Szkoła dialogu - czyli o narzędziach w pracy nauczyciela opartych na aktywnej komunikacji z uczniem / Jarosław Kordziński

Efektywna komunikacja jest jedną z bardziej skutecznych metod wzmacniania autorytetu nauczyciela oraz podnoszenia motywacji uczniów do uczenia się. Wykorzystanie w procesie nauczania technik komunikacyjnych sprawia, że uczniowie postrzegają nauczycieli jako osoby autentycznie zainteresowane ich potrzebami i w konsekwencji chętniej angażują się w działania proponowane przez ich opiekunów. Z kolei zastosowanie technik coachingowych, tutoringu czy mentoringu gwarantuje długookresowe i pogłębione zaangażowanie uczniów w pracę nad celami sprzyjającymi nie tylko ich rozwojowi, ale też wzrostu znaczenia jakości i atrakcyjności ich szkoły.

Dzięki książce czytelnik dowie się m.in.:
jak skutecznie rozmawiać,
jakie są techniki słuchania, które wzmacniają efektywność rozmów,
jak konstruować i w jakim celu wykorzystywać informację zwrotną,
na czym polegają coaching, tutoring, mediacje,
jakie są metody uczenia się w oparciu o narzędzia krytycznego myślenia,
jak uniknąć barier komunikacyjnych.

Publikacja przeznaczona jest dla nauczycieli, dyrektorów szkół oraz rodziców. Zainteresuje także studentów kierunków pedagogicznych.


WSTĘP 9
1 ZASADY EFEKTYWNEJ KOMUNIKACJI JAKO PODSTAWA ORGANIZACJI PROCESU EFEKTYWNEGO UCZENIA SIĘ UCZNIÓW 25 1. Zasady skutecznego porozumiewania się 26 2. Dlaczego lepiej słuchać, niż przemawiać 32 3. Bariery utrudniające nam rozmowę z uczniami 36 4. Słowa prowadzące do negatywnych zachowań 38
2 NARZĘDZIA I ZASADY ZESPOŁOWEJ KOMUNIKACJI, CZYLI O BUDOWANIU SZKOŁY DIALOGU 42 1. Podstawy dialogu z przedstawicielami świata młodych 43 2. Skuteczna komunikacja z perspektywy dyrektora szkoły 45 3. Skuteczna komunikacja między nauczycielami 49 4. Skuteczna komunikacja między nauczycielami a rodzicami uczniów 51 5. Skuteczna komunikacja między nauczycielami a uczniami 55
3 ZARZĄDZANIE KONFLIKTEM, CZYLI O TYM, ŻE WARTO ROZMAWIAĆ 58 1. O naturze konfliktu 59 2. Radzenie sobie w sytuacji konfliktowej 61 3. Metoda Thomasa Gordona 65 4. Sposoby komunikowania się wzmacniające konfliktowe zachowania uczniów 67 5. Konflikt a narzędzia TOC 70 6. Negocjacje w sytuacji konfliktu 78 7. Język, którego należy unikać 84
4 NFORMACJA ZWROTNA JAKO WAŻNY ELEMENT OCENIANIA UCZNIA I JEGO ROZWOJU 90 1. Ocenianie 91 2. Proces oceniania 93 3. Rola informacji zwrotnej 97 4. Warto uczyć, jak się uczyć 101 5. Informacja zwrotna 105
5 RAKTYKA COACHINGU W PROCESIE TOWARZYSZENIA UCZNIOWI W ROZWOJU 112 1. Co to jest ten coaching 113 2. Podstawy pracy coachingowej 115 3. Struktura rozmowy coachingowej 121 4. Struktura rozmowy coachingowej z wykorzystaniem lejka coachingowego 124 5. Coaching w nauczaniu 128 6. Narzędzia coachingowe 134 7. Coaching a poziomy uczenia się 140
6 WYKORZYSTANIE ZASAD TUTORINGU SPRZYJAJĄCYCH SUKCESOM DYDAKTYCZNYM UCZNIÓW 144 1. Podstawy tutoringu 145 2. Zasady wsparcia 149 3. Proces i narzędzia tutoringu 156 4. Rozmowy wspierające 161 5. Informacja zwrotna w tutoringu 163
7 MEDIACJE SPRZYJAJĄCE ROZWOJOWI POSTAW UCZNIOWSKICH 166 1. Podstawy mediacji 167 2. Mediacje w praktyce 171 3. Mediacje szkolne - studium przypadku 180
8 NARZĘDZIA TOC, CZYLI O SPOSOBACH KRYTYCZNEGO MYŚLENIA 200 1. Idea TOC jako jedna z podstaw skutecznej komunikacji z uczniem 201 2. "Gałąź logiczna" 202 3. Proces planowania z wykorzystaniem narzędzi TOC 205
9 I JESZCZE O ODPOWIEDZIALNOŚCI, CZYLI O DIALOGU DOROSŁYCH 209 1. Dialog z rodzicami uczniów 210 2. Czego należy unikać podczas spotkań z rodzicami 218 3. Rodzice w szkole mają swoje prawa 222
POSTSCRIPTUM 227
ANEKS 233 1. Aktywne słuchanie w praktyce. Scenariusz do pracy z uczniami 233 2. Nauczanie zasad skutecznej komunikacji. Scenariusz przeznaczony do pracy z dorosłymi (nauczycielami, rodzicami) 237 3. Bariery w komunikowaniu się i ich przełamywanie. Scenariusz zajęć dla nauczycieli, ewentualnie dla nauczycieli i rodziców 247 4. Podstawy asertywności. Scenariusz do wykorzystania podczas szkolenia członków rady pedagogicznej 255 5. Podstawy skutecznego słuchania. Scenariusz do wykorzystania w pracy z radą pedagogiczną, ale też jako wstęp do wypracowania wspólnych rozwiązań z rodzicami uczniów 262 6. Podstawowe zasady pozyskiwania rodziców do współpracy. Scenariusz do pracy z nauczycielami 269 7. Wspólne planowanie celów oraz działań z przestrzeganiem zasad komunikacji interpersonalnej. Scenariusz zajęć dla nauczycieli 274
BIBLIOGRAFIA 281