Zdrowie publiczne / Marian Sygit

W książce omówiono najważniejsze zagadnienia z zakresu zdrowia publicznego, w tym m.in.:

• tematykę ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych,
• zagadnienia ratownictwa medycznego,
• problematykę opieki pediatrycznej i opieki nad człowiekiem w wieku poprodukcyjnym,
• problemy Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
• zagadnienia medycyny pracy i orzecznictwa lekarskiego,
• wybrane problemy dotyczące epidemiologii i badań epidemiologiczno-statystycznych,
• wybrane choroby zakaźne, w tym covid,
• szpitalnictwo, lecznictwo sanatoryjne i psychiatryczne,
• zagrożenia środowiskowe i społeczne zdrowia i życia człowieka,
• instrukcję przygotowania prac dyplomowych z zakresu zdrowia publicznego.

Trzecie wydanie zostało uzupełnione o zagadnienia dotyczące m.in.: chorób cywilizacyjnych, wenerycznych i zakaźnych, opieki stomatologicznej oraz stanu opieki zdrowotnej nie tylko w krajach europejskich, lecz także w wybranych państwach świata.

Publikacja przeznaczona jest dla studentów kierunków medycznych, w tym zdrowia publicznego, pracowników administracji rządowej i samorządowej zajmujących się zagadnieniami szeroko rozumianej ochrony zdrowia, podmiotów leczniczych oraz inspekcji: sanitarnej, farmaceutycznej i weterynaryjnej. Zainteresuje także adwokatów i radców prawnych prowadzących obsługę prawną tych podmiotów.

Wykaz skrótów  | str. 23

Wstęp  | str. 25

Rozdział 1

Wprowadzenie  | str. 27

1. Pojęcia i definicje związane ze zdrowiem ludności  | str. 27

1.1. Kształtowanie się pojęcia zdrowia  | str. 27

1.2. Definicja zdrowia  | str. 29

1.3. Kryteria i ocena zdrowia  | str. 29

1.3.1. Czynniki determinujące zdrowie człowieka  | str. 30

1.3.2. Profilaktyka  | str. 30

1.3.2.1. Podział działań profilaktycznych według WHO  | str. 31

1.3.2.2. Podział działań profilaktycznych stosowany w praktycznej codziennej działalności poszczególnych ogniw administracji  | str. 31

1.3.2.3. Zadania profilaktyki spełniane przez służbę zdrowia  | str. 31

1.3.2.4. Podział działań profilaktycznych według Stefana Kleczkowskiego  | str. 32

1.3.3. Wychowanie zdrowotne  | str. 32

1.3.3.1. Program wychowania zdrowotnego według Macieja Demela  | str. 33

1.3.4. Edukacja zdrowotna  | str. 33

1.3.4.1. Czynniki warunkujące zdrowie jednostki  | str. 34

1.3.5. Zakres i zadania zdrowia publicznego  | str. 35

1.3.5.1. Definicje promocji zdrowia  | str. 35

1.3.5.2. Definicje zachowań zdrowotnych  | str. 37

1.3.5.3. Typologia zachowań zdrowotnych  | str. 37

1.3.5.4. Społeczne uwarunkowania zachowań zdrowotnych  | str. 38

2. Problemy demograficzne ludności świata  | str. 39
3. Zdrowie publiczne w polityce zdrowotnej państwa  | str. 43

3.1. Zdrowie publiczne w latach 1918–1935  | str. 43

3.2. Zdrowie publiczne w latach 1936–2001  | str. 44

3.3. Problemy zdrowia publicznego w exposé premierów  | str. 47

3.4. Narodowy Program Zdrowia  | str. 54

3.4.1. Strategiczne cele Narodowego Programu Zdrowia  | str. 54

Rozdział 2

Metody epidemiologiczno-statystyczne w badaniach zdrowia publicznego  | str. 56

1. Zdrowie i mierniki jego oceny  | str. 56

1.1. Mierniki zdrowia  | str. 56

1.1.1. Mierniki negatywne  | str. 56

1.1.2. Mierniki pozytywne  | str. 58

1.1.3. Mierniki narażenia zdrowia (ryzyka)  | str. 59

2. Epidemiologiczne metody badawcze  | str. 59

2.1. Pomiar w badaniach epidemiologicznych  | str. 59

2.2. Planowanie badań epidemiologicznych  | str. 60

2.3. Epidemiologiczne metody badawcze w epidemiologii opisowej  | str. 60

2.3.1. Zasady formułowania hipotez roboczych  | str. 60

2.3.2. Epidemiologiczne metody badawcze w epidemiologii analitycznej  | str. 61

2.3.2.1. Badania retrospektywne  | str. 61

2.3.2.2. Badania prospektywne  | str. 62

2.3.3. Epidemiologiczne metody badawcze w epidemiologii eksperymentalnej  | str. 62

2.3.4. Badania screeningowe  | str. 63

2.3.5. Ryzyko względne w badaniach retrospektywnych  | str. 66

3. Narzędzie badawcze (kwestionariusz – ankieta)  | str. 67

3.1. Projekt badania ankietowego  | str. 67

3.2. Budowa kwestionariusza – ankiety  | str. 68

3.2.1. Kodowanie kwestionariuszy – ankiet  | str. 70

3.2.2. Kwestionariusz samozwrotny  | str. 71

3.2.3. Badanie ankietowe przeprowadzone przy pomocy ankietera  | str. 71

3.3. Przykładowy kwestionariusz – ankieta  | str. 72

4. Współczynniki i metody statystyczne  | str. 81

4.1. Wskaźniki zdrowia  | str. 81

4.2. Metody statystyczne  | str. 82

4.3. Testy statystyczne  | str. 82

4.3.1. Charakterystyka wybranych testów statystycznych  | str. 82

4.3.2. Współczynniki korelacji rang Spearmana  | str. 84

4.3.3. Test t-Studenta  | str. 85

4.3.4. Test F  | str. 87

4.3.5. Test Chi-kwadrat  | str. 88

4.3.6. Test Wilcoxona  | str. 90

4.3.7. Test Shapiro-Wilka  | str. 92

4.3.8. Analiza wariancji ANOVA  | str. 92

Rozdział 3

Zagrożenia zdrowia ludności  | str. 94

1. Nikotynizm  | str. 94

1.1. Skala problemu  | str. 100

1.2. Walka z nałogiem  | str. 101

1.3. Działanie dymu z papierosa na organizm człowieka  | str. 102

1.4. Rzucenie palenia  | str. 105

2. Narkomania  | str. 122

2.1. Fazy rozwoju narkomanii  | str. 126

2.2. Narkotyki a niebezpieczeństwa ich zażywania  | str. 127

2.2.1. Amfetamina  | str. 127

2.2.2. Marihuana  | str. 127

2.2.3. LSD  | str. 128

2.2.4. Kokaina  | str. 128

2.3. Narkomania młodzieżowa  | str. 129

2.4. Leczenie uzależnień  | str. 132

2.5. Dopalacze  | str. 132

3. Alkoholizm  | str. 134

3.1. Fazy rozwoju alkoholizmu  | str. 135

3.2. Szkodliwość alkoholu  | str. 136

3.3. Alkoholizm w Polsce  | str. 140

3.3.1. Leczenie farmakologiczne  | str. 141

3.3.2. Pomoc uzależnionym  | str. 141

3.3.3. Anonimowi Alkoholicy  | str. 142

3.2.3.1. Przekonania AA  | str. 142

3.2.3.2. Dwanaście Tradycji AA  | str. 143

3.2.3.3. Historia AA  | str. 143

4. Środowiskowe zagrożenia zdrowia  | str. 144

4.1. Wpływ czynników meteorologicznych na organizm człowieka  | str. 144

4.1.1. Temperatura powietrza atmosferycznego  | str. 145

4.1.2. Wilgotność powietrza  | str. 145

4.1.3. Ruch powietrza  | str. 146

4.1.4. Ciśnienie atmosferyczne  | str. 147

4.1.5. Promieniowanie słoneczne i inne  | str. 148

4.1.6. Mikroklimat  | str. 150

4.2. Wpływ zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby na organizm człowieka  | str. 152

4.2.1. Zanieczyszczenia powietrza  | str. 152

4.2.1.1. Inne zagrożenia ze strony atmosfery dla zdrowia człowieka  | str. 155

4.2.2. Zanieczyszczenia wody  | str. 155

4.2.2.1. Podział zanieczyszczeń wody  | str. 157

4.2.2.2. Pozostałe wskaźniki zanieczyszczeń  | str. 157

4.2.2.3. Ścieki – oczyszczanie  | str. 158

4.2.3. Zanieczyszczenia gleby  | str. 158

4.2.3.1. Główne źródła zanieczyszczeń gleby  | str. 159

4.3. Zagrożenia ze strony środowiska przemysłowego  | str. 159

4.3.1. Metale szkodliwe  | str. 160

4.3.2. Hałas  | str. 165

4.4. Zagrożenia ze strony środków owadobójczych i ochrony roślin  | str. 166

5. Żywienie i żywność  | str. 171

5.1. Zdrowe odżywianie  | str. 172

5.2. Zanieczyszczenia żywności  | str. 172

5.3. Naturalne substancje toksyczne w żywności  | str. 173

5.4. Zanieczyszczenia mikrobiologiczne żywności  | str. 176

5.5. Składniki odżywcze dostarczane przez poszczególne grupy produktów  | str. 183

5.6. „Pierwiastki życia”  | str. 185

6. Wybrane choroby zakaźne  | str. 192

6.1. Zapalenie wątroby  | str. 194

6.1.1. Wirusowe zapalenie wątroby typu A  | str. 194

6.1.2. Wirusowe zapalenie wątroby typu B  | str. 195

6.1.3. Wirusowe zapalenie wątroby typu C  | str. 196

6.1.4. Wirusowe zapalenie wątroby typu D  | str. 197

6.1.5. Wirusowe zapalenie wątroby typu E  | str. 197

6.2. COVID-19  | str. 198

6.2.1. Statystyka   | str. 202

7. Podstawowe pojęcia z zakresu epidemiologii  | str. 202

Rozdział 4

Stan zdrowia dzieci i młodzieży szkolnej  | str. 206

1. Historia  | str. 206
2. Główne problemy zdrowotne  | str. 206

2.1. Zachowania zdrowotne dzieci i młodzieży  | str. 211

2.2. Zachowania ryzykowne dla zdrowia  | str. 211

2.3. Opieka zdrowotna nad uczniami  | str. 213

2.4. Cele i główne kierunki działań profilaktycznych  | str. 214

2.4.1. Aktywność fizyczna dzieci i młodzieży w Polsce  | str. 215

2.5. Edukacja zdrowotna  | str. 217

2.5.1. Najczęstsze schorzenia leczone w podstawowej opiece zdrowotnej  | str. 217

2.5.2. Najczęstsze przyczyny hospitalizacji w szpitalach  | str. 218

2.6. Otyłość  | str. 218

2.7. Anoreksja  | str. 220

2.7.1. Kryteria diagnostyczne  | str. 221

2.7.2. Postacie zaburzenia  | str. 222

2.7.3. Statystyka  | str. 224

2.7.4. Leczenie  | str. 224

2.8. Bulimia  | str. 225

2.9. Szpitalne leczenie zaburzeń odżywiania  | str. 226

2.10. HIV/AIDS – choroba ludzi młodych  | str. 226

2.11. Ciąża i poród u młodocianych jako problem społeczny i zdrowotny  | str. 227

2.11.1. Statystyka  | str. 228

2.12. Palenie tytoniu  | str. 228

2.13. Alergie u dzieci  | str. 230

2.14. Badania prenatalne  | str. 231

2.14.1. Wskazania do badań  | str. 231

2.15. Badania okresowe stanu zdrowia dziecka  | str. 232

2.16. Problemy społeczne młodych osób  | str. 232

3. Choroby zakaźne wieku dziecięcego  | str. 233

3.1. Zakażenia wrodzone  | str. 233

3.2. Choroby objawiające się głównie zmianami w jamie ustnej i gardle  | str. 235

3.3. Choroby wysypkowe  | str. 236

3.4. Pozostałe choroby charakterystyczne dla wieku dziecięcego  | str. 238

3.5. Szczepienia ochronne  | str. 240

3.5.1. Schemat szczepień ochronnych  | str. 240

Rozdział 5

Problemy socjobytowe i zdrowotne ludzi starszych  | str. 242

1. Gerontologia  | str. 242

1.1. Rys historyczny  | str. 243

1.2. Podstawowe pojęcia związane z gerontologią  | str. 244

2. Problemy starzenia się i starości człowieka  | str. 247

2.1. Sytuacja zdrowotna i socjobytowa ludzi starszych w Polsce  | str. 247

2.2. Statystyka  | str. 247

2.3. Stan zdrowia osób starszych  | str. 248

2.4. Teorie procesu starzenia się  | str. 253

2.4.1. Teoria zegarowa  | str. 253

2.4.2. Teoria błędów L. Orgela  | str. 253

2.4.3. Teoria immunologiczna  | str. 253

2.4.4. Teoria wolnych rodników  | str. 254

2.4.5. Teoria wiązań krzyżowych  | str. 254

2.5. Różnice w starzeniu się i przekwitaniu kobiet i mężczyzn  | str. 255

2.5.1. Biologiczne, społeczne i medyczne starzenie się człowieka  | str. 255

2.5.2. Biologiczne i medyczne dolegliwości starych ludzi  | str. 255

2.5.3. Wolniejsze starzenie się kobiet  | str. 256

3. Przedpole starości  | str. 259

3.1. Hormony  | str. 260

3.2. Stres  | str. 261

3.3. Dieta  | str. 261

4. Długowieczność– jak długo można żyć?  | str. 262

4.1. Palenie tytoniu  | str. 265

4.2. Alkoholizm  | str. 266

4.3. Lekarstwa i chemia  | str. 266

4.4. Nadwaga  | str. 266

4.5. Dieta  | str. 266

4.6. Aktywność fizyczna  | str. 267

4.7. Regularne kontrolne badania lekarskie  | str. 267

4.8. Stres  | str. 267

4.9. Przykłady długowieczności w świecie ludzi  | str. 267

4.10. Długowieczność w świecie roślin i zwierząt  | str. 270

4.11. Długowieczność Polaków  | str. 270

5. Kierunki pomocy i opieki geriatrycznej  | str. 272

5.1. Aktualne problemy opieki zdrowotnej nad ludźmi starymi  | str. 273

6. Stan zdrowia ludzi starszych  | str. 275

6.1. Choroby ludzi starszych  | str. 275

6.1.1. Choroba Alzheimera  | str. 279

6.1.2. Cukrzyca u osób w wieku podeszłym  | str. 288

6.1.2.1. Epidemiologia  | str. 288

6.1.2.2. Patogeneza  | str. 289

6.1.2.3. Powikłania cukrzycowe  | str. 289

6.1.2.4. Diagnostyka  | str. 290

6.1.2.5. Leczenie  | str. 291

7. Przemoc wobec osób starszych i wśród nich  | str. 294

7.1. Agresja w domach opieki społecznej dla seniorów  | str. 294

7.2. Przemoc wśród i wobec osób starszych  | str. 295

8. Stereotyp człowieka starego w opinii publicznej  | str. 298

8.1. Stereotyp starości funkcjonujący w społeczeństwie  | str. 299

9. Organizacja opieki nad człowiekiem starym w Polsce i na świecie  | str. 302

9.1. Finlandia  | str. 305

9.2. Norwegia  | str. 306

9.3. Szwecja  | str. 307

9.4. Wielka Brytania  | str. 308

9.5. Stany Zjednoczone  | str. 309

9.6. Japonia  | str. 310

9.7. Niemcy  | str. 311

Rozdział 6

Choroby cywilizacyjne  | str. 312

1. Choroby układu krążenia  | str. 312

1.1. Nadciśnienie tętnicze  | str. 314

1.2. Choroba wieńcowa  | str. 317

1.3. Dusznica bolesna  | str. 319

1.3.1. Klasyfikacja dusznicy bolesnej  | str. 319

1.4. Zgony z powodu chorób układu krążenia  | str. 319

1.5. Diety w prewencji schorzeń układu sercowo-naczyniowego  | str. 321

2. Cukrzyca  | str. 323

2.1. Epidemiologia cukrzycy  | str. 323

2.2. Typy cukrzycy  | str. 326

2.3. Rozpoznanie cukrzycy  | str. 327

2.4. Powikłania przewlekłe cukrzycy  | str. 329

2.5. Powikłania ostre cukrzycy  | str. 330

3. Gruźlica  | str. 331

3.1. Zapobieganie  | str. 332

3.2. Szczepionka przeciw gruźlicy  | str. 333

3.3. Gruźlica w liczbach  | str. 333

4. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP)  | str. 334
5. Astma oskrzelowa i choroby alergiczne  | str. 334

5.1. Przyczyny astmy  | str. 335

5.2. Podział  | str. 335

5.3. Specyficzne postacie astmy oskrzelowej  | str. 336

6. Alergia  | str. 337

6.1. Przyczyny i zapobieganie  | str. 338

6.2. Objawy  | str. 339

7. SARS  | str. 340

7.1. Rozwój epidemii  | str. 340

7.2. Przyczyny  | str. 341

7.3. Szerzenie się choroby  | str. 341

7.4. Objawy  | str. 341

8. Czynniki ryzyka chorób układu krążenia  | str. 342

8.1. Czynniki ryzyka chorób układu krążenia  | str. 342

8.2. Nadwaga i otyłość  | str. 343

8.2.1. Statystyka, przyczyny, następstwa otyłości i nadwagi  | str. 346

8.3. Nadciśnienie tętnicze  | str. 348

8.4. Wysoki poziom cholesterolu  | str. 349

8.5. Cukrzyca typu II  | str. 351

8.6. Palenie tytoniu  | str. 352

8.6.1 Objawy nikotynizmu   | str. 353

8.6.2. Fazy uzależnienia od nikotyny  | str. 354

8.7. Brak regularnego wysiłku fizycznego  | str. 354

8.8. Nadużywanie alkoholu  | str. 356

8.9. Zmiana stylu życia  | str. 356

9. Choroby nowotworowe  | str. 357

9.1. Charakterystyka ogólna nowotworu  | str. 357

9.2. Rodzaje nowotworów  | str. 358

9.3. Podstawowe objawy najczęściej występujących nowotworów  | str. 361

9.3.1. Rak sutka  | str. 361

9.3.2. Rak płuc  | str. 362

9.3.3. Rak szyjki macicy  | str. 363

9.3.4. Rak gruczołu krokowego  | str. 363

9.3.5. Rak żołądka  | str. 364

9.3.6. Rak jelita grubego  | str. 364

9.3.7. Rak przełyku  | str. 365

9.3.8. Rak wątroby  | str. 365

9.3.9. Rak trzustki  | str. 366

9.3.10. Rak krtani  | str. 366

9.3.11. Rak jajnika  | str. 367

9.3.12. Rak jądra  | str. 367

9.3.13. Rak nerki  | str. 368

9.3.14. Ziarnica złośliwa  | str. 368

9.3.15. Chłoniaki nieziarnicze  | str. 369

9.4. Leczenie choroby nowotworowej  | str. 370

9.5. Profilaktyka nowotworów  | str. 371

9.5.1. Zalecenia Polskiego Komitetu Zwalczania Raka  | str. 371

9.5.2. Znaki ostrzegawcze i zagrożenia  | str. 371

9.5.3. Zgłaszane objawy ogólne, które mogą budzić niepokój  | str. 373

9.5.4. Druga grupa objawów – objawy miejscowe, które mogą wystąpić  | str. 373

9.6. Statystyki  | str. 374

Rozdział 7

Choroby weneryczne  | str. 376

Rozdział 8

Lecznictwo sanatoryjne w Polsce  | str. 380

1. Medycyna uzdrowiskowa  | str. 381

1.1. Kierunki działalności zakładów uzdrowiskowych  | str. 383

1.2. Zasoby naturalnych surowców leczniczych  | str. 384

1.3. Mechanizm działania bodźców leczniczych  | str. 386

1.4. Metody lecznicze  | str. 387

1.5. Wskazania i przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego  | str. 391

2. Profile lecznicze uzdrowisk  | str. 394
3. Miejscowości uzdrowiskowe w Polsce  | str. 397

Rozdział 9

Służba medycyny pracy  | str. 399

Rozdział 10

Państwowa Inspekcja Sanitarna  | str. 413

1. Ustawa z 14.03.1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej  | str. 413
2. Struktura organizacyjna i podporządkowanie w Państwowej Inspekcji Sanitarnej  | str. 414
3. Zadania i zakres działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej  | str. 415
4. Działalność kontrolna Państwowej Inspekcji Sanitarnej dotycząca wymagań sanitarno-higienicznych w jednostkach prowadzących działalność leczniczą  | str. 425

Rozdział 11

Szpitalnictwo  | str. 429

1. Historia  | str. 429
2. Obecna sytuacja  | str. 430
3. Rodzaje szpitali  | str. 432

3.1. Szpitale kliniczne  | str. 432

3.2. Szpital psychiatryczny  | str. 432

3.3. Szpital polowy  | str. 432

3.4. Szpitale uzdrowiskowe  | str. 433

3.5. Szpitale tymczasowe  | str. 434

4. Leczenie szpitalne  | str. 434

4.1. Leczenie szpitalne i ambulatoryjna opieka specjalistyczna  | str. 434

4.2. Zmiany w systemie  | str. 434

4.3. Opieka specjalistyczna  | str. 434

4.4. Zmiany w funkcjonowaniu szpitalnictwa  | str. 436

Rozdział 12

Publiczna służba krwi  | str. 437

1. Jednostki organizacyjne publicznej służby krwi  | str. 438
2. Historia  | str. 440
3. Przepisy prawne  | str. 441
4. Dawcy krwi  | str. 441
5. Pobieranie krwi i oddzielanie jej składników  | str. 444
6. Wydawanie krwi  | str. 449
7. Krwiolecznictwo  | str. 450
8. Przechowywanie krwi i jej składników  | str. 451
9. Składniki krwi i produkty krwiopochodne  | str. 452

Rozdział 13

Ratownictwo medyczne  | str. 456

1. Historia ratownictwa  | str. 456
2. Ratownik  | str. 458
3. Kamienie milowe w rozwoju medycyny ratunkowej w Polsce  | str. 459
4. Systemy ratownictwa na świecie  | str. 461
5. System medycyny ratunkowej  | str. 463
6. Krajowy system ratowniczo-gaśniczy (KSRG) + system ratownictwa medycznego = zintegrowany system ratownictwa medycznego  | str. 465
7. Szpitalny oddział ratunkowy  | str. 467
8. Krajowy system ratowniczo-gaśniczy  | str. 469

Rozdział 14

Orzecznictwo lekarskie  | str. 474

1. Wypadek przy pracy  | str. 474
2. Orzekanie o wypadkach przy pracy  | str. 475
3. Instytucje orzekające  | str. 475
4. Stopnie niepełnosprawności  | str. 476
5. Orzeczenie  | str. 477
6. Podstawa prawna  | str. 478
7. Wniosek o wydanie orzeczenia  | str. 478
8. Orzekanie o niezdolności do pracy  | str. 479

8.1. Zwolnienia lekarskie (L4) o czasowej niezdolności do pracy  | str. 479

9. Orzekanie o chorobach zawodowych  | str. 480
10. Postępowanie odwoławcze  | str. 481

Rozdział 15

Opieka zdrowotna w państwach Unii Europejskiej  | str. 482

1. Polityka zdrowotna państw Unii Europejskiej  | str. 486
2. Komisja Europejska  | str. 487

2.1. Unijna polityka w zakresie zdrowia publicznego  | str. 488

2.2. Polityka UE i nowe problemy w zakresie zdrowia publicznego   | str. 489

2.3. Inne działania UE w dziedzinie zdrowia publicznego  | str. 489

2.4. Rola Parlamentu UE w dziedzinie zdrowia publicznego  | str. 490

3. Krótka charakterystyka polityki zdrowotnej w wybranych państwach Europy  | str. 491
4. Jakość opieki zdrowotnej  | str. 495

Rozdział 16

Ochrona zdrowia w wybranych państwach na świecie  | str. 497

1. Ochrona zdrowia w Kanadzie  | str. 497

1.1. Narodowe inicjatywy zapobiegania chorobom przewlekłym  | str. 499

2. System opieki zdrowotnej w Australii  | str. 500

2.1. Struktura organizacyjna systemu ochrony zdrowia w Australii  | str. 500

2.1.1. Podstawowa opieka medyczna – primary health care  | str. 501

2.1.2. Opieka specjalistyczna – secondary care  | str. 501

2.1.3. Opieka szpitalna – tertiary care  | str. 502

2.2. Finansowanie systemu ochrony zdrowia w Australii  | str. 503

2.3. Narodowe programy zdrowotne  | str. 504

3. System opieki zdrowotnej we Włoszech  | str. 505

3.1. Rys historyczny włoskiego systemu opieki zdrowotnej  | str. 505

3.2. Struktura i zarządzanie systemem opieki zdrowotnej  | str. 506

3.3. Kadra medyczna  | str. 508

3.4. Problemy ochrony zdrowia we Włoszech  | str. 509

4. Ochrona zdrowia w USA  | str. 510

4.1. Formy ubezpieczeń  | str. 511

4.1.1. Prywatne ubezpieczenia zdrowotne  | str. 511

4.1.2. Publiczne programy zdrowotne  | str. 511

4.2. System opieki zdrowotnej w USA  | str. 512

4.2.1. Trzy kierunki zmian w systemie opieki zdrowotnej USA  | str. 512

4.2.2. HMO – Health Maintenance Organization  | str. 512

4.2.3. Organizacje współpracujące z Departamentem Zdrowia i Służb Publicznych  | str. 512

5. System opieki zdrowotnej we Francji  | str. 518

5.1. Ubezpieczenia zdrowotne  | str. 519

5.1.1. Rodzaje świadczeń wypłacanych z ubezpieczenia zdrowotnego  | str. 520

5.1.2. Finansowanie ubezpieczenia zdrowotnego  | str. 521

5.1.3. Organizacja systemu ubezpieczeń zdrowotnych  | str. 522

6. System opieki zdrowotnej w Japonii  | str. 523