Drogi publiczne. Komentarz / Michał Burtowy

Komentarz wyczerpująco, ale zarazem praktycznie i przystępnie prezentuje regulacje prawne zawarte w ustawie o drogach publicznych.

Publikacja w szczególności koncentruje się na kwestiach dotyczących:
• statusu prawnego dróg publicznych;
• opłat związanych z korzystaniem z dróg;
• problematyki administracji drogowej;
• użytkowania pasa drogowego.

Autor zwraca uwagę na kierunki zmian w funkcjonowaniu infrastruktury drogowej w kontekście idei zrównoważonego rozwoju, rozumianego jako rozwój sieci dróg publicznych, uwzględniający potrzeby komunikacyjne, społeczne, gospodarcze i ekonomiczne, międzynarodowe, fiskalne, militarne i ekologiczne.

Książka jest przeznaczona dla przedsiębiorców branży drogowej i transportowej, zarządców dróg, właścicieli nieruchomości, pracowników organów administracji publicznej (rządowej i samorządowej) oraz organów kontroli drogowej. Będzie przydatna dla pełnomocników – przede wszystkim adwokatów i radców prawnych.

Wykaz skrótów | str. 15

Wprowadzenie | str. 21

Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych | str. 25

Rozdział 1. Przepisy ogólne | str. 27

Art. 1.  [Definicja drogi publicznej]  | str. 27

Art. 2.  [Kategorie dróg publicznych]  | str. 33

Art. 2a.  [Właściciele dróg krajowych]  | str. 40

Art. 3.  [Podział dróg publicznych ze względu na ich dostępność]  | str. 43

Art. 4.  [Definicje legalne]  | str. 44

Art. 4a.  [Delegacja ustawowa do określenia sieci autostrad i dróg ekspresowych]  | str. 118

Art. 5.  [Zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych]  | str. 119

Art. 6.  [Zaliczenie do kategorii dróg wojewódzkich. Ustalenie przebiegu dróg wojewódzkich]  | str. 122

Art. 6a.  [Zaliczenie do kategorii dróg powiatowych. Ustalenie przebiegu dróg powiatowych]  | str. 124

Art. 7.  [Zaliczenie do kategorii dróg gminnych. Ustalenie  przebiegu dróg gminnych]  | str. 126

Art. 7a.  [Opinia w sprawie zaliczenia i ustalenia przebiegu  dróg]  | str. 129

Art. 8.  [Drogi wewnętrzne]  | str. 131

Art. 9.  (uchylony)  | str. 137

Art. 10.  [Pozbawienie drogi dotychczasowej kategorii. Numeracja dróg]  | str. 138

Art. 11–12.  (uchylone)  | str. 143

Art. 12a.  [Stanowiska postojowe dla pojazdów zaopatrzonych  w kartę parkingową]  | str. 143

Art. 12b.  [Stanowiska postojowe dla pojazdów elektrycznych, hybrydowych i napędzanych gazem ziemnym]  | str. 145

Art. 13.  [Opłaty za korzystanie z dróg publicznych.  Zwolnienia z opłat]  | str. 147

Art. 13a.  [Zasady realizacji zadań w zakresie budowy i eksploatacji autostrad i dróg ekspresowych]  | str. 152

Art. 13b.  [Opłaty za postój w strefie płatnego parkowania i śródmiejskiej strefie płatnego parkowania]  | str. 154

Art. 13ba.  [Żądanie ograniczenia przetwarzania danych osobowych a obowiązek wniesienia opłaty za postój w strefie płatnego parkowania]  | str. 161

Art. 13c.  (uchylony)  | str. 162

Art. 13d.  [Opłata za przejazd przez obiekty mostowe i tunele]  | str. 163

Art. 13e.  [Opłata za przeprawy promowe]  | str. 166

Art. 13f.  [Opłata dodatkowa za nieuiszczenie opłat]  | str. 169

Art. 13g.  (uchylony)  | str. 172

Art. 13h.  [Pobór opłat przez partnera prywatnego]  | str. 172

Art. 13ha.  [Opłata elektroniczna]  | str. 175

Art. 13haa.  [Kompetencje ministra właściwego do spraw transportu w zakresie opłaty elektronicznej i opłaty za przejazd autostradą]  | str. 178

Art. 13hb.  [Pobór opłaty elektronicznej. Przychody z tytułu opłaty elektronicznej]  | str. 183

Art. 13hba.  [Sposób wykonania obowiązku informacyjnego dotyczącego przetwarzania danych osobowych w związku z poborem opłaty elektronicznej]  | str. 188

Art. 13hc.  [System elektronicznego poboru opłat]  | str. 190

Art. 13hd.  (uchylony)  | str. 191

Art. 13he.  [Wykorzystanie Systemu Poboru Opłaty Elektronicznej KAS do udostępniania danych przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego]  | str. 191

Art. 13hf.  [Informacje i dane gromadzone przez Szefa KAS w związku z poborem opłaty elektronicznej]  | str. 193

Art. 13i.  [Wymagania technologiczne systemów elektronicznego poboru opłat; urządzenia w pojazdach stosowane do poboru opłaty elektronicznej za pomocą Systemu Poboru Opłaty Elektronicznej KAS]  | str. 194

Art. 13ia.  [Rejestracja w rejestrze uiszczających opłatę  elektroniczną]  | str. 204

Art. 13ib.  [Obowiązek uzupełniania i aktualizacji danych w rejestrze uiszczających opłatę elektroniczną; numer referencyjny]  | str. 209

Art. 13iba.  [Czynności podejmowane w imieniu właściciela, posiadacza albo użytkownika pojazdu przez dostawcę  kart flotowych]  | str. 211

Art. 13ibb.  [Zabezpieczenie ustanawiane przez dostawcę kart  flotowych]  | str. 213

Art. 13ibc.  [Pełnomocnik właściciela, posiadacza lub użytkownika pojazdu – stosowanie przepisów Ordynacji podatkowej]  | str. 218

Art. 13ic.  [Obowiązek zatrzymania pojazdu w przypadku przerwy w nadawaniu sygnału pozycjonowania satelitarnego lub transmisji danych]  | str. 219

Art. 13id.  [Analiza danych gromadzonych w Systemie Poboru Opłaty Elektronicznej KAS]  | str. 223

Art. 13ie.  [Udostępnianie ministrowi właściwemu do spraw transportu danych gromadzonych w Systemie Poboru Opłaty Elektronicznej KAS]  | str. 224

Art. 13j.  [System elektronicznego poboru opłat – wyłączenia stosowania wymagań technologicznych]  | str. 225

Art. 13k.  [Kary pieniężne za naruszenie obowiązków związanych z opłatą elektroniczną]  | str. 227

Art. 13l.  [Podmiot uprawniony do kontroli prawidłowości uiszczenia opłaty elektronicznej]  | str. 234

Art. 13m.  [Uiszczanie kar pieniężnych. Kaucja pobierana od podmiotu zagranicznego]  | str. 236

Art. 13n.  [Przedawnienie kar pieniężnych]  | str. 239

Art. 13na.  [Kara pieniężna za niezapewnienie działania urządzenia mobilnego lub urządzenia pokładowego wykorzystywanego do poboru opłaty elektronicznej za pomocą Systemu Poboru Opłaty Elektronicznej KAS oraz za niezatrzymanie pojazdu w przypadku przerwy w nadawaniu sygnału pozycjonowania satelitarnego lub transmisji danych]  | str. 240

Art. 13naa.  [Kara grzywny za zakrycie lub ograniczenie czytelności tablic rejestracyjnych bądź za umieszczenie ich w miejscu innym niż konstrukcyjnie do tego przeznaczone]  | str. 243

Art. 13o.  [Instalowanie w pasie drogowym dróg krajowych urządzeń do poboru lub kontroli prawidłowości uiszczenia  opłat]  | str. 244

Art. 13p.  [Zmiana organizacji ruchu drogowego w celu zapewnienia prawidłowego poboru opłaty za przejazd autostradą lub opłaty elektronicznej]  | str. 247

Art. 14.  (uchylony)  | str. 249

Art. 15.  (uchylony)  | str. 249

Art. 16.  [Budowa lub przebudowa dróg publicznych spowodowana inwestycją niedrogową]  | str. 249

Rozdział 1a. (uchylony) | str. 254

Rozdział 1b. Usługa EETS | str. 255

Art. 16e.  [Warunki świadczenia usługi EETS]  | str. 255

Art. 16f.  [Wpis do rejestru EETS]  | str. 260

Art. 16g.  [Wykreślenie z rejestru EETS]  | str. 263

Art. 16h.  [Świadczenie usługi EETS przez dostawcę EETS z innego państwa członkowskiego UE]  | str. 266

Art. 16i.  [Obowiązki dostawcy EETS]  | str. 267

Art. 16j.  [Uiszczanie opłat przez dostawcę EETS]  | str. 269

Art. 16k.  [Obowiązek ustanowienia zabezpieczenia należności z tytułu opłat uiszczanych przez dostawcę EETS]  | str. 272

Art. 16l.  [Urządzenia na potrzeby pobierania opłat dostarczane użytkownikom EETS]  | str. 274

Art. 16m.  [Wynagrodzenie za udostępnienie usługi EETS]  | str. 276

Art. 16n.  [Obowiązek uiszczania opłat dostawcy EETS w ramach korzystania z usługi EETS]  | str. 277

Art. 16o.  [Obowiązki podmiotu pobierającego opłaty z wykorzystaniem systemów elektronicznego poboru  opłat]  | str. 278

Art. 16p.  [Obowiązki informacyjne wobec Komisji Europejskiej oraz podmiotów prowadzących w innych państwach członkowskich UE rejestry dostawców EETS i rejestry obszarów EETS]  | str. 279

Art. 16q.  [Sprawdzanie sposobu świadczenia usługi EETS]  | str. 281

Art. 16r.  [Potwierdzenie faktu poruszania się przez użytkownika EETS po obszarze EETS]  | str. 281

Art. 16s.  [Warunki umowy na dostawę usług EETS]  | str. 282

Art. 16t.  [Wynagrodzenie dla dostawcy EETS wypłacane przez podmiot pobierający opłaty]  | str. 283

Art. 16u.  [Świadczenie usługi EETS przez podmiot pobierający  opłaty]  | str. 286

Art. 16v.  [Rejestr prowadzony w zakresie świadczenia usługi  EETS]  | str. 288

Art. 16w.  [Ocena zgodności]  | str. 290

Art. 16x.  [Wymagania wobec składników interoperacyjności w zakresie systemu EETS]  | str. 290

Art. 16y.  [Kontrola składników interoperacyjności]  | str. 291

Art. 16z.  [Postępowanie pojednawcze w celu rozstrzygnięcia sporu między podmiotem pobierającym opłaty a dostawcą  EETS]  | str. 293

Art. 16za.  [Skład Komisji]  | str. 294

Art. 16zb.  [Przewodniczący Komisji; tryb pracy Komisji]  | str. 296

Art. 16zc.  [Postępowanie przed Komisją]  | str. 296

Art. 16zd.  [Koszty postępowania przed Komisją]  | str. 297

Art. 16ze.  [Egzekucyjne wykonanie uchwały Komisji w przedmiocie kosztów postępowania]  | str. 298

Art. 16zf.  [Przekazanie ministrowi dokumentacji pracy Komisji; publikacja uchwał Komisji]  | str. 299

Art. 16zg.  [Obsługa organizacyjno-biurowa Komisji]  | str. 299

Rozdział 2. Administracja drogowa | str. 303

Art. 17.  [Zakres działania ministra właściwego do spraw transportu]  | str. 304

Art. 18.  [Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad]  | str. 307

Art. 18a.  [Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad]  | str. 312

Art. 19.  [Zarządcy dróg; właściwość, zadania i kompetencje]  | str. 315

Art. 20.  [Zadania zarządcy drogi]  | str. 320

Art. 20a.  [Dodatkowe zadania zarządcy dróg krajowych i wojewódzkich]  | str. 322

Art. 20aa.  [Oświetlenie przejść dla pieszych lub przejazdów dla rowerów]  | str. 322

Art. 20ab. [Budowa drogi do obsługi drogowego przejścia  granicznego] | str. 328

Art. 20b.  [Stacjonarne urządzenia rejestrujące]  | str. 329

Art. 20c.  [Zapewnienie należytego funkcjonowania stacjonarnych urządzeń rejestrujących]  | str. 330

Art. 20d.  [Przeznaczenie dochodów z grzywien ujawnionych za pomocą urządzeń rejestrujących]  | str. 331

Art. 20e.  [Zwolnienie Inspekcji Transportu Drogowego z wymogu uzyskania zezwolenia i opłaty za zajęcie pasa  drogowego]  | str. 332

Art. 20f.  [Dodatkowe obowiązki zarządcy drogi]  | str. 334

Art. 20g.  [Instalowanie urządzeń do obserwacji i rejestracji obrazu w pasie drogowym dróg publicznych]  | str. 335

Art. 20h.  [Udostępnianie danych osobowych przetwarzanych w związku z poborem opłaty elektronicznej i przeciwdziałaniem niszczeniu dróg]  | str. 337

Art. 21.  [Jednostka organizacyjna wykonująca zadania zarządcy drogi]  | str. 339

Art. 22.  [Trwały zarząd gruntami w pasie drogowym]  | str. 339

Art. 23–24.  (wygasły)  | str. 344

Rozdział 2a. Zarządzanie tunelami położonymi w transeuropejskiej sieci drogowej | str. 345

Art. 24a.  [Zarządzający tunelem położonym w transeuropejskiej sieci drogowej]  | str. 345

Art. 24b.  [Nadzór nad zapewnieniem bezpieczeństwa tunelu]  | str. 346

Art. 24c.  [Urzędnik zabezpieczenia tunelu]  | str. 347

Art. 24ca. [Częstotliwość kontroli stanu dróg na odcinku drogi przed i za tunelem położonym w transeuropejskiej sieci  drogowej] | str. 348

Art. 24d.  [Dokumentacja bezpieczeństwa tunelu]  | str. 348

Art. 24e.  [Ćwiczenia dla pracowników zarządzającego tunelem, służb ratowniczych i Policji]  | str. 349

Art. 24f.  [Odstępstwa od wymagań techniczno- -budowlanych dotyczących warunków bezpieczeństwa w tunelu]  | str. 349

Art. 24g.  [Sprawozdania w sprawie pożarów i wypadków w   tunelach]  | str. 350

Rozdział 2b. Zarządzanie bezpieczeństwem dróg | str. 354

Art. 24ga. [Drogi objęte przepisami rozdziału] | str. 354

Art. 24h. [Zarządzanie bezpieczeństwem dróg w transeuropejskiej sieci drogowej] | str. 356

Art. 24i.  [Wpływ planowanej drogi na bezpieczeństwo ruchu drogowego]  | str. 356

Art. 24j.  [Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego]  | str. 358

Art. 24k.  [Audytor bezpieczeństwa ruchu drogowego]  | str. 360

Art. 24l.  [Wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego]  | str. 361

Art. 24m.  (uchylony) | str. 362

Art. 24ma. [Ocena ryzyka przeprowadzana przez zarządcę drogi] | str. 362

Art. 24mb. [Ocena bezpieczeństwa drogi; klasyfikacja dróg ze względu na poziom ich bezpieczeństwa] | str. 362

Art. 24mc. [Ukierunkowane kontrole bezpieczeństwa ruchu  drogowego] | str. 364

Rozdział 2c. Audytorzy bezpieczeństwa ruchu drogowego | str. 371

Art. 24n.  [Certyfikat audytora bezpieczeństwa ruchu  drogowego]  | str. 371

Art. 24o.  [Utrata certyfikatu audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego]  | str. 373

Rozdział 3. Krzyżowanie się dróg z innymi drogami komunikacji lądowej i powietrznej oraz liniowymi urządzeniami obcymi | str. 375

Art. 25. [Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie i ochrona skrzyżowania lub węzła dróg różnej kategorii oraz wiaduktów] | str. 376

Art. 26.  [Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie i ochrona budowli brzegowych przepraw promowych]  | str. 379

Art. 27.  (uchylony)  | str. 380

Art. 28.  [Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie i ochrona skrzyżowań dróg z liniami kolejowymi]  | str. 380

Art. 28a.  [Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie i ochrona torowiska tramwajowego]  | str. 382

Art. 29.  [Zezwolenie zarządcy drogi na lokalizację zjazdu lub przebudowę zjazdu]  | str. 383

Art. 29a.  [Kara pieniężna]  | str. 385

Art. 30.  [Obowiązek utrzymywania zjazdów oraz przepustów]  | str. 386

Art. 31.  (uchylony)  | str. 390

Art. 32.  [Budowa lub przebudowa drogi w miejscu jej krzyżowania z inną drogą, korytarzem powietrznym lub liniowym urządzeniem obcym]  | str. 390

Art. 33. [Wykonanie krzyżowań wyłączone spod właściwości zarządcy drogi] | str. 391

Rozdział 4. Pas drogowy | str. 393

Art. 34.  (uchylony) | str. 393

Art. 34a. [Rozmiar pasa drogowego] | str. 394

Art. 35.  [Plany rozwoju sieci drogowej. Pas terenu przeznaczony pod przyszłą budowę dróg]  | str. 395

Art. 36.  [Przywrócenie pasa drogowego do stanu  poprzedniego]  | str. 399

Art. 37.  (uchylony)  | str. 400

Art. 38.  [Pozostawienie w pasie drogowym urządzeń obcych]  | str. 400

Art. 39.  [Ochrona pasa drogowego. Zezwolenie na umieszczenie w pasie drogowym urządzeń i infrastruktury. Kanał technologiczny w pasie drogowym]  | str. 402

Art. 40.  [Zezwolenie i opłata za zajęcie pasa drogowego. Kara pieniężna]  | str. 419

Art. 40a.  [Beneficjenci opłat i kar pieniężnych]  | str. 433

Art. 40b–40c. (uchylone)  | str. 435

Art. 40d.  [Odsetki za opóźnienie, egzekucja, przedawnienie]   | str. 435

Art. 40e.  [Przeniesienie praw i obowiązków z zezwolenia]  | str. 440

Art. 40f.  (uchylony)  | str. 441

Art. 41.  [Ruch pojazdów o określonej wartości dopuszczalnego nacisku pojedynczej osi napędowej]  | str. 441

Art. 41a.  [Wprowadzenie na drogowych przejściach granicznych zakazu ruchu pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej poniżej 11,5 t]  | str. 446

Art. 41b.  [Ograniczenia w ruchu pojazdów o określonej wartości dopuszczalnego nacisku pojedynczej osi napędowej po drogach publicznych o nawierzchni innej niż bitumiczna, betonowa, kamienna lub klinkierowa]  | str. 446

Art. 41c.  [Kontrola przestrzegania przepisów w zakresie ruchu pojazdów o określonej wartości dopuszczalnego nacisku pojedynczej osi napędowej]  | str. 450

Art. 41d.  [Kara pieniężna za naruszenie przepisów w zakresie ruchu pojazdów o określonej wartości dopuszczalnego nacisku pojedynczej osi napędowej]  | str. 451

Art. 41e.  [Stosowanie na drogach publicznych znaków ograniczających dopuszczalny nacisk pojedynczej osi napędowej]  | str. 457

Art. 42.  [Zasady umieszczania nadziemnych liniowych urządzeń obcych wzdłuż pasów drogowych]  | str. 457

Art. 42a.  [Wymagania dla reklamy emitującej światło]  | str. 462

Art. 43.  [Usytuowane obiektów budowlanych przy drogach]  | str. 464

Rozdział 4a. Inteligentne systemy transportowe | str. 467

Art. 43a.  [Inteligentne systemy transportowe]  | str. 467

Rozdział 5. (uchylony) | str. 471

Rozdział 6. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy epizodyczne, przejściowe i końcowe  | str. 472

Art. 48.  [Zmiany w przepisach]  | str. 473

Art. 49.  [Zmiany w przepisach]  | str. 473

Art. 50.  [Rozumienie określenia „drogi  państwowe”]  | str. 473

Art. 50a.  [Zwolnienie autobusów zeroemisyjnych od opłat za przejazdy po drogach krajowych]  | str. 473

Art. 50b.  [Początek obowiązywania przepisów wprowadzających możliwość kontynuowania przejazdu pomimo przerwy w nadawaniu sygnału pozycjonowania satelitarnego lub transmisji danych]  | str. 474

Art. 50c.  [Wysokość opłaty elektronicznej do  30 września 2021 r.]  | str. 475

Art. 51.  [Przepis przejściowy w sprawie stanu prawnego dróg]  | str. 475

Art. 52.  [Przepis derogacyjny]  | str. 476

Art. 53.  [Wejście w życie ustawy]  | str. 476

Załączniki | str. 477

Bibliografia | str. 479