W książce omówiono
wpływ zasad prawa administracyjnego na proces orzekania przez
organy administracji publicznej w sprawach administracyjnych kar
pieniężnych. Zaprezentowano założenia systemu sankcji
administracyjnych oraz zakres stosowania przepisów ogólnych o
administracyjnych karach pieniężnych. Omówiono ogólne normy w
sprawach administracyjnych kar pieniężnych dotyczące wszystkich
typów kar, a także zasady związane z postępowaniem wyjaśniającym,
decydowaniem i miarkowaniem administracyjnych kar pieniężnych,
wynikające z Kodeksu postępowania administracyjnego.
Publikacja odpowiada m.in. na pytania dotyczące:
• legalności sankcjonowania deliktów administracyjnych zarówno
środkami penalnymi, jak i administracyjnymi karami
pieniężnymi;
• stosowania regulacji dotyczących administracyjnych kar
pieniężnych w każdej sprawie oraz w pełnym zakresie (w
szczególności co do odstąpienia od nakładania oraz
miarkowania);
• możliwości proporcjonalnego, adekwatnego i niezbędnego
wymierzania zarówno kar określonych widełkowo, jak i w sposób
sztywny;
• dopuszczalności wielokrotnego karania tego samego adresata za
to samo zachowanie różnymi karami administracyjnymi.
Książka przeznaczona
jest w szczególności dla pracowników wszystkich organów
administracji publicznej (w tym także organów regulacyjnych),
zajmujących się prowadzeniem postępowań w sprawach nakładania
administracyjnych kar pieniężnych. Będzie przydatna również dla
profesjonalnych pełnomocników występujących w postępowaniach
administracyjnych i sądowych, a także dla samych sędziów
orzekających w przedmiocie kar pieniężnych za delikty
administracyjne. Zainteresuje także studentów i doktorantów na
studiach prawniczych i administracyjnych.
Wykaz skrótów | str. 11
Wprowadzenie | str. 13
Rozdział 1. System sankcji administracyjnych jako
podsystem prawa publicznego | str. 25
1.1. Administracyjne kary pieniężne – problem ustrojowy | str. 25
1.1.1. Cel sankcjonowania bezprawności zachowań | str. 26
1.1.2. Potrzeba usystematyzowania problematyki administracyjnych
kar pieniężnych na płaszczyźnie ustrojowej, systemowej
i zadaniowej | str. 28
1.1.3. Porządek pojęciowy | str. 29
1.1.4. Rola zasad ogólnych | str. 36
1.2. Koncepcja interesu publicznego jako dobra chronionego przez
administrację publiczną | str. 45
1.3. Funkcje sankcji administracyjnych | str. 50
1.4. Europejskie standardy dotyczące administracyjnych kar
pieniężnych | str. 53
1.5. Cel i adekwatność reakcji państwa na bezprawność
w sferze prawa administracyjnego | str. 58
Rozdział 2. Stosowanie przepisów ogólnych
o administracyjnych karach pieniężnych | str. 61
2.1. Przepisy ogólne oraz przepisy szczególne a przepisy
odrębne | str. 63
2.2. Kryteria przedmiotowe | str. 67
2.2.1. Sankcja za naruszenie prawa | str. 67
2.2.2. Pieniężny charakter sankcji | str. 73
2.2.3. Naruszenie zakazu lub niedopełnienie obowiązku | str. 74
2.2.4. Kara nakładana decyzją | str. 78
2.3. Kryteria podmiotowe | str. 82
2.3.1. Organ administracyjny właściwy w sprawach
administracyjnych kar pieniężnych | str. 82
2.3.2. Adresat administracyjnej kary pieniężnej | str. 83
Rozdział 3. Zasady ogólne w sprawach
administracyjnych kar pieniężnych dotyczące wszystkich typów
kar | str. 89
3.1. Informowanie o wszczęciu i przedmiocie
postępowania oraz planowanych czynnościach dowodowych | str. 93
3.2. Stworzenie warunków do czynnego udziału | str. 95
3.3. Podejmowanie działań niezbędnych do załatwienia sprawy
administracyjnej | str. 101
3.4. Obowiązek współdziałania organów w toku postępowania |
str. 102
3.5. Wzbudzanie zaufania uczestników postępowań do organów władzy
publicznej | str. 107
Rozdział 4. Zasady związane z postępowaniem
wyjaśniającym | str. 109
4.1. Czynności postępowania wyjaśniającego | str. 111
4.2. Ciężar dowodzenia | str. 119
4.3. Otwarty system środków dowodowych | str. 121
4.4. Swoboda zarządzania postępowaniem wyjaśniającym | str. 124
4.5. Uznanie okoliczności faktycznej za udowodnioną
(art. 81 k.p.a.) | str. 127
4.6. Legalność ograniczona do zasady in dubio pro reo |
str. 128
4.7. Prawda obiektywna | str. 140
Rozdział 5. Zasady decydowania | str. 143
5.1. Wyłączenie odpowiedzialności w formie administracyjnej
kary pieniężnej | str. 144
5.2. Stosowanie ustawy względniejszej (lex mitior agit)
| str. 146
5.3. Dopuszczalność wielokrotności karania innymi karami
i środkami penalnymi (dualizm wewnętrzny i zewnętrzny)
| str. 149
5.4. Obligatoryjne odstąpienie od nałożenia administracyjnej kary
pieniężnej | str. 154
5.5. Fakultatywne odstąpienie od nałożenia administracyjnej kary
pieniężnej | str. 159
Rozdział 6. Zasady ogólne dotyczące miarkowania
administracyjnych kar pieniężnych wynikające z zasad
ogólnych Kodeksu postępowania administracyjnego | str.
161
6.1. Miarkowanie (wyważanie) interesów | str. 161
6.2. Proporcjonalność | str. 163
6.3. Bezstronność | str. 165
6.4. Równe traktowanie | str. 167
6.5. Uprawnione oczekiwania | str. 169
6.6. In dubio pro reo | str. 172
Rozdział 7. Zasady dotyczące miarkowania
administracyjnych kar pieniężnych | str. 177
7.1. Waga i okoliczności naruszenia prawa | str. 182
7.2. Powrót do naruszenia prawa | str. 188
7.3. Uprzednie ukaranie za to samo zachowanie | str. 189
7.4. Stopień przyczynienia się do powstania naruszenia
prawa | str. 192
7.5. Działania podjęte przez stronę dobrowolnie w celu
uniknięcia skutków naruszenia prawa | str. 195
7.6. Wysokość korzyści, którą strona osiągnęła, lub straty,
której uniknęła | str. 197
7.7. Warunki osobiste osoby fizycznej | str. 199
Podsumowanie | str. 201
Bibliografia | str. 213
Wykaz ustaw, do których wprowadzone zostały przepisy
karne | str. 219