Książka jest pierwszym monograficznym opracowaniem poświęconym problematyce zakresu orzekania sądu pierwszej instancji w procesie cywilnym. Szczegółowe rozważania na temat podstaw i zasad wyznaczania granic orzekania sądu w procesie cywilnym zostały poprzedzone uwagami na temat celów i funkcji procesu cywilnego, istoty i przedmiotu orzekania oraz wybranych zasad postępowania cywilnego. Następnie Autorka przeanalizowała podstawową – z punktu widzenia tytułowego zagadnienia – zasadę orzekania uregulowaną w art. 321 § 1 KPC oraz przepisy szczególne modyfikujące tę zasadę. Przedmiotem badań Autorki były nie tylko wybrane przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, ale także prawa materialnego. Bogactwo i złożoność problemów wyłaniających się na tle stosowania tych przepisów stało się dla Autorki inspiracją nie tylko do teoretycznego, ale przede wszystkim praktycznego spojrzenia na kwestię zakresu orzekania sądu pierwszej instancji w procesie cywilnym.