PolEnglish Revisited. Leksyka angielska w polszczyźnie XXI wieku / Łukasz Jan Berezowski, Mikołaj Deckert

Monografia wpisuje się w obszar badawczy angielsko-polskich kontaktów językowych oraz językoznawstwa kontrastywnego, analizując postawiony problem interferencji z perspektywy ex nunc, ale z pewnym roztropnym spojrzeniem w przeszłość – zarówno tę bliższą (początek XXI wieku), jak i trochę odleglejszą (druga połowa XX wieku). Pozostając w duchu licznych publikacji o tożsamej tematyce ogłoszonych przez badaczy rodzimych i obcych, proponowane przez autorów opracowanie uwzględnia nie tylko bieżący stan badań, nawiązuje wprost doń i korzysta z ich ustaleń, lecz porządkuje i aktualizuje także sytuację angielskiej leksyki w polszczyźnie Anno Domini 2023.

Z Wprowadzienia

PolEnglish Revisited. Leksyka angielska w polszczyźnie XXI wieku stanowi bardzo wartościowe opracowanie aktualizujące wiedzę na temat stanu kontaktu językowego pomiędzy angielszczyzną a językiem polskim. Jest też ciekawą propozycją metodologiczną opisu anglicyzmów i ich miejsca w polskim systemie leksykalnym.

Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Łydy

Autorzy adekwatnie przedstawiają stan zapożyczeń angielskich, które pojawiły się w języku polskim w XXI wieku – widać to ponad wszelką wątpliwość w dokonanych w pracy porównaniach i zestawieniach. Co więcej, ponad połowa zebranego korpusu to leksemy nowe, niewymienione w podobnych opracowaniach. Publikacja stanowi również ważny przyczynek do lepszego zrozumienia sposobu funkcjonowania zapożyczeń angielskich w języku polskim – zawiera wyniki badań nad produkcją i recepcją zapożyczeń, a tym samym przyczynia się do rozwoju pewnego kierunku badań socjolingwistycznych.

Z recenzji dr. hab. Grzegorza Drożdża, prof. UŚ

Wprowadzenie 7

Część I: Teoretyczno-analityczna 11

1. Definicje, korpus i metodologia 13

1.1 Założenia wstępne: definicje, taksonomia i zarysowanie przedmiotu badania 15

1.2 Stan badań 18

1.2.1 Świat 21

1.2.2 Polska 23

1.3 Metodologia badawcza, cel pracy i zakres analizowanego materiału 32

1.3.1 Metodologia badawcza i zakres analizowanego materiału (w tym sposób jego zebrania i doboru źródeł) 32

1.3.2 Cel pracy i sposób klasyfikacji składników materiału badawczego 42

1.3.3 Konstrukcja artykułu hasłowego w leksykonie 43

1.4 Analiza ilościowa i jakościowa składników materiału badawczego 44

1.4.1 Właściwości gramatyczne jednostek leksykalnych 45

1.4.2 Kategorie tematyczne jednostek leksykalnych 46

1.5 Odnotowane zjawiska towarzyszące asymilacji wybranych składników materiału badawczego 53

1.5.1 Depluralizacja 53

1.5.2 Feminatywizacja 55

1.5.3 Dualizm formalno-semantyczny adaptacji graficznej 57

1.5.4 Neosemantyzacja i kalkowanie 61

1.5.5 Kalki frazeologiczne 62

1.5.6 Homonimia 65

1.5.7 Zmiana zakresu znaczeniowego 67

1.5.8 Amplifikacja 70

1.5.9 Konwersja syntaktyczna 73

1.6 Podsumowanie 76

2. Anglicyzmy w użyciu: recepcja i produkcja 79

2.1 Perspektywa recepcji 79

2.1.1 Przypadek #1 80

2.1.2 Przypadek #2 83

2.1.3 Przypadek #3 85

2.1.4 Recepcja: pytania eksplicytne 87

2.1.5 Dyskusja 88

2.2 Perspektywa produkcji 89

2.2.1 Część 1 89

2.2.2 Część 2 91

2.3 Podsumowanie: dodatkowe komentarze 92

Część II: Praktyczna

Leksykon anglicyzmów, kulturemów brytyjskich i angloamerykańskich, pseudo- anglicyzmów, form hybrydalnych oraz innych niezasymilowanych jednostek leksykalnych pochodzenia angielskiego w polszczyźnie XXI wieku 95

Aneks 1: Jednostki leksykalne w porządku tematycznym (zestawienie) 249

Aneks 2: Jednostki leksykalne w Narodowym Korpusie Języka Polskiego (zestawienie) 265

Aneks 3: Jednostki leksykalne w wybranych polskich źródłach leksykograficznych (zestawienie) 277

Aneks 4: Jednostki leksykalne uporządkowane według kryterium zbiegu ich występowania z analizowanymi źródłami leksykograficznymi (zestawienie) 335

Bibliografia przedmiotu 343

Bibliografia podmiotu 359

Summary in English 425