VAT w jednostkach samorządu terytorialnego / Katarzyna Dokukin

Książka stanowi praktyczny zbiór zasad związanych z podatkiem od towarów i usług. Przedstawiono w niej wszystkie istotne zagadnienia z zakresu tego podatku, z którymi na co dzień mierzą się przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego.

Autorka zwraca uwagę na najnowsze zmiany prawne oraz inne kwestie problematyczne, które związane są z tematyką VAT w samorządzie takie jak:
• kasy rejestrujące,
• grupa VAT,
• slim VAT 3,
• e-faktury i krajowy system e-faktur,
• mechanizm podzielonej płatności.

W opracowaniu ujęto również najnowsze interpretacje przepisów prawa podatkowego, orzecznictwo administracyjne oraz wyroki TSUE, a przede wszystkim zestawiono istotne dla JST zmiany w podatku VAT na lata 2022-2025. Treść wzbogacono o wiele przykładów, grafik i tabel, które ułatwiają zrozumienie treści oraz wpływają przejrzystość przekazu.

Publikacja skierowana przede wszystkim do przedstawicieli samorządów gminnych, powiatowych i wojewódzkich ze szczególnym uwzględnieniem pracowników urzędów gmin i miast oraz ich jednostek i zakładów organizacyjnych. Będzie pomocna również adwokatom, radcom prawnym i doradcom podatkowym, a także pracownikom naukowym, studentom oraz księgowym.

Wykaz skrótów | str. 11

1. Istotne dla JST zmiany w podatku VAT na lata 2022–2025  – zestawienie | str. 15
2. Zasady funkcjonowania VAT w JST – informacje podstawowe | str. 19
3. Kiedy JST występuje jako podatnik VAT | str. 19
4. Opodatkowanie VAT. Czynności podlegające VAT | str. 22

2.1.  Jak określić stawkę VAT | str. 25

2.2.  Zwolnienie z VAT | str. 32

2.3.  Niepodleganie podatkowi VAT (NP) | str. 33

2.3.1.  Zadania gminy z ustawy o samorządzie gminnym | str. 34

2.3.2.  Edukacja publiczna | str. 37

2.3.3.  Opieka (pomoc) społeczna | str. 40

2.3.4.  Rozliczenia wewnętrzne w JST | str. 42

3. Obowiązek podatkowy. Kiedy powstaje VAT należny w JST | str. 44

3.1.  Zasada ogólna powstania obowiązku podatkowego | str. 44

3.2.  Zasady szczególne powstania obowiązku podatkowego | str. 45

3.2.1.  Usługi częściowe | str. 46

3.2.2.  Usługi ciągłe | str. 46

3.2.3.  Otrzymanie całości lub części zapłaty | str. 46

3.2.4.  Wystawienie faktury | str. 47

3.2.5.  Wcześniejsza zapłata (przedpłata, zaliczka, rata) | str. 52

4. Podstawa opodatkowania | str. 54
5. Odliczenia VAT w JST w pigułce | str. 56

5.1.  Preproporcja i proporcja odliczeń VAT | str. 63

5.1.1.  Sposoby proporcjonalnego odliczenia VAT | str. 65

5.1.2.  Wskaźnik struktury sprzedaży | str. 69

5.1.3.  Pytania i odpowiedzi | str. 71

5.2.  Termin odliczenia VAT naliczonego | str. 73

5.3.  Korekta podatku naliczonego | str. 74

6. Darowizny i użyczenia. Nieodpłatne transakcje | str. 78
7. Najem i dzierżawa nieruchomości | str. 81

7.1.  Media przy najmie – razem czy osobno | str. 82

7.2.  Stawka VAT i obowiązek podatkowy za najem | str. 86

7.3.  Stawka VAT dzierżawy gruntu na cele rolnicze i nierolnicze | str. 86

7.4.  VAT od bezumownego korzystania z nieruchomości | str. 87

8. JPK_VAT w JST | str. 90

8.1.  Kody GTU – ewidencja sprzedaży | str. 91

8.2.  Ewidencja zakupu | str. 95

9. Fakturowanie | str. 96

9.1.  Termin wystawiania faktur | str. 97

9.2.  Elementy faktury JST | str. 104

9.3.  Faktura JST dla osoby fizycznej | str. 109

9.4.  Faktura a czynności zwolnione z VAT | str. 110

9.5.  Faktura JST a rolnik ryczałtowy | str. 111

9.6.  Formy korygowania błędów na fakturze | str. 116

9.6.1.  Nota korygująca | str. 116

9.6.2.  Faktura korygująca in minus i in plus | str. 117

10. Refakturowanie | str. 126

10.1. Refaktura a stawka VAT | str. 127

10.2. Termin wystawienia refaktury | str. 127

10.3. Refakturowanie mediów w związku z umową najmu | str. 128

10.4. Obowiązek podatkowy przy refakturowaniu mediów | str. 130

10.5. Obowiązek podatkowy przy refakturowaniu innych

czynności niż media | str. 131

10.6. Refakturowanie mediów ciągłych. Pytanie i odpowiedź | str. 131

11. Umowy w JST | str. 133

III. Kasa rejestrująca w JST | str. 135

1. Informacje wprowadzające | str. 135

1.1.  Rodzaje kas fiskalnych | str. 137

2.2.  Obowiązki podatnika stosującego kasę rejestrującą | str. 138

2.2.1.  Oświadczenie podmiotu prowadzącego ewidencję | str. 142

2. Kasy fiskalne online | str. 145

2.1.  Centralne Repozytorium Kas | str. 147

2.2.  Ulga na zakup kasy online | str. 148

2.3.  Integracja kasy z terminalem płatniczym | str. 150

3. Zwolnienia z ewidencji sprzedaży za pomocą kas rejestrujących w JST | str. 151

3.1.  Wykaz czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania | str. 153

4. Kasa rejestrująca w praktyce. Pytania i odpowiedzi | str. 159

4.1.  Obowiązek posiadania kas online w 2023 r. | str. 159

4.2.  Opłata za pobyt ucznia w internacie | str. 160

4.3.  Opłata za wypoczynek uczniów | str. 160

4.4.  Opłata za wycieczkę szkolną zorganizowaną przez rodziców | str. 161

4.5.  Opłata za najem dla osób fizycznych | str. 162

4.6.  Opłata za wyżywienie w stołówce szkolnej | str. 163

5. Paragon fiskalny JST | str. 164
6. Najnowsze wyroki TSUE dotyczące jednostek

samorządu terytorialnego | str. 167

1. VAT od usuwania azbestu w gminie | str. 167
2. Odnawialne źródła energii (OZE) | str. 170
3. Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntu

w prawo własności | str. 172

1. Grupa VAT | str. 175
2. Wprowadzenie | str. 175
3. Utworzenie grupy VAT – warunki | str. 176

2.1.  Porozumienie finansowe | str. 177

2.2.  Porozumienie ekonomiczne | str. 177

2.3.  Porozumienie organizacyjne | str. 178

3. Założenie grupy VAT przez jednostkę samorządu terytorialnego | str. 180

3.1.  Umowa o utworzenie grupy VAT | str. 180

3.2.  Przedstawiciel grupy VAT | str. 181

3.3.  Rejestracja grupy VAT | str. 182

4. Rozliczenie VAT w grupie VAT | str. 183

4.1.  Zasady opodatkowania w grupie VAT – tabela | str. 185

4.2.  Prewspółczynnik i proporcja (współczynnik) | str. 186

4.3.  JPK_VAT w grupie VAT | str. 187

4.4.  Fakturowanie | str. 188

Krajowy System e-Fakturowania w grupie VAT | str. 190

4.5.  Ewidencja transakcji w grupie VAT | str. 191

4.6.  Schemat podatkowy (MDR) | str. 192

4.7.  Wykaz podatników VAT | str. 193

4.8.  Mechanizm podzielonej płatności (MPP) | str. 194

4.9.  Informacje podatkowe | str. 197

5. Utrata statusu podatnika przez grupę VAT | str. 199
6. Zalety i wady utworzenia grupy VAT | str. 202
7. Pytania i odpowiedzi w sprawie grupy VAT | str. 204

7.1.  Czy miasto może utworzyć grupę VAT ze spółką z o.o.? | str. 204

7.2.  Gdy gmina utworzy grupę VAT, co się stanie z jednostkami z nią scentralizowanymi? | str. 205

7.3.  Czy podatnik (gmina) musi utworzyć grupę VAT ze wszystkimi podmiotami, które do grupy tej się

kwalifikują? | str. 205

7.4.  Czy grupa VAT otrzyma nowy NIP? | str. 205

7.5.  Prawidłowe dane na fakturze grupy VAT | str. 206

1. SLIM VAT 3 | str. 207
2. Wprowadzenie | str. 207
3. Zmiany prawne z zakresu pakietu SLIM VAT 3 | str. 210

2.1.  Rachunek VAT | str. 210

2.1.1.  Zgromadzone środki na rachunku VAT | str. 210

2.1.2.  Przekazywanie środków między rachunkami VAT

w ramach grupy VAT | str. 211

2.2.  Proporcja VAT | str. 212

2.3.  Korekta kwoty podatku naliczonego | str. 213

2.4.  Podniesienie limitów dla „małego podatnika” VAT | str. 215

2.5.  Kasa rejestrująca | str. 217

2.6.  Obowiązek dołączenia paragonu do faktury | str. 218

2.7.  Konsolidacja wiążących informacji i ujednolicenie procedur ich wydawania | str. 222

VII. E-faktury i Krajowy System e-Faktur | str. 225

1. Wprowadzenie | str. 225
2. E-faktura ustrukturyzowana | str. 226
3. Krajowy System e-fakturowania. Czym jest i do czego służy | str. 228

3.1.  Uprawnienia do korzystania z KSeF | str. 230

3.2.  KSeF a Platforma Elektronicznego Fakturowania (PEF) | str. 231

3.3.  Awaria systemu KSeF | str. 232

4. Akceptacja korzystania z KSeF | str. 234
5. Data wystawienia i otrzymania e-faktury w KSeF | str. 235
6. Przechowywanie faktur ustrukturyzowanych | str. 237
7. Korygowanie e-faktur ustrukturyzowanych in minus | str. 237
8. Wyłączenia korzystania z KSeF | str. 241
9. Pytania i odpowiedzi dotyczące KSeF | str. 245
10. Korzyści związane ze stosowaniem faktur ustrukturyzowanych | str. 250

VIII. Mechanizm podzielonej płatności (MPP) | str. 253

1. Zasady podstawowe | str. 253
2. Obowiązki sprzedawcy i nabywcy przy MPP | str. 258

2.1.  Obowiązki sprzedawcy przy MPP | str. 258

2.2.  Obowiązki nabywcy przez MPP | str. 259

3. Tabela czynności wskazująca, kiedy MPP będzie miał

zastosowanie (załącznik nr 15 do ustawy VAT) | str. 259

1. Załączniki | str. 269
2. Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie korzystania

z Krajowego Systemu e-Faktur | str. 269

2. Zgoda na otrzymywanie faktur ustrukturyzowanych (wzór) | str. 276

Literatura | str. 279

Wykaz źródeł | str. 281