Zagadnienie świadczeń na rzecz pracowników rodzi w ostatnim czasie istotne wątpliwości. Nierzadko znajomość przepisów podatkowych może okazać się niewystarczająca - jedynie obserwacja aktualnej praktyki organów podatkowych pozwala zidentyfikować pułapki podatkowe. Stąd też w książce przedstawiono najważniejsze powstające w praktyce wątpliwości oraz sposób stosowania regulacji podatkowych przez administrację podatkową i sądy administracyjne. Dokonując analizy orzecznictwa sądów administracyjnych, jak również interpretacji organów podatkowych, autor przedstawił swe uwagi związane nie tylko z podatkowymi aspektami tychże świadczeń, ale również te ogólniejszej natury, odnoszące się do stosowania prawa podatkowego w Polsce. Opracowanie jest adresowane do osób zajmujących się zawodowo problematyką podatkową, szczególnie doradców podatkowych i pracowników administracji podatkowej.
Wykaz skrótów 11
Wstęp 13
Rozdział 1. Opodatkowanie przychodów ze stosunku pracy 15
1.1. Koncepcje opodatkowania dochodów osiąganych przez osoby fizyczne 15
1.2. Pobór podatku dochodowego 18
1.3. Przychody ze stosunku pracy w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych 20
1.3.1. Kategorie przychodów ze stosunku pracy 20
1.3.2. Źródła finansowania świadczeń na rzecz pracowników 22
1.3.3. Kwalifikacja świadczeń jako przychodów ze stosunku pracy 23
1.4. Przychody ze stosunku pracy a samozatrudnienie 26
1.5. Odpowiedzialność pracodawcy jako płatnika w związku ze świadczeniami ze stosunku pracy 32
Rozdział 2. Świadczenia pieniężne na rzecz pracowników 35
2.1. Wynagrodzenia pracowników 35
2.1.1. Składniki wynagrodzenia 35
2.1.2. Niewypłacone w terminie należności ze stosunku pracy a koszty podatkowe 36
2.1.3. Nieopłacone składki na ZUS a koszty podatkowe 38
2.1.4. Wypłata wynagrodzenia z opóźnieniem 39
2.1.5. Składki na pracowniczy program emerytalny 40
2.2. Odprawy związane ze stosunkiem pracy w prawie podatkowym 42
2.2.1. Odprawy emerytalno-rentowe 42
2.2.2. Odprawy pośmiertne 43
2.2.3. Odprawy w związku z restrukturyzacją pracodawcy 44
2.2.4. Odprawy związane ze stosunkiem pracy a przychody 44
2.2.5. Odprawy związane ze stosunkiem pracy a koszty 46
2.3. Odszkodowania związane ze stosunkiem pracy w prawie podatkowym 49
2.3.1. Rodzaje odszkodowań wypłacanych pracownikowi 49
2.3.2. Odszkodowania wynikające z prawa pracy a przychody 52
2.3.3. Odszkodowania wynikające z prawa pracy a koszty uzyskania przychodu 58
2.3.4. Odszkodowanie oraz inne świadczenia wynikające z ugody a koszty 60
2.3.5. Świadczenia związane z wypadkiem przy pracy pracownika 62
2.4. Wydatki ponoszone na rzecz pracowników z tytułu używania samochodów na potrzeby pracodawcy 66
2.4.1. Zwrot wydatków z tytułu używania samochodów dla potrzeb pracodawcy a przychody 67
2.4.2. Wydatki ponoszone na rzecz pracowników z tytułu używania samochodów a koszty uzyskania przychodu 69
2.4.3. Podróże służbowe pracownika a koszty uzyskania przychodu 70
2.4.4. Wydatki na jazdy lokalne pracownika a koszty uzyskania przychodu 72
2.4.5. Rodzaje wydatków pokrywanych przez pracodawcę 74
2.4.6. Wymogi formalne przy uwzględnianiu wydatków z tytułu używania samochodów na potrzeby zakładu pracy 76
2.4.7. Zwrot kosztów używania samochodu a własność środka lokomocji 79
2.4.8. Wydatki związane z używaniem samochodu przez członka zarządu bądź udziałowca 80
2.5. Wydatki związane z podróżami służbowymi pracowników 81
2.5.1. Pojęcie podróży służbowej w prawie pracy 81
2.5.2. Określenie podróży służbowej na potrzeby regulacji podatkowych 84
2.5.3. Wydatki związane z podróżami służbowymi - konsekwencje podatkowe 86
2.6. Ekwiwalent za używanie przez pracownika narzędzi stanowiących jego własność 91
Rozdział 3. Pozapłacowe świadczenia pracownicze 95
3.1. Pojęcie dochodów ze świadczeń w naturze i innych otrzymanych nieodpłatnie świadczeń 95
3.2. Składki opłacane przez pracodawcę z tytułu umów ubezpieczenia 98
3.2.1. Składki na ubezpieczenie na życie oraz OC a koszty 98
3.2.2. Składka na ubezpieczenie OC członków organów 99
3.2.3. Składki na ubezpieczenie OC a przychody podatkowe 104
3.3. Posiłki, napoje wydawane pracownikom w godzinach pracy 109
3.3.1. Obowiązki w zakresie zapewnienia posiłków profilaktycznych 109
3.3.2. Posiłki profilaktyczne a przychody pracownika 110
3.3.3. Posiłki i napoje a koszty uzyskania przychodu 113
3.4. Odzież ochronna, ubiór roboczy, umundurowanie, stroje służbowe 115
3.5. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracowników 117
3.5.1. Regulacje prawne dotyczące podnoszenia kwalifikacji przez pracowników 117
3.5.2. Świadczenia na podnoszenie kwalifikacji zawodowych a przychód podatkowy pracowników 118
3.5.3. Świadczenia przyznawane pracownikowi na podstawie przepisów o podnoszeniu kwalifikacji 122
3.5.4. Wymóg posiadania akredytacji przez organizatora szkolenia a możliwość skorzystania ze zwolnienia 124
3.5.5. Wydatki na podnoszenie kwalifikacji a koszt pracodawcy 128
3.5.6. Szkolenia w czasie kryzysu i fundusz szkoleniowy 129
3.6. Świadczenia z zakresu ochrony zdrowia 132
3.6.1. Wydatki na opiekę medyczną a koszty uzyskania przychodu 132
3.6.2. Finansowanie opieki medycznej a przychody pracowników 134
3.6.3. Zwrot kosztów zakupu okularów korygujących wzrok 138
3.7. Działalność socjalna pracodawcy 141
3.7.1. Działalność socjalna pracodawcy a zasady tworzenia i gospodarowania z.f.ś.s. 141
3.7.2. Działalność socjalna prowadzona poprzez z.f.ś.s. oraz poza nim - konsekwencje dla pracodawcy 142
3.7.3. Dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych ze środków obrotowych a koszty uzyskania przychodu 143
3.7.4. Świadczenia urlopowe wypłacane przez pracodawcę 144
3.7.5. Warunki pozwalające uwzględnić odpisy na z.f.ś.s. w rachunku podatkowym 145
3.7.6. Czasowe różnice w zaksięgowaniu odpisu i jego wpłacie a koszty uzyskania przychodu 147
3.7.7. Rzeczowe świadczenia oraz kwoty otrzymane przez pracownika ze środków z.f.ś.s. 149
3.7.8. Dopłaty do wypoczynku pracowników 153
3.7.9. Świadczenia na rzecz byłych pracowników 156
3.7.10. Zapomogi w przypadku zdarzeń losowych 156
3.7.11. Pożyczki na cele mieszkaniowe z z.f.ś.s. 159
3.8. Imprezy integracyjne dla pracowników 161
3.8.1. Imprezy integracyjne jako koszt uzyskania przychodów 161
3.8.2. Imprezy integracyjne a przychody pracownika 165
3.9. Wydatki na telefony służbowe dla pracowników 170
3.10. Finansowanie dojazdu do pracy pracowników 170
3.10.1. Finansowanie dojazdu do pracy a przychody pracowników 170
3.10.2. Finansowanie dojazdu do pracy a koszt uzyskania przychodu 173
3.11. Wykorzystywanie samochodów służbowych na potrzeby prywatne pracowników 174
Rozdział 4. Opodatkowanie przychodów ze stosunku pracy w państwach Unii Europejskiej 179
4.1. Zasady opodatkowania dochodu pracowników 179
4.2. Przychody ze stosunku pracy w Unii Europejskiej - składniki 182
4.3. Pozapłacowe świadczenia pracownicze oraz sposoby ustalenia ich wartości w państwach Unii Europejskiej 188
4.4. Zasady opodatkowania wybranych pozapłacowych świadczeń pracowniczych 191
4.4.1. Wykorzystywanie samochodów służbowych na cele prywatne 191
4.4.2. Pożyczki udzielane przez pracodawcę na preferencyjnych warunkach 194
4.4.3. Mieszkanie udostępnione pracownikowi przez pracodawcę 195
4.4.4. Zwolnienia od podatku dotyczące innych świadczeń pozapłacowych 196
4.5. Opodatkowanie przychodów ze stosunku pracy w Polsce a innych państwach Unii Europejskiej 200
Podsumowanie 203
Bibliografia 209
Orzeczenia organów podatkowych 215
Orzeczenia sądów 225