W publikacji omówiono wpływ zjawiska uzależniania się zamawiających od produktów i usług pojedynczych przedsiębiorstw informatycznych (vendor lock-in) na jedną z głównych zasad systemu zamówień publicznych, tj. zasadę równego traktowania wykonawców. Opierając się na bogatym wyborze orzecznictwa, w tym m.in. zbiorze orzeczeń Krajowej Izby Odwoławczej, oraz na obszernej literaturze zagranicznej, autor przedstawił instrumenty prawne, które mogą pomóc w ograniczeniu zjawiska vendor lock-in i zmarginalizowaniu go do poziomu niemającego wpływu na polską gospodarkę w obszarze wydatkowania środków publicznych.
Adresaci:
Książka jest przeznaczona przede wszystkim dla urzędników, zarówno szczebla rządowego, jak i samorządowego. Może stanowić wyjaśnienie zawiłych kwestii w procesie przygotowania i realizacji zamówień publicznych na rozwiązania informatyczne. Zainteresuje również badaczy, i to nie tylko prawników (cywilistów czy też administratywistów), ale także naukowców z dziedzin technicznych, zajmujących się zarówno systemem ochrony własności intelektualnej regulującym np. ochronę wynalazków w dziedzinie informatyki i telekomunikacji, jak i wpływem tego systemu na prawo publiczne, a w konsekwencji na funkcjonowanie podmiotów publicznych, rządowych czy samorządowych.
Wykaz skrótów 11
Wprowadzenie 17
Rozdział I Problem uzależniania zamawiających od wykonawców (vendor lock-in) - specyfika zamówień publicznych IT 33
1. Uwagi ogólne 33
2. Vendor lock-in w świetle praktyk wolnorynkowych 34
3. Vendor lock-in w zamówieniach publicznych IT 43
Rozdział II Prawna ochrona własności intelektualnej w zakresie technologii informatycznych - specyfika przedmiotu zamówienia publicznego IT 52
1. Uwagi wprowadzające 52
2. Ochrona prawnoautorska programów komputerowych 55
2.1. Prawna ochrona programów komputerowych - źródła prawa i podstawowa charakterystyka 55
2.2. Zagadnienie zdolności patentowej programów komputerowych 65
2.3. Wolne i otwarte oprogramowanie a oprogramowanie własnościowe (zamknięte) 68
3. Ochrona prawnopatentowa wynalazków z zakresu technologii informatycznych 75
3.1. Prawna ochrona wynalazków z zakresu technologii informatycznych - źródła prawa i podstawowa charakterystyka 75
3.2. Otwarte standardy i zamknięte standardy 86
4. Ochrona baz danych 101
5. Podsumowanie 105
Rozdział III Zasada równego traktowania wykonawców w systemie zamówień publicznych w Unii Europejskiej i w Polsce 108
1. Uwagi wprowadzające 108
2. Zasada równego traktowania w systemie zamówień publicznych Unii Europejskiej 111
2.1. Zasada równego traktowania - rys historyczny 111
2.2. Zasada równego traktowania w systemie zamówień publicznych Unii Europejskiej 124
3. Zasada równego traktowania wykonawców w polskim systemie zamówień publicznych 131
3.1. Zasada równego traktowania w Konstytucji RP 131
3.2. Zasada równego traktowania wykonawców a zasada równego traktowania przez władze publiczne 142
3.3. Zasada równego traktowania wykonawców w prawie zamówień publicznych 153
4. Podsumowanie 165
Rozdział IV Zasada równego traktowania wykonawców w zamówieniach publicznych IT w praktyce organów administracji polskiej 169
1. Uwagi wprowadzające 169
2. Zasada równego traktowania wykonawców a zjawisko vendor lock-in 176
2.1. Przyczyny technologiczne powstania zjawiska vendor lock-in 178
2.2. Przyczyny kontraktowe powstania zjawiska vendor lock-in 193
2.3. Udzielanie zamówień publicznych IT w trybie z wolnej ręki jako przejaw zjawiska vendor lock-in - orzecznictwo 203
3. Zasada neutralności technologicznej a zasada równego traktowania wykonawców 214
4. Podsumowanie 227
Rozdział V Propozycje rozwiązania problemu vendor lock-in z poszanowaniem zasady równego traktowania wykonawców 231
1. Rekomendacje Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych 232
2. Rekomendacje dotyczące stosowania otwartych standardów oraz wolnego i otwartego oprogramowania w ramach programów IDA, IDABC i ISA 240
2.1. Preferencje dla otwartych standardów oraz wolnego i otwartego oprogramowania 254
2.2. Rekomendacje w zakresie zamówień publicznych wolnego i otwartego oprogramowania 261
3. Inne analizy prawno-ekonomiczne dotyczące zagadnienia vendor lock-in 264
4. Wnioski 286
Rozdział VI Zarys postulowanych działań władz publicznych w zakresie zamówień publicznych IT 290
1. System zamówień publicznych jako instrument kształtowania krajowej polityki gospodarczej 290
2. Zarys działań władz publicznych polegających na sprzyjaniu wykorzystania w zamówieniach publicznych IT otwartych standardów 296
2.1. Preferowanie otwartych standardów w zamówieniach publicznych IT 298
2.2. Inne elementy działań władz publicznych w zamówieniach publicznych IT 306
Zakończenie 311
Bibliografia 319
Wykaz aktów prawnych 335
Wykaz orzecznictwa 341
Wykaz stron internetowych 347