Konstytucyjna ochrona prywatności. Dane dotyczące zdrowia / Katarzyna Łakomiec

Wejście w życie przepisów RODO wywołało poruszenie w przestrzeni publicznej. Należy jednak pamiętać, że prawna ochrona prywatności i autonomii informacyjnej ma w Polsce źródła konstytucyjne. Konstytucja wprowadza nakaz zaprojektowania przez państwo architektury obiegu danych osobowych, na której kształt wpływają konteksty przetwarzania informacji o jednostce.

   W publikacji omówiono m.in.:

• dopuszczalne konstytucyjnie ograniczenia prywatności informacyjnej,
• znaczenie nowych technologii dla wykładni przepisów konstytucyjnych,
• gwarancje proceduralne i techniczne przetwarzania danych dotyczących zdrowia.

   Adresaci:
Omówiona w książce ewolucja standardu ochrony prywatności może być szczególnie przydatna przy formułowaniu uzasadnień decyzji i orzeczeń odnoszących się do ochrony danych. Informacje przedstawione w publikacji zainteresują prawników praktyków zajmujących się ochroną danych osobowych, prawem medycznym czy działalnością biobanków.

Wykaz skrótów .................................................................................. 11
Wstęp ................................................................................................... 13
Rozdział pierwszy
Prawna ochrona życia prywatnego i autonomii
informacyjnej jednostki wobec rozwoju
nowych technologii ........................................................................... 23
1. Uwagi wprowadzające ............................................................. 23
2. Geneza prawnej ochrony prywatności i autonomii
informacyjnej jednostki .......................................................... 26
2.1. Neutralne (deskryptywne) defi nicje prywatności ........ 26
2.2. Rozróżnienie sfery prywatnej i sfery publicznej ........... 30
3. Prywatność jako wartość instrumentalna ............................ 34
4. Prywatność informacyjna ....................................................... 40
5. Współczesne teorie prywatności ............................................ 45
6. Zasada ostrożności w procesach przetwarzania
informacji o jednostce .............................................................. 51
7. Wpływ nowych technologii na ochronę prywatności ........ 54
8. Prawo do prywatności a procesy płynnej inwigilacji .......... 61
9. Medycyna i biotechnologia a prawa człowieka .................... 66
9.1. Prawo medyczne jako dziedzina prawa .......................... 67
9.2. Rozwój medycyny i biotechnologii ................................. 68
9.3. Wzrost znaczenia bioetyki ............................................... 71
10. Źródła ochrony prywatności w prawie
międzynarodowym .................................................................. 73
Rozdział drugi
Ochrona prywatności informacyjnej w polskim prawie
konstytucyjnym................................................................................. 77
1. Uwagi wprowadzające ............................................................. 77
2. Ochrona prywatności informacyjnej .................................... 78
2.1. Stan przed wejściem w życie Konstytucji ...................... 78
2.2. Stan po wejściu w życie Konstytucji z 1997 r. ............... 81
2.2.1. Aspekt podmiotowy prawa do prywatności ....... 84
2.2.2. Prawo do prywatności informacyjnej
jako konstytucyjna zasada prawa ......................... 87
2.2.3. Prywatność jako wartość konstytucyjnie
chroniona ................................................................. 90
2.2.4. Prawo do prywatności informacyjnej
jako publiczne prawo podmiotowe ...................... 95
2.2.5. Dopuszczalne konstytucyjnie ograniczenia
prywatności informacyjnej ................................... 104
2.2.6. Kontekst przetwarzania a badanie
proporcjonalności ograniczeń .............................. 119
2.2.7. Elementy kontekstu przetwarzania informacji
o jednostce ............................................................... 123
Rozdział trzeci
Konteksty przetwarzania danych dotyczących zdrowia
jednostki w polskim systemie prawnym ...................................... 139
1. Uwagi wprowadzające ............................................................. 139
2. Informacje dotyczące zdrowia jako kategoria danych
osobowych. Rodzaje danych dotyczących zdrowia ............. 141
2.1. Informacja genetyczna ...................................................... 148
2.2. Charakter informacji genetycznej ................................... 153
3. Rejestry informacji w ochronie zdrowia ............................... 155
4. Podmioty przetwarzające dane dotyczące zdrowia ............. 161
5. Podstawa prawna przetwarzania danych .............................. 167
6. Gwarancje proceduralne i techniczne przetwarzania
danych ........................................................................................ 173
6.1. Gwarancje proceduralne .................................................. 174
6.1.1. Niezależny organ do spraw ochrony danych ...... 174
6.1.2. Generalny Inspektor Ochrony Danych
Osobowych .............................................................. 174
6.1.3. Obowiązki informacyjne ....................................... 178
6.1.4. Obowiązki administratora związane
z przetwarzaniem danych ...................................... 182
6.1.5. Prawo jednostki do kontroli przetwarzania
danych ...................................................................... 182
6.2. Gwarancje techniczne ....................................................... 185
Rozdział czwarty
Konteksty przetwarzania danych osobowych
w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego ............................ 191
1. Teorie dostępu i kontroli w orzecznictwie Trybunału
Konstytucyjnego ....................................................................... 191
2. Współczesne teorie prywatności a orzecznictwo
Trybunału Konstytucyjnego ................................................... 193
3. Podmioty przetwarzające dane .............................................. 195
4. Charakter przetwarzanych danych ........................................ 198
5. Podstawa przetwarzania danych ............................................ 201
6. Struktura przetwarzania danych ........................................... 203
7. Gwarancje proceduralne i techniczne przetwarzania
danych ........................................................................................ 206
Rozdział piąty
Reforma systemu ochrony danych osobowych
w Unii Europejskiej a konstytucyjne gwarancje ochrony
prywatności informacyjnej ............................................................. 211
1. Uwagi wprowadzające ............................................................. 211
2. Konstytucyjny system źródeł prawa ...................................... 215
3. Unijny system źródeł prawa .................................................... 218
4. Prawo międzynarodowe i europejskie w konstytucyjnym
systemie źródeł prawa .............................................................. 219
5. System ochrony danych osobowych w Unii Europejskiej .... 223
5.1. Początki ............................................................................... 223
5.2. System ochrony danych w UE przed reformą ............... 227
5.3. Geneza unijnej reformy ochrony danych osobowych
z 2016 r. ................................................................................ 228
5.4. RODO – charakterystyka przyjętych rozwiązań
prawnych ............................................................................. 229
6. Zagadnienia konstytucyjne związane z obowiązywaniem
RODO ......................................................................................... 232
6.1. Deficyt demokracji ............................................................ 232
6.2. Marginalizacja ustawy w systemie ochrony danych
osobowych .......................................................................... 238
6.3. Zasada poprawnej legislacji a RODO ............................. 240
6.4. Badanie zgodności RODO z Konstytucją ...................... 244
6.5. Standard ochrony prywatności w Konstytucji
oraz w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej
i RODO ............................................................................... 246
7. Ochrona danych dotyczących zdrowia w RODO ................ 249
Podsumowanie .................................................................................. 255
Bibliografia......................................................................................... 263
Wykaz orzecznictwa ......................................................................... 273