Cmentarze w Polsce. Zagadnienia administracyjnoprawne / Paweł Sularz

W publikacji omówiono kwestie dotyczące stosowania przepisów kształtujących sferę funeralną w Polsce, w szczególności:
• zakładanie, rozszerzanie i zamykanie cmentarzy komunalnych;
• budowa grobów, nagrobków, pomników na cmentarzach komunalnych a prawo budowlane;
• zarządzanie cmentarzami i grobami zabytkowymi;
• wymogi sanitarno-budowlane względem cmentarzy komunalnych;
• stwierdzenie zgonu, przechowywanie zwłok w domu przedpogrzebowym i sposób pochowania zwłok;
• ekshumacja i ponowne użycie grobu;
• ochrona danych osobowych osób zmarłych.

Cennym uzupełnieniem książki są wzory uchwał rady gminy przydatne przy założeniu, zamknięciu lub poszerzeniu cmentarza komunalnego oraz ustaleniu zasad korzystania z niego.

Opracowanie jest przeznaczone dla zarządców cmentarzy, pracowników organów architektoniczno-budowlanych, sanitarnych i konserwatorskich. Będzie pomocne dla adwokatów i radców prawnych – w zakresie postępowań dotyczących m.in. ekshumacji, sporów o prawo do pochowania i ustalenie prawa do grobu.

Wykaz skrótów | str. 9

Wstęp | str. 13

Rozdział 1

Zakładanie, rozszerzanie i zamykanie cmentarzy komunalnych | str. 23

1. Pojęcie cmentarza, terenu cmentarnego i cmentarzyska | str. 23
2. Zakładanie cmentarzy komunalnych jako zadanie własne gminy | str. 27
3. Reglamentacja działalności w zakresie zakładania i prowadzenia cmentarzy | str. 34
4. Uzgodnienia związane z założeniem i poszerzeniem cmentarza komunalnego | str. 47
5. Zamknięcie cmentarza komunalnego oraz użycie terenu cmentarnego na inny cel | str. 54
6. Władztwo planistyczne gminy w kontekście lokowania cmentarzy komunalnych | str. 63
7. Wymogi sanitarno-budowlane względem cmentarzy komunalnych | str. 70
8. Pozyskiwanie terenów pod założenie lub poszerzenie cmentarza oraz obrót nieruchomością zajętą pod cmentarz | str. 88
9. Zakładanie cmentarzy ponadgminnych | str. 99

Rozdział 2

Zarządzanie cmentarzami komunalnymi | str. 102

1. Zarządca cmentarza komunalnego | str. 102
2. Wybór formy organizacyjno-prawnej prowadzenia działalności w zakresie cmentarnictwa | str. 105

2.1. Zakład budżetowy | str. 107

2.2. Jednostka budżetowa | str. 113

2.3. Spółki komunalne | str. 116

2.4. Powierzenie wykonywania gospodarki komunalnej w trybie zamówień publicznych | str. 122

3. Regulaminy cmentarzy | str. 124
4. Cenniki | str. 140
5. Działalność cmentarzy komunalnych w ujęciu praktyk monopolistycznych | str. 154
6. Statuty gminnych jednostek organizacyjnych wykonujących zarząd cmentarzami komunalnymi | str. 172
7. Budowa miejsc pochówku i zarządzanie powierzchnią grzebalną | str. 176
8. Budowa grobów, nagrobków, pomników na cmentarzach komunalnych a prawo budowlane | str. 187
9. Zarządzanie cmentarzami i grobami zabytkowymi | str. 191
10. Zarządzanie zielenią cmentarną | str. 214

Rozdział 3

Chowanie zmarłych | str. 219

1. Sposób pochowania zwłok | str. 219
2. Stwierdzenie zgonu i przyjęcie zwłok do pochowania | str. 222
3. Prawo do grobu a umowa z zarządcą cmentarza na pochowanie zwłok | str. 231
4. Stwierdzenie zgonu i przyjęcie zwłok do pochowania dzieci martwo urodzonych | str. 239
5. Prawo pochowania zwłok | str. 245
6. Postępowanie ze zwłokami | str. 264
7. Transport zwłok | str. 270
8. Przechowywanie zwłok w domu przedpogrzebowym | str. 275
9. Pochówek na morzu | str. 278
10. Ponowne użycie grobu | str. 280
11. Ekshumacja | str. 292
12. Poszukiwanie miejsc spoczynku osób, które straciły życie wskutek walki z narzuconym systemem totalitarnym lub wskutek represji totalitarnych, lub czystek etnicznych w okresie od 8.11.1917 r. do 31.07.1990 r. | str. 305

Rozdział 4

Inne zagadnienia związane z funkcjonowaniem cmentarzy komunalnych | str. 307

1. Księgi cmentarne | str. 307
2. Ochrona danych osobowych osób zmarłych | str. 313
3. Stosowanie Kodeksu postępowania administracyjnego w sprawach na podstawie prawa pochówkowego | str. 314
4. Cmentarze i groby wojenne w kontekście cmentarzy komunalnych | str. 316
5. Groby weteranów walk o wolność i niepodległość Polski | str. 327
6. Grzebowisko dla zwierząt a cmentarz komunalny | str. 329
7. Nadzór nad przestrzeganiem przepisów prawa pochówkowego | str. 333

Zakończenie – uwagi de lege ferenda | str. 337

Wzory pism | str. 351

Wzór uchwały rady gminy w sprawie założenia cmentarza komunalnego | str. 353

Wzór uchwały rady gminy w sprawie zamknięcia cmentarza komunalnego | str. 354

Wzór uchwały rady gminy w sprawie poszerzenia cmentarza komunalnego | str. 355

Wzór uchwały rady gminy w sprawie ustalenia zasad korzystania z cmentarzy komunalnych | str. 356

Załącznik do uchwały nr…  | str. 357

Bibliografia | str. 359

Wykaz orzecznictwa | str. 367

Wykaz aktów prawnych | str. 381