Doręczenia elektroniczne. Komentarz / Marcin Adamczyk, Błażej Kwiatek, Agnieszka Skóra, Karolina Szelągowska, Karol Wach

Ustawa o doręczeniach elektronicznych z 18 listopada 2020 r. to podstawowy akt normatywny ustanawiający nowe zasady doręczeń korespondencji drogą elektroniczną przez podmioty publiczne i do podmiotów publicznych.

W publikacji przedstawiono:
• terminy i zasady przyjęcia fikcji prawnej doręczenia zastępczego w publicznej usłudze rejestrowanego doręczenia elektronicznego, kwalifikowanej usłudze rejestrowanego doręczenia elektronicznego i publicznej usłudze hybrydowej;
• zasady reklamacji i postępowanie reklamacyjne za niewykonanie lub nienależyte wykonanie publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego i publicznej usługi hybrydowej, a także odpowiedzialność operatora wyznaczonego w tym zakresie;
• doręczanie korespondencji z wykorzystaniem publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego, kwalifikowanej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego i publicznej usługi hybrydowej;
• warunki przekształcania korespondencji – pisma w postaci elektronicznej – w przesyłkę listową (wydruk) w ramach publicznej usługi hybrydowej;
• obowiązki ustawowe podmiotów publicznych, przedstawicieli zawodów prawniczych i przedsiębiorców wpisanych do KRS albo CEiDG.

W książce omówiono także zagadnienia wystawiania dowodu wysłania oraz dowodu otrzymania, funkcjonowania bazy adresów elektronicznych, w tym dostęp do niej i wyszukiwanie adresatów, a także nieprawidłowości w procesie doręczania oraz ich konsekwencje prawne.

Publikacja uwzględnia najnowsze zmiany wprowadzone ustawą z 16 listopada 2022 r. o systemie teleinformatycznym do obsługi niektórych umów.

Prezentowane poglądy i wnioski są wynikiem wieloletniego doświadczenia naukowego oraz zawodowego autorów, związanego ze stosowaniem prawa w ramach pracy w administracji publicznej i w sektorze prywatnym.

Opracowanie jest przeznaczone zarówno dla pracowników administracji publicznej, jak i adwokatów, radców prawnych, sędziów. Zainteresuje także pracowników naukowych oraz studentów kierunków prawniczych.

Wykaz skrótów  .............................................................................. 13

Wstęp  ............................................................................................. 21

USTAWA z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych............................................................................... 23

Rozdział 1. Przepisy ogólne ............................................................ 25

Art.  1. [Przedmiot regulacji i podstawowe zasady doręczeń elektronicznych]............................................................................... 25

Art.  2. [Znaczenie pojęć ustawowych] ............................................ 31

Art.  3. [Wyłączenia stosowania przepisów ustawy o doręczeniach elektronicznych] .................................................... 79

Art.  4. [Doręczanie korespondencji przez podmiot publiczny – publiczna usługa rejestrowanego doręczenia elektronicznego] ........................................................... 93

Art.  5. [Doręczanie korespondencji przez podmiot publiczny – publiczna usługa hybrydowa] ...................................... 100

Art.  6. [Wyłączenie obowiązku doręczania korespondencji przez podmioty publiczne z wykorzystaniem publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego lub publicznej usługi hybrydowej] .................................................................................... 102

Art.  7. [Skutek prawny wpisu adresu do doręczeń elektronicznych do bazy adresów elektronicznych] .............................................................................. 116

Art.  8. [Obowiązek posiadania adresu do doręczeń elektronicznych przez podmiot publiczny] ...................................... 121

Art.  9. [Obowiązek posiadania adresu do doręczeń elektronicznych przez określone podmioty niepubliczne] ................................................................................... 123

Art.  10. [Fakultatywność posiadania adresu do doręczeń elektronicznych przez podmioty niepubliczne] ............................... 128

Rozdział 2. Adres do doręczeń elektronicznych i skrzynka doręczeń .......................................................................................... 132

Art.  11. [Sposoby utworzenia adresu do doręczeń elektronicznych powiązanego z publiczną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego i przyporządkowania do niego skrzynki do doręczeń] ........................................................................................ 132

Art.  12. [Utworzenie dla podmiotu publicznego adresu do doręczeń elektronicznych powiązanego z publiczną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego] ......................................................... ................... 138

Art.  13. [Utworzenie dla podmiotu niepublicznego adresu do doręczeń elektronicznych powiązanego z publiczną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego] ............................................................................. 141

Art.  14. [Elementy wniosku o utworzenie dla podmiotu niepublicznego adresu do doręczeń elektronicznych powiązanego z publiczną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego] .......................................................... 143

Art.  15. [Usługa online do złożenia wniosku o utworzenie adresu do doręczeń elektronicznych powiązanego z publiczną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego; dokumenty dołączane do wniosku] ........................................................................................ 152

Art.  16. [Dane uzyskiwane przy tworzeniu w sposób automatyczny adresu do doręczeń elektronicznych powiązanego z publiczną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego] ......................................................... 159

Art.  17. [Przekazywanie informacji o przekształceniu podmiotu publicznego w niepubliczny lub niepublicznego w publiczny] ......................................................... 164

Art.  18. [Aktualizacja danych w bazie adresów elektronicznych] ............................................................................. 167

Art.  19. [Administrator skrzynki doręczeń; zarządzanie skrzynką doręczeń] ........................................................................ 171

Art.  20. [Podmioty mające dostęp do zasobów skrzynki doręczeń] ....................................................................................... 176

Art.  21. [Dostęp do zasobów skrzynki doręczeń po wykreśleniu adresu do doręczeń elektronicznych z bazy adresów elektronicznych] ................................................... 177

Art.  22. [Zarządzanie skrzynką doręczeń przez zarządcę sukcesyjnego] ................................................................................ 180

Art.  23. [Rezygnacja z publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego] ......................................................... 181

Art.  24. [Zachowanie dotychczasowego adresu do doręczeń elektronicznych po rezygnacji z publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego] .............................. 184

Rozdział 3. Baza adresów elektronicznych .................................... 188

Art.  25. [Zasady prowadzenia bazy adresów elektronicznych] ............................................................................. 188

Art.  26. [Dane przetwarzane w bazie adresów elektronicznych] ............................................................................. 197

Art.  27. [Automatyczna aktualizacja danych w bazie do doręczeń elektronicznych] ............................................................. 208

Art.  28. [Sposoby wpisu do bazy adresu do doręczeń elektronicznych powiązanego z kwalifikowaną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego] .............................................................................. 212

Art.  29. [Wpis do bazy adresu do doręczeń elektronicznych powiązanego z kwalifikowaną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego na wniosek] .......................................................................................... 217

Art.  30. [Wpis do bazy adresu do doręczeń elektronicznych powiązanego z kwalifikowaną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego w sposób automatyczny] ................................................................. 230

Art.  31. [Przekazanie informacji dotyczącej adresu do doręczeń elektronicznych podmiotów wpisanych do KRS i CEIDG] ..................................................................................... 237

Art.  32. [Zasada wpisu do bazy jednego adresu do doręczeń elektronicznych oraz wyjątki od niej] .............................................. 238

Art.  33. [Domniemanie prawdziwości wpisywanych do bazy danych; prostowanie błędów i niezgodności] .................................. 244

Art.  34. [Okres wpisu adresu do doręczeń elektronicznych do bazy] ................................................................................................. 252

Art.  35. [Wykreślenie adresu do doręczeń elektronicznych z bazy] ............................................................................................... 257

Art.  36. [Ponowy wpis adresu do doręczeń elektronicznych do bazy] ............................................................................................. 271

Art.  37. [Obowiązki kwalifikowanego dostawcy usług zaufania świadczącego kwalifikowaną usługę rejestrowanego doręczenia elektronicznego] ................................... 273

Rozdział 4. Świadczenie usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego i publicznej usługi hybrydowej ................................ 276

Art.  38. [Świadczenie publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego] .............................................................. 276

Art.  39. [Zmiana operatora wyznaczonego] ...................................... 288

Art.  40. [Struktura dowodów wysłania i otrzymania w publicznej usłudze rejestrowanego doręczenia elektronicznego] ................................................................................. 290

Art.  41. [Wystawianie dowodów otrzymania] ................................... 294

Art.  42. [Data doręczenia korespondencji] ........................................ 302

Art.  43. [Doręczenie w ramach usługi online] .................................... 312

Art.  44. [Wystawianie dowodów wysłania i otrzymania w kwalifikowanej usłudze rejestrowanego doręczenia elektronicznego] .............................................................. 313

Art.  45. [Standardy świadczenia publicznej usługi hybrydowej przez operatora wyznaczonego] .................................... 315

Art.  46. [Przekształcenie dokumentu elektronicznego w przesyłkę listową] ........................................................................... 324

Art.  47. [Obowiązki operatora wyznaczonego w zakresie realizacji publicznej usługi hybrydowej; moc dowodowa wydruku dokumentu elektronicznego w ramach publicznej usługi hybrydowej] ........................................... 329

Art.  48. [Minimalne wymagania techniczne dla wydruków dokumentów elektronicznych realizowanych w zakresie publicznej usługi hybrydowej] .......................................... 331

Art.  49. [Negatywne przesłanki przekształcenia dokumentu elektronicznego w przesyłkę listową w ramach publicznej usługi hybrydowej] ............................................................ 333

Art.  50. [Szczegółowe uregulowania w zakresie realizacji publicznej usługi hybrydowej; delegacja ustawowa] .......................................................................................... 335

Art.  51. [Zestawienie statystyczne przygotowywane przez operatora wyznaczonego oraz jego obowiązki informacyjne] ..................................................................................... 342

Art.  52. [Opłata za przekazywanie korespondencji przy użyciu publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego oraz publicznej usługi hybrydowej] ........................................................................................ 344

Art.  53. [Świadczenie odpłatnych dodatkowych usług powiązanych ze świadczeniem publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego] ..................................... 349

 Art.  54. [Regulamin świadczenia publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego i publicznej usługi hybrydowej] ......................................................... 351

Rozdział 5. Odpowiedzialność operatora wyznaczonego oraz postępowanie reklamacyjne ............................................................. 355

Art.  55. [Zasady odpowiedzialności operatora wyznaczonego za niewykonanie lub nienależyte wykonanie publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznej lub publicznej usługi hybrydowej] ...................................................................................... 355

Art.  56. [Odszkodowanie z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania publicznej usługi rejestrowanego doręczenia lub publicznej usługi hybrydowej] ...................................................................................... 368

Art.  57. [Postępowanie reklamacyjne] ............................................. 371

Rozdział 6. Systemy teleinformatyczne wspierające świadczenie usług doręczeń elektronicznych ........................................................ 382

Art.  58. [Systemy teleinformatyczne zapewniające obsługę doręczeń elektronicznych] ................................................................ 382

Art.  59. [Tworzenie adresów do doręczeń elektronicznych] ............ 387

Art.  60. [Wyszukiwanie adresów do doręczeń elektronicznych w bazie adresów elektronicznych] ... ......................389

Rozdział 7. Zmiany w przepisach ...................................................... 396

Art.  61–62. (pominięte)  .................................................................. 396

Art.  63. [Zmiany w ustawie – Kodeks postępowania cywilnego] ........................................................................................ 396

Art.  64–81. (pominięte)  .................................................................. 397

Art.  82. [Zmiany w ustawie – Kodeks postępowania karnego] ........................................................................................... 398

Art.  83. [Zmiany w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym] ........................................................................................ 406

Art.  84–92. (pominięte)  ................................................................. 409

Art.  93. [Zmiany w ustawie – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia] ............................................................ 409

Art.  94–95. (pominięte)  ................................................................. 410

Art.  96. [Zmiany w ustawie – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi] ............................................................. 410

Art.  97–104. (pominięte)  ............................................................... 416

Art.  105. [Zmiany w ustawie o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne] ................................. 417

Art.  106–121. (pominięte)  ............................................................. 417

Art.  122. [Zmiany w ustawie – Prawo pocztowe] ........................... 417

Art.  123–125. (pominięte)  ............................................................. 420

Art.  126. [Zmiany w ustawie – Prawo o aktach stanu cywilnego] ....................................................................................... 420

Art.  127–140. (pominięte)  ............................................................. 420

Art.  141. [Zmiany w ustawie o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy] ........................................ 421

Art.  142–146. (pominięte)  ............................................................ 423

Rozdział 8. Przepisy przejściowe, dostosowujące i przepis końcowy .......................................................................................... 424

Art.  147. [Doręczenie korespondencji przez ePUAP w okresie przejściowym] ................................................................................. 424

Art.  148. [Zasady dostępności korespondencji dla posiadacza konta użytkownika lub elektronicznej skrzynki podawczej w ePUAP] ...................................................................... 427

Art.  149. [Powierzenie świadczenia usług doręczeń elektronicznych operatorowi wyznaczonemu bądź innemu podmiotowi] ...................................................................... 429

Art.  150. [Projekt cennika i regulaminu świadczenia usług doręczeń elektronicznych] .............................................................. 432

Art.  151. [Obowiązek uzyskania wpisu adresu do doręczeń elektronicznych w bazie adresów elektronicznych przez przedsiębiorców wpisanych do KRS] ....................................... 434

Art.  152. [Obowiązek uzyskania wpisu adresu do doręczeń elektronicznych w bazie adresów elektronicznych] ......................... 436

Art.  153. [Weryfikacja danych wniosku o wpis do bazy adresów elektronicznych z rejestrem PESEL] ................................... 439

Art.  154. [Doręczanie pism przez portal podatkowy – przepisy przejściowe] ...................................................................................... 440

Art.  155. [Data realizacji obowiązku świadczenia publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego i publicznej usługi hybrydowej] ......................................................... 441

Art.  156. [Elektroniczne skrzynki podawcze funkcjonujące poza ePUAP] ..................................................................................... 450

Art.  157. [Rozwiązania przejściowe w zakresie urzędowego poświadczenia odbioru] ................................................................... 451

Art.  158. [Doręczanie pism w postępowaniu administracyjnym – przepisy przejściowe] ...................................... 453

Art.  159. [System teleinformatyczny w postępowaniu karnym] ........................................................................................... 456

Art.  160. [Doręczanie na adres do doręczeń elektronicznych w postępowaniu karnym] ................................................................ 457

Art.  161. [Obowiązek informacyjny podmiotów realizujących zadania finansowe] ......................................................................... 461

Art.  162. [Odpis orzeczenia i zarządzenia – sposób interpretacji] .................................................................................. 462

Art.  163. [Limity wydatków budżetowych] ................................... 464

Art.  164. [Obowiązywanie przepisów art. 153 u.d.e.] .................. 469

Art.  165. [Obowiązywanie przepisów art. 160 u.d.e.] .................. 469

Art.  166. [Wejście w życie ustawy o doręczeniach elektronicznych wraz z wyjątkami] ............................................... 469

Bibliografia  ..................................................................................... 479

O Redaktorach i Autorach  ............................................................. 489