Zbieg odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej jako zbieg reżimów odpowiedzialności represyjnej / Anna Błachnio-Parzych

W publikacji kompleksowo przedstawiono zbieg odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej, także w odniesieniu do innych reżimów odpowiedzialności represyjnej. W książce omówiono:
problematykę występowania zbiegu odpowiedzialności,
kryteria wyróżnienia odpowiedzialności administracyjno-karnej w ramach odpowiedzialności administracyjnej,
kwestie konieczności interwencji prawodawcy oraz jej charakteru.
W opracowaniu przeanalizowano rozwiązania przyjęte przez polskiego prawodawcę w stosunku do niektórych przypadków zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej oraz rozwiązania ustanowione w prawie angielskim, niemieckim i czeskim. Na ich podstawie sformułowano modele rozstrzygania takiego zbiegu odpowiedzialności, poddano je ocenie z perspektywy przyjętych kryteriów, przede wszystkim zasady ne bis in idem, i wskazano najlepsze w ocenie Autorki rozwiązania. Przedstawione w pracy zagadnienia wyjaśniono z uwzględnieniem orzecznictwa polskiego i unijnego.
Książka skierowana jest do przedstawicieli nauki prawa oraz praktyków sędziów, prokuratorów, adwokatów i radców prawnych.



Wykaz skrótów 13
Wstęp 19
Rozdział I Odpowiedzialność represyjna a odpowiedzialność administracyjno-karna 35 1. Pojęcie odpowiedzialności prawnej 35 2. Odpowiedzialność represyjna jako kategoria odpowiedzialności niezależna od podziału na dziedziny prawa 42 3. Kryteria wyróżnienia odpowiedzialności represyjnej 50 3.1. Wprowadzenie 50 3.2. Kryteria wyróżnienia odpowiedzialności represyjnej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego 51 3.3. Kryteria wyróżnienia odpowiedzialności represyjnej w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka 66 3.4. Kryteria wyróżnienia odpowiedzialności represyjnej w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej 76 3.5. Odpowiedzialność administracyjno-karna jako odpowiedzialność represyjna - propozycja testu oceny 79 4. Miejsce odpowiedzialności administracyjno-karnej w systemie odpowiedzialności represyjnej 88 4.1. Geneza odpowiedzialności administracyjno-karnej 88 4.2. Odpowiedzialność administracyjno-karna a inne reżimy odpowiedzialności represyjnej 95
Rozdział II Zbieg odpowiedzialności represyjnej - istota i ocena 99 1. Zbieg odpowiedzialności represyjnej a zbieg przepisów 99 2. Tożsamość czynu jako przesłanka zbiegu odpowiedzialności 108 2.1. Zarys pojęcia czynu w prawie karnym 108 2.2. Tożsamość czynu 117 3. Zbieg przepisów a zbieg norm 126 4. Zbieg odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej jako sytuacja wymagająca interwencji prawodawcy 133 4.1. Wprowadzenie 133 4.2. Zbieg odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego 135 4.3. Zbieg odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka 148 4.4. Zbieg odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej 157 4.5. Ocena zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej - wnioski 162
Rozdział III Reguły wyłączania wielości ocen prawnych a zewnętrzny zbieg przepisów 174 1. Reguły wyłączania wielości ocen prawnych - wprowadzenie 174 2. Reguły wyłączania wielości ocen prawnych - przyczyny redukcji wielości ocen 185 3. Pomijalny zbieg przepisów zawierających normy sankcjonujące przynależne do różnych reżimów odpowiedzialności represyjnej 192 3.1. Wprowadzenie 192 3.2. Źródło obowiązku stosowania reguł wyłączania wielości ocen prawnych 195 3.3. Zakres i znaczenie zakazu multiplikacji deliktów penalnych 201 3.4. Niepomijalny (rzeczywisty) zbieg przepisów jako podstawa stosowania dyrektyw rozstrzygania zbiegu przepisów 204 3.5. Idealny zbieg deliktów penalnych a inne dyrektywy rozstrzygania zbiegu przepisów 207 3.6. Celowość korzystania z reguł wyłączania wielości ocen prawnych na przedpolu zastosowania dyrektywy opartej na modelu idealnego zbiegu deliktów penalnych 213 3.7. Odrębny charakter zbiegających się reżimów odpowiedzialności represyjnej 217
Rozdział IV Dyrektywy rozstrzygania zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej w prawie polskim oraz w prawie wybranych krajów europejskich 223 1. Dyrektywy rozstrzygania zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej w prawie polskim 223 1.1. Wprowadzenie 223 1.2. Dyrektywa zawarta w art. 38a ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki 225 1.3. Dyrektywa zawarta w art. 24 ust. 1b-1d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych 230 1.4. Dyrektywa zawarta w art. 92a ust. 5 ustawy o transporcie drogowym 234 1.5. Dyrektywa zawarta w art. 111 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług 237 1.6. Dyrektywa zawarta w art. 25 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych 243 1.7. Dyrektywa zawarta w art. 129 ustawy o bezpieczeństwie morskim 247 1.8. Dyrektywa zawarta w art. 87 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów 250 2. Dyrektywy rozstrzygania zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej w wybranych krajach europejskich 255 2.1. Wprowadzenie 255 2.2. Dyrektywy przewidziane w prawie angielskim 255 2.2.1. Odpowiedzialność za czyny bezprawne zagrożone sankcją civil penalty 255 2.2.2. Zbieg odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej w prawie angielskim 264 2.3. Dyrektywy przewidziane w prawie niemieckim 274 2.3.1. Odpowiedzialność administracyjno-karna w prawie niemieckim 274 2.3.2. Zbieg odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej w prawie niemieckim 278 2.4. Dyrektywy przewidziane w prawie czeskim 288 2.4.1. Odpowiedzialność administracyjno-karna w prawie czeskim 288 2.4.2. Zbieg odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej w prawie czeskim 291
Rozdział V Modele rozstrzygania zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej 297 1. Dyrektywy a modele rozstrzygania zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej 297 2. Brak dyrektywy rozstrzygania zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej 302 3. Modelowe ujęcie sposobów rozstrzygania zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej 312 3.1. Wprowadzenie 312 3.2. Model rozstrzygania zbiegu na płaszczyźnie wykonania kary 317 3.3. Model rozstrzygania zbiegu na płaszczyźnie wymiaru kary 322 3.4. Model rozstrzygania zbiegu na płaszczyźnie proceduralnej 327 3.5. Model rozstrzygania zbiegu na płaszczyźnie materialnoprawnej 335 4. Modele rozstrzygania zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej w przypadku zmiany założenia w przedmiocie odrębnego prowadzenia postępowań 338
Rozdział VI Ocena dyrektyw rozstrzygania zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej 354 1. Kryteria oceny dyrektyw rozstrzygania zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej 354 1.1. Wprowadzenie 354 1.2. Kryterium oceny dyrektyw rozstrzygania zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej z perspektywy zasady ne bis in idem 360 1.3. Kryterium oceny dyrektyw rozstrzygania zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej z perspektywy zasady proporcjonalności 380 1.3.1. Ocena stopnia realizacji zasady ochrony dóbr prawnych 380 1.3.2. Ocena stopnia realizacji zasady zakazu nadmiernej ingerencji w konstytucyjne wolności i prawa człowieka 385 2. Dyrektywy oparte na poszczególnych modelach rozstrzygania zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej - ocena 388 2.1. Ocena dyrektyw opartych na modelu rozstrzygania zbiegu na płaszczyźnie wykonania kary 388 2.2. Ocena dyrektyw opartych na modelu rozstrzygania zbiegu na płaszczyźnie wymiaru kary 393 2.3. Ocena dyrektyw opartych na modelu rozstrzygania zbiegu na płaszczyźnie proceduralnej 395 2.4. Ocena dyrektyw opartych na modelu rozstrzygania zbiegu na płaszczyźnie materialnoprawnej 402 3. Ocena dyrektyw opartych na modelach rozstrzygania zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej dopuszczalnych w przypadku zmiany założenia w przedmiocie odrębnego prowadzenia postępowań 405 4. Propozycja wyboru dyrektywy rozstrzygania zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej 414
Zakończenie 425
Bibliografia 431