Prezentowana publikacja, przygotowana przez zespół pracowników naukowych Katedry Rachunku Kosztów Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego pod kierunkiem prof. Marii Hass-Symotiuk, stanowi kompendium wiedzy o zintegrowanym systemie pomiaru i oceny dokonań szpitali. Ukazane w niej zostały zasadnicze problemy związane z budową tego systemu, a wynikające ze specyfiki działalności szpitali oraz wielorakości realizowanych przez nie celów [medycznych, społecznych i finansowych). Zaproponowana koncepcja uwzględnia pięć obszarów: pacjenta, procesy wewnętrzne, rozwój, finanse i interesariuszy. Dla każdego z nich dobrano adekwatne wskaźniki, odzwierciedlające dokonania szpitala.
Książka jest przeznaczona dla kierownictwa szpitali zarówno publicznych, jak i niepublicznych, przedstawicieli rad społecznych i nadzorczych, głównych księgowych, pracowników służb finansowo-księgowych i statystyki medycznej oraz kontrolerów i audytorów wewnętrznych szpitali.
Opracowanie może stanowić także cenną pomoc dla organów założycielskich szpitali w sprawowaniu funkcji kontroli i nadzoru, agend wojewody i Ministerstwa Zdrowia dokonujących kontroli ich działalności oraz płatników (w tym Narodowego Funduszu Zdrowia). Ponadto może być wykorzystane przez słuchaczy studiów podyplomowych z zarządzania w ochronie zdrowia czy studentów studiów ekonomicznych, a także okazać się przydatne podczas projektowania i wdrażania rachunkowości zarządczej oraz stosowania nowoczesnych metod zarządzania w szpitalach.
Wstęp 7
Rozdział 1. Szpital jako podmiot oceny przez różnych interesariuszy 11
1.1. Istota i cechy szpitala 11
1.2. Typologia szpitali 20
1.3. Interesariusze szpitala, ich cele i oczekiwania 27
1.4. Organy założycielskie szpitali i ich rola w ocenie dokonań 33
1.5. Nadzór i kontrola nad działalnością szpitali 50
Rozdział 2. Specyfika systemu pomiaru i oceny dokonań szpitali 63
2.1. Dokonania jako baza pomiaru i oceny 63
2.2. Istota i elementy systemu pomiaru i oceny dokonań szpitali 75
2.3. Zasady opracowania i wdrożenia systemu pomiaru i oceny dokonań 86
2.4. Funkcje systemu pomiaru i oceny dokonań w szpitalach 95
2.5. Mierniki pomiaru i oceny dokonań i ich typologia 105
Rozdział 3. Rachunkowość jako podstawa systemu oceny dokonań szpitali 117
3.1. Wykorzystanie rachunkowości finansowej do oceny dokonań szpitali 117
3.2. Pomiar dokonań w rachunkowości zarządczej 132
3.3. Instrumenty pomiaru dokonań w rachunkowości zarządczej 137
3.3.1. Narzędzia doskonalące pomiar dokonań finansowych 138
3.3.2. Pomiar dokonań wykorzystujący informacje ze sprawozdawczości finansowej 153
3.3.3. Wielokryterialne narzędzia pomiaru dokonań 156
3.4. Komunikacja informacji o dokonaniach różnym odbiorcom 162
Rozdział 4. Zbilansowana karta wyników jako podstawa systemu pomiaru i oceny dokonań szpitali 166
4.1. Założenia modelu systemu pomiaru i oceny dokonań szpitali 166
4.2. Ogólna charakterystyka zbilansowanej karty wyników w szpitalach 170
4.3. Płaszczyzny pomiaru i oceny dokonań w szpitalach 177
4.3.1. Perspektywy według klasycznej koncepcji Kaplana i Nortona 178
4.3.2. Perspektywy według niemieckich rozwiązań Friedaga i Schmidta 183
4.3.3. Propozycja perspektyw pomiaru i oceny dokonań szpitala 185
4.4. Mierniki i wskaźniki proponowane do pomiaru i oceny dokonań szpitali i ich prezentacja 190
4.4.1. Mierniki i wskaźniki w perspektywie finansowej 192
4.4.2. Mierniki i wskaźniki w perspektywie klienta 193
4.4.3. Mierniki i wskaźniki w perspektywie procesów wewnętrznych 194
4.4.4. Mierniki i wskaźniki w perspektywie rozwoju 195
4.4.5. Proponowane mierniki i wskaźniki dla szpitala 198
4.4.6. Projekt modelu zbilansowanej karty wyników 202
4.5. Warunki implementacji zbilansowanej karty wyników w polskich szpitalach 206
Spis tabel i rysunków 211
Wykaz aktów prawnych 213
Literatura 215