Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz / Andrzej Kiełtyka, Joanna Paśkiewicz, Maciej Rogalski, Andrzej Ważny

Komentarz stanowi praktyczne omówienie postępowania w sprawach o wykroczenia, w tym m.in. praw i obowiązków stron, dowodów, środków odwoławczych oraz kosztów. Autorzy prezentują konkretne rozwiązania we wszystkich sytuacjach, gdy stosowanie danych przepisów budzi wątpliwości interpretacyjne.

W drugim wydaniu uwzględniono zmiany wprowadzone m.in. następującymi ustawami:
– z 2 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw;
– z 23 lipca 2021 r. o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz niektórych innych ustaw;
– z 15 kwietnia 2021 r. o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz niektórych innych ustaw.

Autorzy są prawnikami praktykami, którzy przy tworzeniu komentarza wykorzystują wiedzę zdobytą przy okazji wykonywania zawodu. Przywołują oni liczne orzeczenia, nie tylko Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych, lecz także sądów niższych instancji.

Komentarz jest przeznaczony dla adwokatów, radców prawnych, sędziów prokuratorów oraz Policji, zainteresuje również pracowników naukowych.

Wykaz skrótów  | str. 13

Przedmowa   | str.   17

Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 457 ze zm.)   | str.   19

DZIAŁ I. Zasady ogólne   | str.   21

Art. 1........... [Zakres obowiązywania]   | str.   23

Art. 2........... [Rodzaje postępowań]   | str.   29

Art. 3........... [Sygnalizacja]   | str.   35

Art. 4........... [Prawo do obrony]   | str.   37

Art. 5........... [Przesłanki procesu]   | str.   44

Art. 6........... [Ściganie na żądanie pokrzywdzonego]   | str.   79

Art. 7........... [Obowiązki Policji i innych organów procesowych]   85

Art. 8........... [Stosowanie przepisów Kodeksu postępowania karnego]   | str.   87

DZIAŁ II. Sąd   | str.  107

Rozdział 1. Właściwość i skład sądu   | str.  107

Art. 9........... [Właściwość sądu rejonowego]   | str.  107

Art. 10......... [Właściwość sądów wojskowych]   | str.  113

Art. 11......... [Właściwość miejscowa sądu]   | str.  121

Art. 12......... [Spory o właściwość]   | str.  128

Art. 13......... [Skład sądu]   | str.  130

Art. 14......... [Sąd odwoławczy]   | str.  132

Art. 15......... [Właściwość sądu apelacyjnego  i Sądu Najwyższego]   | str.  137

Rozdział 2. Wyłączenie sędziego   | str.  140

Art. 16......... [Wyłączenie sędziego]   | str.  140

DZIAŁ III. Strony, obrońcy i pełnomocnicy   | str.  150

Rozdział 3. Oskarżyciel publiczny   | str.  151

Art. 17......... [Oskarżyciele]   | str.  151

Art. 18......... [Prokurator]   | str.  172

Art. 18a....... [Udział oskarżyciela publicznego  na rozprawie]   | str.  179

Art. 19......... [Wyłączenie oskarżyciela publicznego]   | str.  180

Rozdział 4. Obwiniony i jego obrońca   | str.  183

Art. 20......... [Obwiniony]   | str.  183

Art. 21......... [Obrona obligatoryjna]   | str.  189

Art. 22......... [Obrońca z urzędu]   | str.  195

Art. 23......... [Wyznaczenie obrońcy z urzędu]   | str.  198

Art. 24......... [Adwokat i radca prawny]   | str.  200

Rozdział 5. Pokrzywdzony, oskarżyciel posiłkowy i pełnomocnicy   | str.  205

Art. 25......... [Pokrzywdzony. Oskarżyciel posiłkowy]   | str.  205

Art. 26......... [Oskarżyciel posiłkowy uboczny]   | str.  210

Art. 27......... [Wniosek pokrzywdzonego o ukaranie]   | str.  214

Art. 28......... [Odstąpienie oskarżyciela posiłkowego od oskarżenia]   | str.  219

Art. 29......... [Niestawiennictwo pokrzywdzonego i oskarżyciela posiłkowego]   | str.  220

Art. 30......... [Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego]   | str.  222

Art. 31......... [Śmierć oskarżyciela posiłkowego]   | str.  224

Dział IV. Czynności procesowe   | str.  227

Art. 32......... [Rodzaje rozstrzygnięć]   | str.  229

Art. 33......... [Uczestnictwo stron w posiedzeniu]   | str.  235

Art. 34......... [Podstawa orzeczenia]   | str.  237

Art. 35......... [Uzasadnienie wyroku]   | str.  238

Art. 36......... [Uzasadnienie postanowienia i zarządzenia]   | str.  243

Art. 37......... [Protokół]   | str.  247

Art. 37a....... [Delegacja ustawowa]   | str.  257

Art. 37b....... [Zapis dźwięku lub obrazu]   | str.  258

Art. 38......... [Odesłanie do przepisów Kodeksu postępowania karnego]   | str.  261

DZIAŁ V. Dowody   | str.  278

Rozdział 6. Przepisy ogólne   | str.  282

Art. 39......... [Przeprowadzanie dowodów na wniosek i z urzędu]   | str.  282

Art. 40......... [Oświadczenia na piśmie]   | str.  302

Rozdział 7. Przeprowadzanie poszczególnych dowodów. Przeszukanie   | str.  304

Art. 41......... [Zeznania świadka]   | str.  304

Art. 42......... [Biegli]   | str.  323

Art. 43......... [Oględziny. Eksperyment procesowy]   | str.  330

Art. 44......... [Przeszukanie]   | str.  335

DZIAŁ VI. Środki przymusu   | str.  349

Rozdział 8. Zatrzymanie   | str.  351

Art. 45......... [Podstawy zatrzymania]   | str.  351

Art. 46......... [Postępowanie wobec zatrzymanego. Prawa zatrzymanego]   | str.  356

Art. 47......... [Zażalenie na zatrzymanie]   | str.  362

Rozdział 9. Zabezpieczenie i zajęcie przedmiotów   | str.  364

Art. 48......... [Zabezpieczenie i tymczasowe zajęcie przedmiotów]   | str.  364

Rozdział 10. Kary porządkowe i pozostałe środki przymusu   | str.  371

Art. 49......... [Kary porządkowe]   | str.  371

Art. 50......... [Przymusowe doprowadzenie. Odebranie przedmiotu]   | str.  378

Art. 51......... [Organy uprawnione do stosowania i uchylania środków przymusu]   | str.  379

Art. 52......... (uchylony)   | str.  381

Art. 53......... [Ustalenie miejsca pobytu]   | str.  382

DZIAŁ VII. Czynności wyjaśniające   | str.  384

Art. 54......... [Cel i tryb przeprowadzenia czynności wyjaśniających]   | str.  384

Art. 55......... [Uzupełnienie czynności wyjaśniających i termin ich przeprowadzenia]   | str.  398

Art. 56......... [Organy uprawnione do przeprowadzenia czynności wyjaśniających]   | str.  400

Art. 56a....... [Zażalenie na niewniesienie wniosku o ukaranie]   | str.  405

DZIAŁ VIII. Postępowanie zwyczajne   | str.  407

Rozdział 11. Wszczęcie postępowania. Orzekanie przed rozprawą   | str.  408

Art. 57......... [Wniosek o ukaranie]   | str.  408

Art. 58......... [Wniosek o skazanie bez rozprawy]   | str.  417

Art. 59......... [Wymogi formalne wniosku; wszczęcie, odmowa wszczęcia postępowania]   | str.  423

Art. 60......... [Posiedzenie przed rozprawą]   | str.  426

Art. 61......... [Odmowa wszczęcia postępowania – niecelowość orzekania]   | str.  430

Art. 62......... [Przeszkody procesowe]   | str.  434

Art. 63......... [Rozpoznanie wniosku oskarżyciela publicznego o skazanie bez rozprawy]   | str.  436

Art. 64......... [Rozpoznanie wniosku obwinionego o skazanie bez rozprawy]   | str.  439

Rozdział 12. Przygotowanie do rozprawy   | str.  443

Art. 65......... [Zawiadomienia i wezwania]   | str.  443

Art. 66......... [Zawiadamianie osób objętych immunitetem]   | str.  446

Art. 67......... [Zawiadomienia stron]   | str.  449

Art. 68......... [Pomoc prawna]   | str.  453

Art. 69......... [Odesłania]   | str.  455

Rozdział 13. Rozprawa   | str.  461

Art. 70......... [Jawność rozprawy, wyjątki]   | str.  461

Art. 71......... [Rozpoczęcie rozprawy. Skutki niestawiennictwa]   | str.  464

Art. 72......... [Przewód sądowy – rozpoczęcie]   | str.  469

Art. 73......... [Skazanie bez przeprowadzenia rozprawy]   | str.  471

Art. 74......... [Odczytywanie wyjaśnień]   | str.  475

Art. 75......... [Odczytywanie zeznań świadków]   | str.  478

Art. 75a....... [Odtworzenie wyjaśnień lub zeznań]   | str.  480

Art. 76......... [Odczytywanie innych protokołów i dokumentów]   | str.  481

Art. 77......... [Przesłuchanie na rozprawie]   | str.  483

Art. 78......... [Wypowiedzenie obrony]   | str.  483

Art. 79......... [Przerwa i odroczenie rozprawy]   | str.  485

Art. 80......... [Prowadzenie rozprawy odroczonej lub przerwanej]   | str.  487

Art. 81......... [Odesłanie]   | str.  488

Art. 82......... [Wydanie wyroku. Natychmiastowa wykonalność]   | str.  494

Art. 83......... [Umorzenie postępowania]   | str.  509

Art. 84......... [Uzupełnienie wyroku]   | str.  510

Rozdział 14. Postępowanie w sprawach osób podlegających orzecznictwu sądów wojskowych   | str.  512

Art. 85......... [Wniosek. Właściwe organy wojskowe, ich uprawnienia i obowiązki]   | str.  513

Art. 86......... [Zawiadomienie o wykroczeniu]   | str.  517

Art. 86a....... [Żądanie ścigania wykroczenia]   | str.  518

Art. 87......... [Odmowa wszczęcia, umorzenie postępowania]   | str.  520

Art. 88......... [Oskarżyciel posiłkowy]   | str.  522

DZIAŁ IX. Postępowania szczególne   | str.  524

Rozdział 15. Postępowanie przyspieszone   | str.  525

Art. 89......... [Odesłanie do przepisów o postępowaniu zwyczajnym]   | str.  525

Art. 90......... [Przesłanki podmiotowe stosowania postępowania przyspieszonego]   | str.  526

Art. 91......... [Ujęcie sprawcy i doprowadzenie go do sądu]   | str.  530

Art. 92......... [Odrębności postępowania przyspieszonego]   | str.  534

Art. 92a....... [Odpowiednie stosowanie przepisów w postępowaniu przyspieszonym]   | str.  539

Rozdział 16. Postępowanie nakazowe   | str.  542

Art. 93......... [Przesłanki i tryb wydania wyroku nakazowego]   | str.  542

Art. 94......... [Odpowiednie stosowanie przepisów Kodeksu postępowania karnego. Prawomocność wyroku nakazowego]   | str.  545

Rozdział 17. Postępowanie mandatowe   | str.  549

Art. 95......... [Organy postępowania mandatowego]   | str.  549

Art. 96......... [Wysokość grzywny. Przesłanki ujemne nałożenia grzywny]   | str.  558

Art. 97......... [Przesłanki nałożenia grzywny w drodze mandatu karnego]   | str.  565

Art. 98......... [Rodzaje mandatów karnych]   | str.  569

Art. 99......... [Skutki prawne odmowy przyjęcia mandatu karnego]   | str.  573

Art. 100....... [Ściąganie grzywny]   | str.  575

Art. 101....... [Uchylenie prawomocnego mandatu karnego]   | str.  579

Art. 102....... [Nadzór nad postępowaniem mandatowym]   | str.  585

Art. 102a..... [Zlecenie płatnicze w formie dokumentu elektronicznego]   | str.  587

DZIAŁ X. Środki odwoławcze   | str.  588

Art. 103....... [Apelacja. Zażalenie. Sprzeciw]   | str.  589

Art. 104....... [Bezwzględne przyczyny odwoławcze]   | str.  596

Art. 105....... [Wniesienie apelacji]   | str.  600

Art. 106....... [Udział stron]   | str.  604

Art. 106a..... [Postępowanie dowodowe]   | str.  608

Art. 107....... [Uzasadnienie wyroku]   | str.  609

Art. 108....... [Wniesienie zażalenia]   | str.  613

Art. 109....... [Odesłania]   | str.  615

DZIAŁ XI. Nadzwyczajne środki zaskarżenia   | str.  635

Rozdział 18. Kasacja   | str.  636

Art. 110....... [Podmiot uprawniony]   | str.  636

Art. 111....... [Podstawy kasacji]   | str.  640

Art. 112....... [Odesłania]   | str.  642

Rozdział 19. Wznowienie postępowania   | str.  650

Art. 113....... [Odesłanie. Ogólne zasady wznowienia]   | str.  650

DZIAŁ XII. Postępowanie po uprawomocnieniu się orzeczenia  665

Rozdział 20. Odszkodowanie za niesłuszne ukaranie lub zatrzymanie   | str.  666

Art. 114....... [Odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne skazanie, ukaranie i zatrzymanie]   | str.  666

Art. 115....... [Dochodzenie roszczeń o odszkodowanie i zadośćuczynienie]   | str.  673

Art. 116....... [Recepcja przepisów Kodeksu postępowania karnego]   | str.  676

DZIAŁ XIIA. Postępowanie w sprawach ze stosunków międzynarodowych   | str.  678

Rozdział 20a. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie postanowienia o zatrzymaniu dowodów lub mającego na celu zabezpieczenie mienia oraz wykonanie orzeczenia sądu lub innego organu państwa członkowskiego Unii Europejskiej o zatrzymaniu dowodów lub mającego na celu zabezpieczenie mienia   | str.  679

Art. 116a..... [Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie postanowienia o zatrzymaniu dowodów lub mającego na celu zabezpieczenie mienia]   | str.  680

Rozdział 20b. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie grzywny, środków karnych w postaci nawiązki lub obowiązku naprawienia szkody lub też orzeczenia zasądzającego koszty postępowania oraz wykonanie orzeczenia sądu lub innego organu państwa członkowskiego Unii Europejskiej o karach o charakterze pieniężnym   | str.  685

Art. 116b..... [Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie grzywny lub środków karnych]   | str.  686

Rozdział 20c. Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o przeprowadzenie dowodu na podstawie europejskiego nakazu dochodzeniowego oraz wykonanie europejskiego nakazu dochodzeniowego wydanego w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej   | str.  692

Art. 116c..... [Europejski nakaz dochodzeniowy – odesłanie]   | str.  692

DZIAŁ XIII. Koszty postępowania   | str.  694

Art. 117....... [Tymczasowe pokrycie]   | str.  694

Art. 118....... [Zryczałtowane wydatki]   | str.  696

Art. 119....... [Koszty postępowania]   | str.  698

Art. 120....... [Zażalenie na postanowienie]   | str.  702

Art. 121....... [Odesłanie]   | str.  703

Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz.U. Nr 106, poz. 1149 ze zm.) ...............................................  711

Rozdział 1. Przepisy ogólne   | str.  713

Art. 1........... [Wejście w życie]   | str.  713

Art. 2........... [Derogacja]   | str.  713

Art. 3........... [Odpowiednie stosowanie kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia]   | str.  715

Art. 4........... [Wynagrodzenie radców kolegiów; mianowanie na asesora]   | str.  717

Rozdział 2. Zmiany w przepisach obowiązujących   | str.  719

Art. 5........... [Zmiany w ustawach]   | str.  719

Rozdział 3. Przepisy przejściowe i końcowe   | str.  726

Art. 6........... [Odesłanie]   | str.  726

Art. 7........... [Odesłanie]   | str.  728

Art. 8........... [Wnioski o uchylenie rozstrzygnięcia kolegium i o stwierdzenie jego nieważności]   | str.  728

Art. 9........... [Właściwość sądów wojskowych]   | str.  729

Art. 10......... [Skuteczność czynności procesowych]   | str.  730

Art. 11......... [Wykroczenia funkcjonariuszy]   | str.  731

Art. 12......... [Pozostawienie w mocy przepisów wykonawczych]   | str.  731

Art. 13......... [Prymat nowego kodeksu]   | str.  731

Art. 14......... [Wejście w życie ustawy]   | str.  732

Bibliografia   | str.  733

Skorowidz przedmiotowy   | str.  743