Prezentowana monografia zawiera wszechstronną analizę konstrukcji prawnej umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym na gruncie prawa polskiego. W opracowaniu omówiono w szczególności treść stosunku zobowiązaniowego z uwzględnieniem takich elementów jak: konstrukcja ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego, podmioty stosunku, świadczenia stron oraz ich prawa i obowiązki. Praca przedstawia aktualny stan prawny w zakresie umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym oraz funkcjonujące na rynku rozwiązania, które nie mają odzwierciedlenia w przepisach prawa.
"Książka prezentuje wysoki poziom naukowy. Jest to bardzo wartościowe opracowanie monografi czne zarówno z dogmatycznego, jak i prawnego punktu widzenia. Niezależnie od wkładu w rozwój polskiego prawa cywilnego może stanowić cenne źródło analityczne w zakresie poruszanej problematyki dla prac Komisji Kodyfi kacyjnej Prawa Cywilnego opracowującej projekt nowego kodeksu cywilnego".
dr hab. Michał Romanowski, prof. UW
Wykaz skrótów 11
Wstęp 13
Rozdział I Ogólna konstrukcja prawna umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 19
1. Rozwój ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 19
2. Regulacja prawna umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 24
3. Definicja i charakterystyka ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 33
4. Prawna klasyfikacja umów 45
5. Relacja pomiędzy typową umową ubezpieczenia a umową ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 57
6. Konstrukcje umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 67
7. Pozostałe cechy umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 77
8. Zawarcie umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 90
8.1. Ofertowy tryb zawarcia umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 91
8.2. Zawarcie umowy ubezpieczenia przez internet 92
8.3. Zawarcie umowy ubezpieczenia w drodze negocjacji 94
8.4. Zawarcie umowy ubezpieczenia w drodze przetargu i aukcji 95
Rozdział II Ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy 97
1. Charakterystyka ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego 97
2. Rodzaje ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych 116
3. Beneficjent ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego 136
4. Jednostka ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego 141
5. Działalność lokacyjna ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych 147
6. Odpowiedzialność ubezpieczyciela za niewykonanie lub nienależyte wykonanie świadczenia w postaci lokowania aktywów ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych 153
7. Podmioty współpracujące z ubezpieczycielem w zakresie umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 159
7.1. Podmiot prowadzący w ramach działalności maklerskiej usługi polegające na zarządzaniu cudzym pakietem papierów wartościowych na zlecenie 159
7.2. Depozytariusz 164
7.3. Agent transferowy 167
Rozdział III Przedmiot ubezpieczenia 169
1. Pojęcie zdarzenia losowego 169
2. Pojęcie wypadku ubezpieczeniowego 178
3. Wypadek ubezpieczeniowy w ubezpieczeniu na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 187
Rozdział IV Podmioty ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 193
1. Ubezpieczyciel/zakład ubezpieczeń 195
1.1. Formy zakładów ubezpieczeń 209
1.1.1. Zakład ubezpieczeń w formie spółki akcyjnej 209
1.1.2. Towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych 212
1.2. Zagraniczne zakłady ubezpieczeń 216
1.3. Swoboda świadczenia usług ubezpieczeniowych 217
2. Ubezpieczający 220
3. Ubezpieczony 230
4. Osoba uprawniona do otrzymania sumy ubezpieczenia uposażony 235
Rozdział V Świadczenia stron umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 248
1. Świadczenie ubezpieczyciela 249
1.1. Świadczenie ubezpieczyciela z ubezpieczenia osobowego 262
1.2. Świadczenia ubezpieczyciela w ubezpieczeniach na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 271
1.2.1. Świadczenie z tytułu zgonu ubezpieczonego 272
1.2.2. Prawo do wykupu 273
1.2.3. Świadczenie w przypadku odstąpienia 276
1.2.4. Lokowanie środków ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego 277
1.3. Kulancja 282
1.4. Waloryzacja świadczeń zakładu ubezpieczeń 284
1.4.1. Waloryzacja sądowa świadczenia zakładu ubezpieczeń 284
1.4.2. Waloryzacja umowna świadczenia zakładu ubezpieczeń 286
2. Świadczenie ubezpieczającego 287
2.1. Waloryzacja składki ubezpieczeniowej 302
Rozdział VI Prawa i obowiązki stron w ramach umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 303
1. Prawa ubezpieczającego 306
1.1. Prawo do określenia alokacji 307
1.2. Prawo do konwersji/transferu 308
1.3. Prawo do ustanawiania i odwoływania pełnomocnictwa 309
1.4. Prawo do dokonania przelewu wierzytelności praw z umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 311
1.5. Prawo do wskazania osoby uprawnionej do otrzymania sumy ubezpieczenia w razie śmierci osoby ubezpieczonej 316
1.6. Prawo do ustanowienia zastawu na wierzytelności z umowy ubezpieczenia 319
1.7. Uprawnienia dotyczące składek ubezpieczeniowych 320
1.7.1. Prawo do zmiany wysokości składki regularnej 321
1.7.2. Zmiana częstotliwości opłacania składki 324
1.7.3. Zawieszenie opłacania składek 324
1.8. Prawo do odstąpienia i wypowiedzenia 325
1.9. Prawo do wznowienia umowy ubezpieczenia 328
1.10. Uprawnienia o charakterze informacyjnym 329
1.10.1. Prawo do otrzymania dokumentu ubezpieczenia i ogólnych warunków ubezpieczenia 329
1.10.2. Prawo do otrzymania okresowych informacji o wartości świadczeń 331
2. Obowiązki (powinności) ubezpieczającego 332
2.1. Obowiązek deklarowania okoliczności niebezpieczeństwa 335
2.2. Obowiązki prewencyjne 340
2.3. Obowiązki powstające po zajściu wypadku ubezpieczeniowego 342
3. Prawa ubezpieczyciela 345
3.1. Prawo do tworzenia i likwidacji funduszu 345
3.2. Prawo do czasowego zamknięcia funduszu wprowadzenia ograniczeń w dokonywaniu transferów do funduszu 350
3.3. Prawo do zmiany polityki inwestycyjnej funduszu 351
3.4. Prawo do dokonania podziału i łączenia jednostek 352
3.5. Prawo do wynagrodzenia i pobierania innych opłat 352
3.5.1. Wynagrodzenie za zarządzanie funduszem 353
3.5.2. Inne opłaty 354
3.5.3. Prawo do indeksacji opłat 359
3.5.4. Prawo do zmiany opłat 360
4. Obowiązki ubezpieczyciela 361
4.1. Obowiązek terminowej wypłaty świadczeń z tytułu umowy ubezpieczenia zarówno w związku z wystąpieniem wypadku ubezpieczeniowego, jak i na wniosek uprawnionego 362
4.2. Obowiązek dokonywania wyceny wartości aktywów funduszu, ustalania wartości aktywów netto oraz wartości aktywów netto przypadających na jednostkę funduszu z częstotliwością określoną w regulaminie 366
4.3. Obowiązek prowadzenia rejestru ubezpieczonych oraz ich ewidencji 367
4.4. Obowiązek terminowego wykonywania konwersji i alokacji 368
4.5. Obowiązek stałego zatrudniania doradcy inwestycyjnego lub zawarcia umowy z podmiotem uprawnionym, na podstawie odrębnych przepisów, do zarządzania aktywami na zlecenie 370
4.6. Obowiązki informacyjne 370
4.7. Obowiązek zachowania tajemnicy ubezpieczeniowej 378
Rozdział VII Wygaśnięcie stosunku ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 380
1. Spełnienie świadczenia 381
1.1. Spełnienie świadczenia przez zakład ubezpieczeń w drodze ugody 382
1.2. Świadczenie w miejsce wykonania 383
2. Potrącenie 384
3. Odnowienie 386
4. Złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego 387
5. Ziszczenie się warunku rozwiązującego lub nadejścia terminu końcowego zastrzeżonego w treści czynności prawnej (upływ terminu świadczenia ochrony ubezpieczeniowej) 389
6. Zwolnienie z długu 391
7. Niemożliwość świadczenia 392
8. Rozwiązanie umowy przez strony 393
8.1. Odstąpienie od umowy ubezpieczenia 393
8.2. Wypowiedzenie umowy 394
9. Rozwiązanie umowy przez sąd 396
10. Sytuacje, w których stosunek ubezpieczenia nie wygasa 397
Podsumowanie 399
Bibliografia 403