"Żyjemy w świecie, gdzie celebryci przejmują role dotychczasowych liderów opinii: intelektualistów i ekspertów – podkreśla socjolożka dr Małgorzata Molęda-Zdziech. Jak zauważa, często także naukowcy nie potrafią się oprzeć pokusie medialności.
Jak wyjaśnia badaczka warszawskiej Szkoły Głównej Handlowej oraz wykładowca Collegium Civitas, która wydała właśnie książkę „Czas celebrytów. Mediatyzacja życia publicznego” (Difin, Warszawa 2013), charakterystyczna dla świata ponowoczesnego jest mediatyzacja, czyli „przenoszenie coraz większej liczby doświadczeń ze świata realnego do medialnego”.
Na potrzeby książki autorka wybrała i przyjęła jako wiodącą definicję mediatyzacji autorstwa duńskiego badacza Stiga Hjarvarda, który traktuje mediatyzację jako „dwustronny proces późnej nowoczesności, w którym media – z jednej strony wyłaniają się jako niezależna instytucja, z własną logiką, do której pozostałe instytucje społeczne muszą się dostosować. Z drugiej strony, media stają się integralną częścią innych instytucji takich jak: polityka, praca, rodzina i religia”.
Wskutek procesu mediatyzacji coraz większego znaczenia nabierają celebryci – czyli według definicji Daniela J. Boorstina – „osoby znane z tego, że są znane”. Dr Molęda-Zdziech zwraca uwagę, że celebryci istnieją od dawna – choć nie znano ich wtedy pod tą nazwą; do tej kategorii można by już zaliczyć średniowiecznych świętych i bohaterów. Ale prawdziwy rozkwit tej grupy i wzrost jej znaczenia możliwy był za sprawą mediów masowych, a później internetu. W związku z rozwojem sieci pojawiła się nawet nowa kategoria, nazywana „CeWebrytami” (określenie wprowadzone przez Michała Janczewskiego w książce "CeWebryci – sława w sieci", od ang. Web – Sieć).
„Pojawienie się elektronicznych środków przekazu spowodowało, że nie potrzeba całego przemysłu medialnego, żeby stworzyć celebrytę: teraz może się on stworzyć sam. Każdy, kto ma podstawowe umiejętności komputerowe, może stać się CeWebrytą, o czym świadczy np. wysyp +szafiarek+, czyli autorek popularnych blogów o stylu życia i modzie” – powiedziała PAP Molęda-Zdziech.
Dlaczego jednak ponowoczesność sprzyja rozkwitowi kultu celebrytów? Socjolożka z SGH łączy to zjawisko z dwoma konsekwencjami procesu mediatyzacji, obecnymi w przekazach medialnych – tabloidyzacją i tzw. infotainmentem – (od połączenia ang. "information” i „entertainment”), czyli powszechnemu pomieszaniu informacji z rozrywką.
„Świat celebrytów zaspokaja nasz głód ciągłych newsów, podanych w najprostszy sposób i w rozrywkowym sosie. Często skazani są na nie nawet ludzie, którzy nie zaglądają do plotkarskich portali, gdyż infotainment dosięgnął również media kiedyś określane jako poważne czy opiniotwórcze” – dodaje badaczka (...)
PAP - Nauka w Polsce, Szymon Łucyk
WPROWADZENIE
Rozdział 1. OD ZAPOŚREDNICZENIA DO MEDIATYZACJI - W POSZUKIWANIU KONCEPTU BADAWCZEGO
1. Mediatyzacja życia publicznego
1.1. Od medium do zapośredniczenia - geneza i znaczenie terminów
1.2. Metafory mediatyzacji
1.3. „Globalizacja niczego” i jej warianty w ujęciu George’a Ritzera jako tło mediatyzacji
1.4. Ku mediokracji, czyli we władzy mediów
2. Mediatyzacja jako koncept badawczy
3. Mediatyzacja jako proces społeczny
3.1. Mediatyzacja w ujęciu Winfrieda Schulza
3.1.1. Funkcje mediatyzacji
3.1.2. Scenariusze mediatyzacji
3.2. Ujęcie mediatyzacji według Friedricha Krotza
4. Pojęciowe puzzle: zapośredniczenie, medializacja, medialność
4.1. Zapośredniczenie
4.1.1. Zapośredniczenie w perspektywie mediologii
4.2. Medializacja
4.3. Medialność
Podsumowanie
Rozdział 2. PONOWOCZESNOŚĆ JAKO KONTEKST DLA PROCESÓW MEDIATYZACJI I CELEBRYTYZACJI
1. Ponowoczesność, mediatyzacja, celebrytyzacja
2. Różne ujęcia ponowoczesności
2.1. Od późnej nowoczesności do modernizacji refleksyjnej
(Anthony Giddens, Ulrich Beck)
2.2. Ponowoczesność według Zygmunta Baumana
2.2.1. Jednostka - aktor w ponowoczesnej perspektywie
2.3. Ponowoczesność według Michela Maffesolego
2.3.1. Model jednostki - osoby
3. „Bycie medialnym” jako wartość w perspektywie społecznej, politycznej i ekonomicznej
3.1. Perspektywa socjologiczna „bycia medialnym”
3.2. Perspektywa polityczna „bycia medialnym”
3.2.1. Mediatyzacja polityki
3.3. Perspektywa ekonomiczna „bycia medialnym”
4. O polu medialnym
4.1. Teoria pól Pierre.a Bourdieu
4.1.1. Dynamiczna koncepcja pola
4.1.2. Relacje pomiędzy polami
4.1.3. Podmiotowość
4.2. Reguły gry pola dziennikarskiego
4.3. O próbie zawłaszczania przez pole medialne pozostałych pól
4.3.1. Habitus medialny
Podsumowanie
Rozdział 3. TRANSFORMACJA MEDIALNYCH WZORÓW OSOBOWYCH - OD LIDERÓW OPINII DO CELEBRYTÓW
1. Schyłek klasycznych autorytetów
1.1. Liderzy opinii, czyli Mertonowskie „osoby wpływu” i ich rola
1.2. Eksperci i doradcy w ujęciu socjologicznym
1.2.1. Ekspert u Georga Simmla
1.2.2. Ekspert w perspektywie mediologii Régis Debray
1.2.3. Ekspert w ponowoczesnej perspektywie
2. Naukowcy jako eksperci - ujęcia socjologiczne
2.1. .Intelektualiści. jako eksperci w ujęciu Roberta Mertona
2.2. Naukowcy i pole naukowe
2.3. Naukowcy w medialnym polu - eksperci czy fast thinkers?
2.3.1. Strategia „trójpolówki”: pole naukowe (akademickie), pole polityki a pole medialne
2.4. Dziennikarze - eksperci - komentatorzy. Eksperci medialni i pseudoeksperci
3. Dziennikarze - w poszukiwaniu nowych strategii zawodu
3.1. Sami o sobie - autowizerunek dziennikarzy
3.2. W poszukiwaniu nowych strategii działań i nowych standardów etycznych
3.2.1. Dziennikarska tożsamość . ponowoczesna wielość ról a dyktat rynku
3.2.2. W pogoni za newsem - odchodząc od profesjonalizmu
3.3. Dziennikarz czy showman-celebryta - jaka strategia w dziennikarskim polu?
3.3.1. Ewolucja modelu dziennikarstwa
3.3.2. Wybór strategii w dziennikarskim polu
4. Każdy może zostać ekspertem. Eksperci-komentatorzy w mediach. Przegląd wyników badań
Podsumowanie
Rozdział 4. CELEBRYCI JAKO KLUCZOWI AKTORZY PONOWOCZESNOŚCI
1. Celebryci w perspektywie społeczno-kulturowej
1.1. Bohaterowie i święci jako celebryci avant la lettre
1.2 Typologie celebrytów
1.3. Rola mediów i przemysłu medialnego w kreowaniu celebrytów
1.4. Od celebryty (cewebryty i telebryty) do gwiazdy
1.4.1. Kim jest cewebryta? Przykłady
1.4.2. Kulturowa logika celebryty
1.4.3. Gwiazda (sława)
1.4.4. Pierre Bourdieu - socjolog - celebryta-gwiazda, czyli w mediach na własnych warunkach
1.5. Współczesne role celebrytów
1.6. Habitus celebryty
1.7 Celebryta jako produkt mediatyzacji, personalizacji i utowarowienia
2. Celebrytyzacja sfery publicznej
2.1. Stadium demokratyzacji celebrytów
2.2. Stadium dywersyfikacji celebrytów
2.3. Stadium transgresji celebrytów
3. Celebryci w perspektywie komunikowania politycznego
3.1. Mediatyzacja polityki a medialna sfera publiczna
3.2. Rodzaje politycznych celebrytów
4. Celebryci w perspektywie komunikowania marketingowego (wymiar ekonomiczny)
4.1. Role celebrytów w komunikowaniu marketingowym
4.2. Celebryci w reklamach banków
4.3. Wartość celebrytów - rankingi tygodnika „Forbes”
5. Ponowoczesny kres intelektualistów. Czy intelektualiści muszą zostać celebrytami?
5.1. Naukowcy w medialnym polu
5.1.1. Socjolog w polu medialnym
5.1.2. „Socjologowie medialni” a etos socjologii
5.2. W poszukiwaniu optymalnej strategii istnienia w polu medialnym
5.2.1. Habitus uczonego-eksperta a habitus celebryty
Podsumowanie
Rozdział 5. KONSEKWENCJE MEDIATYZACJI I CELEBRYTYZACJI: TABLOIDYZACJA I INFOTAINMENT
1. Tabloidyzacja jako globalny trend współczesnych mediów
1.1. Badania nad tabloidyzacją w Polsce i w świecie
1.2. Dwa wymiary tabloidyzacji
1.2.1. Formalny wymiar tabloidyzacji
1.2.2. Jakościowy wymiar tabloidyzacj
1.3. Krytyka i obrona tabloidyzacji
1.3.1. Krytyka. Tabloidyzacja jako zagrożenie
1.3.2. Obrona tabloidyzacji – „poszerzanie sfery publicznej”
1.4. Fenomen peopolizacji we Francji jako przykład lokalnej aplikacji globalnego trendu
2. Infotainmenet i jego odmiany jako wiodące strategie mediów
2.1. Infotainment . próba zdefiniowania strategii
2.2. Democratainment, politicotainment jako odmiany infotainmentu
2.3. Infotainment w polskich programach informacyjnych - przegląd wyników badań
Podsumowanie
ZAKOŃCZENIE
BIBLIOGRAFIA
SPIS TABEL
SPIS PRZYKŁADÓW
ANEKS
INDEKS NAZWISK
INDEKS POJĘĆ