W prezentowanej publikacji po raz pierwszy w polskiej doktrynie prawa w kompleksowy sposób przedstawiono prawa i obowiązki seksualne małżonków, zarówno w perspektywie historycznej, jak i na gruncie aktualnego ustawodawstwa. Ukazano w niej prawne aspekty normalnych i patologicznych zachowań seksualnych, rozstrzygając wiele istotnych i często niejednoznacznych kwestii, związanych z pożyciem seksualnym małżonków oraz z ich wiernością.
W monografii przede wszystkim zostały poruszone zagadnienia prawnokarne, jak też omówiono problematykę prawnorodzinną. Staranność badawcza, przejrzysty układ treści, to jej dodatkowe walory.
Wykaz ważniejszych skrótów 9
Wprowadzenie 11
Rozdział I Prawa i obowiązki seksualne małżonków w perspektywie prawnohistorycznej 29
1. Kontakty seksualne małżonków u ludów pierwotnych i w starożytności 29 1.1. Prawo prymitywne wobec pożycia seksualnego małżonków 29 1.2. Małżeńska więź seksualna w prawie starożytnego Wschodu 31 1.3. Prawa i obowiązki seksualne małżonków według ustawodawstwa starożytnej Grecji 45 1.4. Prawo starożytnego Rzymu wobec pożycia seksualnego małżonków 49 1.5. Małżeńskie kontakty seksualne według prawa germańskiego 59 1.6. Wpływ chrześcijaństwa na podejście do więzi seksualnej małżonków 61 2. Ustawodawstwa wieków średnich wobec praw i obowiązków seksualnych małżonków 64 2.1. Małżeńskie kontakty seksualne w początkach polskiej państwowości 64 2.2. Wpływ średniowiecznego prawa kanonicznego na traktowanie kontaktów seksualnych w małżeństwie 70 2.3. Pożycie seksualne małżonków według prawa późnego średniowiecza 75 3. Kontakty seksualne małżonków w świetle nowożytnych źródeł prawa 87 3.1. Ustawodawstwa początków czasów nowożytnych wobec małżeńskiej więzi seksualnej 87 3.2. Prawa i obowiązki seksualne małżonków w późniejszym prawie nowożytnym 94 4. Prawo obowiązujące na ziemiach polskich pod zaborami i po odzyskaniu niepodległości wobec więzi seksualnej małżonków 116 4.1. Małżeńskie kontakty seksualne w świetle ustawodawstw państw zaborczych 116 4.2. Prawa i obowiązki seksualne małżonków według prawa okresu międzywojennego 129
Rozdział II Zachowania seksualne małżonków w świetle aktualnych przepisów prawa 137
1. Pojęcie obowiązku pożycia seksualnego małżonków 137 2. Obowiązek pożycia seksualnego małżonków z perspektywy prawnorodzinnej 141 2.1. Konotacje seksualne przeszkód małżeńskich 141 2.2. Istota i zakres kontaktów seksualnych między małżonkami 163 2.3. Prokreacja, antykoncepcja i sterylizacja a pożycie seksualne w małżeństwie 172 2.4. Implikacje prawne niepodjęcia przez małżonków pożycia seksualnego 185 2.5. Okoliczności usprawiedliwiające niewykonywanie przez małżonków obowiązku pożycia seksualnego 190 2.6. Choroby weneryczne i wirus HIV a stosunki seksualne małżonków 203 2.7. Małżeństwa transseksualistów 210 2.8. Impotencja jako szczególna okoliczność dotycząca kontaktów seksualnych małżonków 220 2.9. Rozstrzyganie nieporozumień między małżonkami na tle pożycia seksualnego i następstwa prawne niewypełniania obowiązków w tym zakresie 226 3. Prawnokarne aspekty zachowań seksualnych małżonków 233 3.1. Zgwałcenie w małżeństwie 233 3.2. Seksualne wykorzystanie bezradności lub niepoczytalności małżonka 257 3.3. Narażenie małżonka na zarażenie wirusem HIV lub inną chorobą weneryczną w następstwie kontaktów seksualnych 262 3.4. Uszkodzenie ciała lub spowodowanie rozstroju zdrowia dziecka poczętego w związku z pożyciem seksualnym małżonków 272 3.5. Nietypowe zachowania seksualne małżonków i pożycie dokonywane przez nich w wyjątkowych okolicznościach 277 3.6. Zabójstwo na tle odmowy współżycia seksualnego między małżonkami i nieporozumień w tym zakresie 285
Rozdział III Wierność małżeńska w ujęciu obowiązujących przepisów prawa 291
1. Pojęcie obowiązku wierności małżeńskiej 291 2. Obowiązek wierności małżeńskiej w aspekcie prawnorodzinnym 298 2.1. Istota i charakter obowiązku wierności małżeńskiej 298 2.2. Zakres prawnego zakazu cudzołóstwa 308 2.3. Wierność małżeńska a wspomagana prokreacja 328 2.4. Rozstrzyganie nieporozumień między małżonkami w związku z obowiązkiem wierności i następstwa prawne jej niedochowania 333 3. Prawnokarne traktowanie cudzołóstwa 352 3.1. Kryminalizacja cudzołóstwa 352 3.2. Dekryminalizacja zdrady małżeńskiej i jej uzasadnienie 361 3.3. Zabójstwo, uszkodzenie ciała i inne zachowania w związku z niewiernością małżeńską 368
Zakończenie 379
Bibliografia 387
1. Źródła prawa 387 2. Encyklopedie i słowniki 388 3. Publikacje zwarte 389 4. Artykuły i glosy 399 5. Orzeczenia 404 6. Strony internetowe 406