Książka stanowi
kompendium wiedzy o systemie rachunkowości podmiotów leczniczych: publicznych, przedsiębiorców i non profit. Poruszono w niej zagadnienia rachunkowości jednostek gospodarczych z uwzględnieniem specyfiki działalności podmiotów leczniczych, zasad ich gospodarki finansowej oraz potrzeb informacyjnych różnych odbiorców. Przedstawiono najważniejsze i najbardziej aktualne kwestie, opierając się na obowiązujących regulacjach prawnych, takich jak prawo bilansowe, Międzynarodowe Standardy Rachunkowości, prawo podatkowe, prawo o działalności leczniczej, kodeks spółek handlowych.
Szczegółowo omówiono: - cechy podmiotów leczniczych jako obiektów systemu rachunkowości,
- specyfikę i uwarunkowania systemu rachunkowości podmiotu leczniczego z uwzględnieniem formalnoprawnych podstaw jego funkcjonowania,
- podstawy pomiaru wartości w systemie rachunkowości stosowanym w podmiotach leczniczych,
- poszczególne grupy składników aktywów i pasywów bilansu,
- zasady ustalania i podziału wyniku finansowego,
- sprawozdawczość finansową.
Adresaci:
Publikacja jest przeznaczona dla osób zajmujących się profesjonalnie prowadzeniem ksiąg rachunkowych: głównych księgowych, pracowników pionów finansowo-ekonomicznych, kontrolerów i audytorów wewnętrznych oraz kierownictwa podmiotów leczniczych, w tym przedstawicieli rad społecznych czy rad nadzorczych odpowiedzialnych za kształt systemu rachunkowości oraz przyjętą politykę w tym zakresie. Może stanowić cenną pomoc dla organów tworzących tych jednostek w sprawowaniu funkcji nadzoru i kontroli. Zainteresuje studentów i słuchaczy różnych form kształcenia zawodowego: studiów podyplomowych z zakresu zarządzania placówkami opieki zdrowotnej, studiów ekonomicznych, a także biegłych rewidentów badających księgi rachunkowe podmiotów leczniczych.
Wstęp 9
Rozdział 1 Podmiot leczniczy jako obiekt systemu rachunkowości 13
1.1. Istota i atrybuty podmiotu leczniczego 13
1.2. Rodzaje podmiotów leczniczych 21
1.3. Interesariusze podmiotu leczniczego, ich cele i potrzeby informacyjne 26
Rozdział 2 Specyfika systemu rachunkowości podmiotów leczniczych 32
2.1. Pojęcie, zakres i funkcje rachunkowości podmiotu leczniczego 32
2.2. Ogólne zasady prowadzenia rachunkowości 40
2.3. Podmiotowy zakres ustawy o rachunkowości a jednostki prowadzące działalność leczniczą 43
2.4. Wewnętrzne regulacje dotyczące rachunkowości w podmiocie leczniczym 47
2.5. Modele rachunkowości w podmiotach leczniczych 53
Rozdział 3 Pomiar wartości w systemie rachunkowości podmiotu leczniczego 59
3.1. Istota i zasady pomiaru wartości w systemie rachunkowości 59
3.2. Kategorie pomiaru wartości w systemie rachunkowości 60
3.3. Język opisu wyników pomiaru w systemie rachunkowości 66
Rozdział 4 Rzeczowe i niematerialne aktywa trwałe podmiotu leczniczego 74
4.1. Istota, klasyfikacja i wycena środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych 74
4.2. Zasady amortyzacji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych 79
4.3. Aktualizacja wartości i odpisy z tytułu utraty wartości środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych 87
4.4. Ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych 89
4.5. Środki trwałe w budowie 98
Rozdział 5 Aktywa inwestycyjne podmiotu leczniczego 101
5.1. Istota i rodzaje aktywów inwestycyjnych 101
5.2. Aktywa finansowe i niefinansowe i ich wycena 105
5.3. Długoterminowe aktywa finansowe i niefinansowe w księgach rachunkowych 109
5.4. Struktura krótkoterminowych aktywów finansowych i zasady ich ewidencji 116
Rozdział 6 Aktywa pieniężne podmiotu leczniczego 122
6.1. Istota, rodzaje i zasady gospodarowania aktywami pieniężnymi 122
6.2. Środki pieniężne w kasie 126
6.3. Środki pieniężne na rachunkach bankowych 130
6.4. Kredyty bankowe 133
6.5. Inne środki pieniężne 136
Rozdział 7 Rzeczowe aktywa obrotowe w podmiocie leczniczym 141
7.1. Zasady gospodarowania zapasami 141
7.2. Klasyfikacja zapasów i zasady ich wyceny 143
7.3. Leki i materiały medyczne w księgach rachunkowych 150
7.4. Ewidencja innych materiałów 156
7.5. Ewidencja towarów 158
7.6. Specyfika inwentaryzacji leków i innych materiałów medycznych 164
Rozdział 8 Rozrachunki i roszczenia w podmiocie leczniczym 168
8.1. Pojęcie rozrachunków i ich rodzaje 168
8.2. Zasady wyceny rozrachunków 171
8.3. Rozrachunki z kontrahentami 176
8.4. Rozrachunki publicznoprawne 181
8.5. Rozrachunki z pracownikami 188
8.6. Pozostałe rozrachunki 192
8.7. Odpisy aktualizujące należności 193
8.8. Rozliczenie niedoborów i nadwyżek 197
8.9. Należności dochodzone sądownie 201
8.10. Zasady inwentaryzacji rozrachunków 204
Rozdział 9 Rezerwy w podmiocie leczniczym 207
9.1. Ogólna charakterystyka rezerw 207
9.2. Rezerwy na przyszłe zobowiązania i straty w księgach rachunkowych 210
9.3. Rezerwy na świadczenia dla pracowników 212
9.4. Rezerwy i aktywa z tytułu podatku dochodowego 220
9.5. Ujawnienia informacji o rezerwach w sprawozdaniu finansowym 231
Rozdział 10 Rozliczenia międzyokresowe kosztów i przychodów w podmiocie leczniczym 232
10.1. Rozliczenia międzyokresowe czynne 232
10.2. Rozliczenia międzyokresowe bierne 239
10.3. Rozliczenia międzyokresowe przychodów 244
Rozdział 11 Fundusze (kapitały) podmiotu leczniczego 248
11.1. Istota i rodzaje funduszy (kapitałów) 248
11.2. Fundusze (kapitały) podstawowe 250
11.3. Fundusze (kapitały) zapasowe 259
11.4. Fundusz (kapitał) z aktualizacji wyceny 260
11.5. Pozostałe fundusze (kapitały) rezerwowe 262
11.6. Fundusze specjalne 262
Rozdział 12 Przychody i koszty działalności podmiotu leczniczego 266
12.1. Istota i rodzaje przychodów oraz kosztów działalności 266
12.2. Przychody i koszty dotyczące działalności medycznej 272
12.3. Pozostałe przychody i koszty operacyjne 286
12.4. Przychody i koszty finansowe 295
12.5. Zyski i straty nadzwyczajne 300
12.6. Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego 302
12.7. Zysk (strata) z lat ubiegłych 304
Rozdział 13 Wynik finansowy i jego podział w księgach rachunkowych podmiotu leczniczego 307
13.1. Pojęcie wyniku finansowego i czynniki go kształtujące 307
13.2. Procedury ustalania wyniku finansowego 310
13.3. Bilansowe i podatkowe ustalanie podatku dochodowego 315
13.4. Podział wyniku finansowego 321
Rozdział 14 Sprawozdawczość finansowa podmiotu leczniczego 326
14.1. Istota i zasady sporządzania sprawozdania finansowego 326
14.2. Bilans 329
14.3. Rachunek zysków i strat 333
14.4. Informacja dodatkowa 339
14.5. Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym 344
14.6. Rachunek przepływów pieniężnych 347
14.7. Sprawozdanie z działalności podmiotu leczniczego 351
14.8. Badanie i zatwierdzanie sprawozdania finansowego podmiotu leczniczego 353
Załącznik nr 1 Zakładowy plan kont dla podmiotu leczniczego 359
Literatura 375
Wykaz aktów prawnych 379
Spis ilustracji 383
Spis schematów 385
Spis tabel 389
O autorach 393