Książka wypełnia lukę w publikacjach poświęconych tematyce wykorzystania metod statystycznych i aktuarialnych w modelowaniu systemów bonus-malus stosowanych w ubezpieczeniach komunikacyjnych. Jest zaadresowana do szerokiego grona odbiorców. Wiele ciekawych informacji i analiz znajdzie w niej praktyk ubezpieczeniowy odpowiedzialny za rozwój działalności zakładu ubezpieczeń w zakresie ubezpieczeń komunikacyjnych, wprowadzanie nowych produktów i śledzenie ich efektywności. Podobnie osoba interesująca się zastosowaniem metod statystycznych i aktuarialnych będzie mogła poznać i przeanalizować wiele podejść, metod i modeli wykorzystywanych w analizie i przy konstruowaniu systemów bonus-malus w ubezpieczeniach komunikacyjnych. Ze względu na przyjęty sposób prezentacji poszczególnych zagadnień, praca może być potraktowana jako swego rodzaju poradnik umożliwiający sięgnięcie po odpowiednie wzory i algorytmy w zależności od rozwiązywanego przez czytelnika problemu.
Na uwagę zasługują również: estymator bayesowski stawek składki, zaproponowane własne systemy bonus-malus, zastosowanie wskaźnika zespolonego do oceny wyników technicznych w poszczególnych klasach bonus-malus oraz do konstrukcji systemu bonus-malus, oraz algorytm pozwalający ocenić na ile zniżki i zwyżki składki, wynikające ze stosowania systemu bonus-malus, są rzeczywiste przy uwzględnieniu wzrostu składki.
Wstęp 7
1. Systemy bonus-malus na rynku ubezpieczeń komunikacyjnych w Polsce 13
1.1. Rynek ubezpieczeń komunikacyjnych w Polsce w latach 2006–2012 13
1.2. Pojęcie i rola systemu bonus-malus 37
1.3. Polskie systemy bonus-malus w ubezpieczeniach komunikacyjnych odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych 43
1.4. Polskie systemy bonus-malus w ubezpieczeniach komunikacyjnych autocasco 66
1.5. Systemy bonus-malus w ubezpieczeniach komunikacyjnych OC w wybranych krajach 71
2. Modele ryzyka w ubezpieczeniach komunikacyjnych i w systemach bonus-malus 81
2.1. Pojęcie i rodzaje ryzyka ubezpieczeniowego 81
2.2. Rozkłady zmiennych losowych wykorzystywane w ubezpieczeniach komunikacyjnych 84
2.3. Problem dopasowania rozkładów teoretycznych do empirycznych rozkładów liczby i wartości szkód w ubezpieczeniach komunikacyjnych 105
2.4. Modelowanie systemów bonus-malus za pomocą jednorodnych łańcuchów Markowa 111
2.5. Modelowanie systemów bonus-malus w przypadku niejednorodnej populacji ubezpieczonych 120
3. Statystyczne metody szacowania składki w ubezpieczeniach komunikacyjnych 125
3.1. Zasady wyznaczania składki w ubezpieczeniach komunikacyjnych 125
3.2. Podstawy metod bayesowskich 133
3.3. Estymacja składki metodą wiarygodności 138
3.4. Bayesowskie estymatory stawek składki w konstrukcji optymalnych systemów bonus-malus 141
3.4.1. Podstawowe metody konstrukcji systemów bonus-malus 141
3.4.2. Estymatory stawek składki systemów bonus-malus skonstruowanych na podstawie indywidualnej liczby szkód 147
3.4.3. Estymatory stawek składki systemów bonus-malus skonstruowanych na podstawie indywidualnej wartości szkód 160
3.4.4. Estymatory stawek składki w modelu połączonym 169
3.4.5. Estymacja stawek składki w systemach bonus-malus przy niepełnej informacji a priori 171
3.5. Wyznaczanie składki za pomocą modeli z komponentem regresji 175
4. Analiza efektywności taryfikacyjnej systemów bonus-malus ubezpieczeń komunikacyjnych odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych i autocasco 181
4.1. Miary efektywności taryfikacyjnej systemów bonus-malus 181
4.2. Portfel ubezpieczeń komunikacyjnych badanego towarzystwa ubezpieczeniowego 198
4.3. Ocena efektywności taryfikacyjnej systemów bonus-malus ubezpieczeń komunikacyjnych badanego towarzystwa ubezpieczeniowego 211
4.4. Ocena efektywności taryfikacyjnej systemów bonus-malus ubezpieczeń komunikacyjnych OC wybranych towarzystw ubezpieczeniowych w Polsce 217
4.5. Efektywność taryfikacyjna systemów bonus-malus ubezpieczeń komunikacyjnych OC skonstruowanych z zastosowaniem bayesowskich estymatorów stawek składki 230
4.5.1. Efektywność taryfikacyjna systemów bonus-malus ze stawkami składki uzależnionymi od liczby szkód 230
4.5.2. Efektywność taryfikacyjna systemów bonus-malus ze stawkami składki uzależnionymi od wartości wypłaconych odszkodowań 246
Zakończenie 255
Literatura 259
Załącznik I 271
Załącznik II 278
Załącznik III 280
Statistical Analysis of BonusMalus Systems in Car Insurance (Summary) 289
Od redakcji 291