Rozliczenie składki zdrowotnej 2023 / Barbara Tomaszewska

Od 2022 r. zostały zmienione zasady ustalania wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorców. Sposób ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne płaconej przez przedsiębiorcę został uzależniony od stosowanej formy opodatkowania. Nowe przepisy są skomplikowane, cały czas budzą wątpliwości mimo licznych zmian, a dodatkowo przy rozliczaniu składki za 2022 r. obowiązują też przepisy szczególne. Publikacja stanowi przewodnik po przepisach regulujących zasady ustalania wysokości miesięcznej i rocznej składki na ubezpieczenie zdrowotne płaconej przez przedsiębiorców. Zawiera liczne tabele i praktyczne przykłady.

W opracowaniu omówiono m.in.: zasady stosowane przy ustalaniu miesięcznej i rocznej składki na ubezpieczenie zdrowotne, roczne rozliczenie w przypadku rozpoczęcia działalności w trakcie roku, w przypadku zawieszenia działalności, przypadki, w których przedsiębiorca i osoba współpracująca mogą korzystać ze zwolnienia w opłacaniu składki na ubezpieczenie zdrowotne, zasady, jakie należy stosować, rozliczając składkę w przypadku zmiany formy opodatkowania czy też prowadzenia kilku działalności.

Publikacja przeznaczona jest dla przedsiębiorców i księgowych, zainteresuje również każdego płatnika składek.

Wykaz skrótów  | str.  9

Wstęp  | str.  11

1. Składka na ubezpieczenie zdrowotne, podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne – opodatkowanie na zasadach ogólnych (skala podatkowa, podatek liniowy) | str. 13

1.1. Stopa procentowa składki na ubezpieczenie zdrowotne  | str.  15

1.2. Terminy opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne  | str.  15

1.3. Składka za styczeń 2022 r.  | str.  16

1.4. Składka na ubezpieczenie zdrowotne od lutego do stycznia – opodatkowanie na zasadach ogólnych, podatek liniowy  | str.  18

1.5. Składka na ubezpieczenie zdrowotne – podatek liniowy  | str.  34

2. Rozliczenie roczne – zasady ogólne (skala podatkowa, podatek liniowy) | str. 44

2.1. Zwolnienie z opłacania składek w niektórych miesiącach roku kalendarzowego  | str.  49

2.2. Zasady, jakie należy stosować przy obliczaniu rocznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne  | str.  49

2.3. Nowe wzory ZUS RCA i ZUS DRA  | str.  51

2.4. Rozliczenie roczne – opodatkowanie według skali podatkowej  | str.  54

2.5. Rozliczenie roczne – podatek liniowy  | str.  58

3. Opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych – składka zdrowotna | str. 64

3.1. Składka zdrowotna opłacana na podstawie przychodów uzyskanych w roku kalendarzowym, za który opłacana jest składka  | str.  64

3.2. Składka zdrowotna opłacana na podstawie przychodów uzyskanych w poprzednim roku podatkowym  | str.  67

3.3. Odliczenie części składki na ubezpieczenie zdrowotne – ryczałt od przychodów ewidencjonowanych  | str.  69

3.4. Zwolnienie z opłacania składek – osoby opłacające ryczałt od przychodów ewidencjonowanych  | str.  70

3.5. Roczna podstawa wymiaru składek – ryczałt od przychodów ewidencjonowanych  | str.  70

4. Rozliczenie roczne | str. 79

4.1. Niedopłacona składka na ubezpieczenie zdrowotne  | str.  79

4.2. Nadpłacona składka na ubezpieczenie zdrowotne  | str.  80

4.3. Wniosek o zwrot nadpłaty  | str.  80

4.4. Wniosek złożony po terminie  | str.  82

4.5. Zwrot nadpłaty  | str.  82

4.6. Odmowa zwrotu  | str.  82

4.7. Decyzje, postanowienia, zawiadomienia, wezwania, informacje przekazywane przez ZUS  | str.  83

4.8. Korygowanie rozliczenia rocznego  | str.  84

4.9. Zaprzestanie lub zawieszenie działalności a rozliczenie roczne  | str.  85

4.10. Weryfikacja przez ZUS prawidłowości przekazywanych danych  | str.  85

5. Zwolnienia z obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne | str. 87

5.1. Zwolnienie z obowiązku opłacania składki przedsiębiorcy pobierającego świadczenie emerytalne – art. 82 ust. 8 u.ś.o.z.  | str.  87

5.2. Przedsiębiorca posiadający orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności – art. 82 ust. 9 u.ś.o.z.  | str.  91

5.3. Przedsiębiorca, który uzyskał zasiłek macierzyński – art. 82 ust. 9a u.ś.o.z.  | str.  92

5.4. Zatrudnienie na podstawie stosunku pracy i działalność opodatkowana ryczałtem – art. 82 ust. 9b u.ś.o.z.  | str.  96

5.5. Składka na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorcy niepełnosprawnego – art. 82 ust. 10 u.ś.o.z.  | str.  97

6. Rozpoczęcie działalności a podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne | str. 100

6.1. Rozpoczęcie działalności (opodatkowanie na zasadach ogólnych)  | str.  100

6.2. Rozpoczęcie działalności (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych)  | str.  102

6.3. Zakończenie działalności w trakcie roku i ponowne jej rozpoczęcie – ryczałt od przychodów ewidencjonowanych  | str.  103

6.4. Zawieszenie działalności a składka na ubezpieczenie zdrowotne  | str.  108

7. Zmiana formy opodatkowania w 2022 r. a składka na ubezpieczenie zdrowotne | str. 112

7.1. Wybór skali podatkowej przez podatników opodatkowanych w 2022 r. podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych  | str.  112

7.2. Zmiana formy opodatkowania od stycznia 2023 r.  | str.  118

8. Remanent | str. 131
9. Sprzedaż środka trwałego | str. 134
10. Składanie dokumentów rozliczeniowych | str. 137

10.1. Jeśli dokumenty rozliczeniowe nie zostały złożone  | str.  139

10.2. Korygowanie dokumentów rozliczeniowych miesięcznych  | str.  140

11. Karta podatkowa | str. 143

11.1. Zwolnienie z opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne  | str.  144

11.2. Obniżenie podatku o 19% składki na ubezpieczenie zdrowotne  | str.  144

11.3. PIT-16A  | str.  145

12. Inne osoby prowadzące działalność – art. 81 ust. 2za u.ś.o.z. | str. 147
13. Kilka działalności a składka na ubezpieczenie zdrowotne | str. 149

13.1. Kilka działalności – ta sama forma opodatkowania – ryczałt od przychodów ewidencjonowanych  | str.  149

13.2. Kilka działalności, ta sama forma opodatkowania – podatek liniowy, skala podatkowa  | str.  151

13.3. Kilka działalności – różne formy opodatkowania  | str.  155

14. Osoba współpracująca | str. 162

14.1. Kod tytułu ubezpieczenia  | str.  166

14.2. Osoba współpracująca uzyskuje świadczenie emerytalne, którego wysokość nie przekracza miesięcznie kwoty minimalnego wynagrodzenia  | str.  166

14.3. Współpraca i zasiłek macierzyński – art. 82 ust. 9a u.ś.o.z.  | str.  167

14.4. Zatrudnienie na podstawie stosunku pracy i współpraca – art. 82 ust. 9b u.ś.o.z.  | str.  168

14.5. Ograniczenie składki zdrowotnej do kwoty zaliczki na podatek pracownika ubezpieczonego w ZUS jako osoba współpracująca  | str.  168