Prognozowanie importu i eksportu węgla kamiennego w Polsce w aspekcie krajowych i międzynarodowych uwarunkowań / red. Izabela Jonek-Kowalska

Głównym celem prowadzonych w monografii rozważań i badań jest określenie prognozy importu i eksportu węgla kamiennego w perspektywie do 2030 roku wraz ze wskazaniem czynników, które determinują w Polsce import i eksport węgla kamiennego. Realizacja tak sformułowanego celu głównego odbywa się w kontekście krajowych i międzynarodowych uwarunkowań energetycznych, bez których pełna i wieloaspektowa analiza funkcjonowania polskiego górnictwa węgla kamiennego nie byłaby możliwa. Dodatkowo w ramach głównego nurtu badawczego autorzy realizują następujące cele cząstkowe:

- prezentacja statystycznych, ekonometrycznych i heurystycznych metod prognozowania zjawisk gospodarczych,
- ocena przydatności zaprezentowanych metod w prognozowaniu eksportu i importu węgla kamiennego w Polsce,
- określenie wielkości produkcji węgla kamiennego w Polsce w perspektywie do 2030 roku,
- określenie przewidywanej struktury pokrycia zapotrzebowania na energię elektryczną w Polsce z uwzględnieniem źródeł odnawialnych i nieodnawialnych,
- identyfikacja głównych kierunków eksportu i importu węgla kamiennego w Polsce,
- wskazanie determinant importu i eksportu węgla kamiennego w Polsce wraz z określeniem siły ich oddziaływania na import i eksport.

Podjęte w publikacji rozważania i badania mogą być wykorzystane przez studentów oraz praktyków i teoretyków zajmujących się prognozowaniem zjawisk gospodarczych oraz zarządzaniem w sektorze górnictwa węgla kamiennego oraz energetyki.

Wstęp 9

Rozdział 1
Funkcjonowanie i konkurencyjność rynku węgla kamiennego w Polsce w latach 2004-2013 - M. Turek 11
1.1. Produkcja i zużycie węgla kamiennego w Polsce 11
1.2. Import i eksport węgla kamiennego w Polsce 15
1.3. Ocena źródeł konkurencyjności polskiego rynku węgla kamiennego 23

Rozdział 2
Krajowe i międzynarodowe uwarunkowania konkurencyjności polskiego rynku węgla kamiennego - I. Jonek-Kowalska 29
2.1. Międzynarodowe uwarunkowania konkurencyjności polskiego rynku węgla kamiennego 29
2.2. Europejskie uwarunkowania konkurencyjności polskiego rynku węgla Kamiennego 34
2.3. Krajowe uwarunkowania konkurencyjności polskiego rynku węgla kamiennego 39

Rozdział 3
Prognozowanie zjawisk gospodarczych w kontekście polskiego rynku węgla kamiennego - A. Męczyńska, B. Hysa, I. Jonek-Kowalska 49
3.1. Istota prognozowania i rodzaje prognoz gospodarczych 49
3.2. Prognozowanie eksportu i importu węgla kamiennego w Polsce - podstawowe zamierzenia i etapy badawcze 52

Rozdział 4
Analiza i ocena przydatności ekonometrycznych metod prognozowania procesów gospodarczych. Prognozowanie na podstawie szeregów czasowych - M. Wolny 59
4.1. Klasyczne modele szeregów czasowych 61
4.2. Metody adaptacyjne prognozowania szeregów czasowych 64
4.3. Prognozowanie wielkości importu węgla kamiennego na podstawie szeregów czasowych 68

Rozdział 5
Analiza i ocena przydatności ekonometrycznych metod prognozowania procesów gospodarczych. Prognozowanie na podstawie modeli ekonometrycznych - A. Mularczyk 73
5.1. Model liniowy 75
5.2. Modele nieliniowe 80
5.3. Model wielorównaniowy 82
5.4. Prognoza eksportu i importu węgla kamiennego za pomocą modelu Ekonometrycznego 86

Rozdział 6
Analiza i ocena przydatności heurystycznych metod prognozowania zjawisk gospodarczych - B. Hysa, A. Męczyńska 97
6.1. Metody heurystyczne w prognozowaniu 97
6.2. Metoda delficka 99
6.3. Metoda wpływów krzyżowych 101
6.4. Metoda ankietowa 102
6.5. Problemy występujące podczas stosowania metod heurystycznych 103

Rozdział 7
Analiza i ocena przydatności scenariuszowych metod prognozowania zjawisk gospodarczych - B. Hysa, A. Męczyńska 109
7.1. Rodzaje i podział scenariuszy 110
7.2. Etapy konstruowania scenariuszy 112
7.3. Przykłady zastosowania heurystycznych i scenariuszowych metod prognozowania zjawisk gospodarczych w ekstrapolacji eksportu i importu węgla kamiennego w Polsce 113

Rozdział 8
Ekspercka metoda prognozowania importu i eksportu węgla kamiennego w Polsce - M. Turek, I. Jonek-Kowalska, B. Hysa 117
8.1. Założenia metodyczne 117
8.2. Struktura kwestionariusza badań eksperckich 120

Rozdział 9
Informatyczne metody wsparcia eksperckiego prognozowania importu i eksportu węgla kamiennego w Polsce - D. Zdonek, I. Zdonek 133
9.1. Znaczenie internetu w prowadzeniu badań 133
9.2. Wykorzystanie CAWI do badań opinii ekspertów 136

Rozdział 10
Informatyczne wdrożenie metody eksperckiego prognozowania importu i eksportu węgla kamiennego w Polsce - D. Zdonek, I. Zdonek 145
10.1. Aspekty technologiczne konstrukcji kwestionariusza - charakterystyka narzędzi informatycznych 145
10.2. Wybór narzędzia informatycznego wspomagającego badania eksperckie 151
10.3. Opis kwestionariusza ankietowego 153

Rozdział 11
Prognoza produkcji węgla kamiennego w perspektywie do 2030 roku - wyniki badań heurystycznych - M. Turek, I. Jonek-Kowalska, B. Hysa 155
11.1. Struktura bilansu energetycznego 155
11.2. Prognoza i uwarunkowania produkcji węgla kamiennego 164

Rozdział 12
Prognoza eksportu i importu węgla kamiennego w perspektywie do 2030 roku - wyniki badań heurystycznych - M. Turek, I. Jonek-Kowalska, B. Hysa 171
12.1. Prognoza i uwarunkowania eksportu węgla kamiennego 171
12.2. Prognoza i uwarunkowania importu węgla kamiennego 176

Zakończenie 183
Bibliografia 187
Spis tabel 195
Spis wykresów 197
Spis rysunków 200