Bankowość internetowa / Tomasz Koźliński

We współczesnym świecie, w epoce globalizacji społeczności ludzkie ewoluują w stronę społeczeństw otwartych i opartych na wymianie informacji. Dynamiczny i nieskończony postęp technologiczny jest przejawem wzrostu nakładów kapitałowych na nowe, niezastosowane dotychczas rozwiązania, generujące wyższą oczekiwaną stopę zwrotu i jednocześnie obarczone podwyższonym ryzykiem. Gospodarki krajów wysokorozwiniętych już dawno weszły w fazę postindustrialną, co dopiero staje się w Polsce. Bankowość internetowa jest przejawem trendów panujących na świecie opartych na wykorzystaniu kapitału ludzkiego, wiedzy, informacji i odpowiednich metod organizacji i zarządzania. Jest ona nowym zjawiskiem liczącym sobie zaledwie klika lat. Po internetowych bąblach spekulacyjnych na rynkach kapitałowych wiele przedsięwzięć opartych tylko na wykorzystaniu Internetu zbankrutowało. Nieliczne zaś, które ostrożniej gospodarowały posiadanymi zasobami i rozsądniej kontrolowały koszty może będą generowały ponadprzeciętne zyski. Bankowość internetowa jest zjawiskiem fascynującym łączącym świat finansów, nowych technologii i nowoczesnych usług. Temat pracy wymaga podejścia interdyscyplinarnego obejmującego dziedziny nauki takie jak finanse, marketing, zarządzanie, prawo, informatyka, telekomunikacja i kryptografia. Na temat bankowości internetowej występują tylko nieliczne opracowania w literaturze polskiej. Dodatkowo jest ona często przedstawiana w sposób opisowy z punktu widzenia klienta. Ponadto nie ma opracowań, również w literaturze angielskojęzycznej, łączących aspekty finansowe, marketingowe, prawne i techniczne bankowości internetowej. Zazwyczaj bankowość internetowa przedstawiana jest wyłącznie jako dodatkowy kanał komunikacji klienta z bankiem lub jako inwestycja zaliczana do obszaru przedsięwzięć z dziedziny Internetu, nowych technologii lub handlu elektronicznego.

W pracy wykorzystano wszechstronną analizę najnowszych krajowych i zagranicznych źródeł informacji o bankowości internetowej z bardzo dużą uwagą na materiały opublikowane i dostępne bezpłatnie w sieci Internet. W pracy tezy popierane są licznymi przykładami z rzeczywistości włączając dotychczas publikowane analizy, raporty, sondaże i zestawienia. Oceny jakościowe pewnych zagadnień są tylko subiektywną opinią autora. Część rozwiązań związanych z bezpieczeństwem i technologiami jest w stanie permanentnej, dynamicznej nierównowagi. Czasami są to ściśle tajne sprawy nie tylko natury bankowej. Kryptografia i informatyka stanowiąca podstawę aspektów technicznych bankowości internetowej ze względu na brak dużego doświadczenia autora będą przedstawione w sposób niezgłębiający szczegółowych rozwiązań technicznych.

W pierwszym rozdziale książki zaprezentowane są pojęcia związane z bankowością internetową, historia bankowości internetowej na świecie i w Polsce, analiza strategiczna i finansowa wirtualnego banku wraz z uwarunkowaniami kosztowymi. W rozdziale drugim przedstawione są usługi bankowe dla podmiotów fizycznych i gospodarczych dostępne za pomocą Internetu, wykorzystanie bankowości internetowej w procesie realizacji elektronicznych płatności, sondażowe opinie klientów na temat różnych kanałów komunikacji z bankiem, analiza struktury polskiej bankowości internetowej, prognozy i symulacje dotyczące pierwszego wirtualnego banku w Polsce, a także wybrane aspekty bankowości internetowej w Finlandii i Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. W rozdziale trzecim zaprezentowane są szczegółowe rozwiązania prawne dotyczące podpisu elektronicznego w Polsce i Stanach Zjednoczonych, podstawowe zasady bezpiecznych transakcji w Internecie, sposoby szyfrowania symetrycznego i asymetrycznego, idea podpisu elektronicznego, infrastruktura klucza publicznego oraz przykłady zagrożeń, włamań i nadużyć internetowych systemów finansowych. W rozdziale końcowym zaprezentowane są wyniki przeprowadzonych badań jakości obsługi potencjalnych klientów bankowości internetowej w Polsce i Finlandii.

Wstęp 5

Rozdział I
Geneza i istota bankowości internetowej 7
I. I. Pojęcia bankowości internetowej 7
1.2. Historia rozwoju bankowości internetowej na świecie z uwzględnieniem
realizowanych strategii 10
1.3. Historia rozwoju bankowości internetowej w Polsce 14
1.4. Analiza strategiczna internetowego banku 22
1.4.1. Analiza otoczenia 22
1.4.2. Analiza zasobów wirtualnego banku 24
1.4.2.1. Zasoby ludzkie 24
1.4.2.2. Zasoby niematerialne 25
1.4.2.3. Zasoby materialne 26
1.4.3. Biznes plan internetowego banku 27
1.4.3.1. Wymagania prawne, kapitałowe, technologiczne i organizacyjne przy
tworzeniu internetowego banku 27
1.4.3.2. Ocena zyskowności internetowego banku 29
1.4.4. Kosztowe uwarunkowania bankowości internetowej 31

Rozdział 2
Usługi bankowości internetowej . 34
2.1. Usługi dla klientów indywidualnych 34
2.2. Usługi dla podmiotów gospodarczych 38
2.3. Wybrane przykłady wykorzystania bankowości internetowej w procesie
realizacji płatności 38
2.4. Usługi dodatkowe bankowości elektronicznej 43
2.5. Sondaże na temat kanałów komunikacji klientów z bankiem 46
2.6. Rynek bankowość internetowej w Polsce 48
2.6.1. Struktura rynku bankowości internetowej w Polsce 48
2.6.2. Prognozy liczby klientów, kont i zebranych depozytów w mBanku 49
2.7. Bankowość internetowa w Finlandii 53
2.8. Bankowość internetowa w USA 61
www.cedewu.pl 3

Rozdział 3
Bezpieczeństwo transakcji i ochrona danych w Internecie 65
3.1. Regulacje prawne podpisu elektronicznego 65
3.1.1. Ustawa o podpisie elektronicznym w USA 66
3.1.2. Ustawa o podpisie elektronicznym w Polsce 67
3.2. Bezpieczeństwo transakcji w internetowym banku 74
3.3. Szyfrowanie symetryczne i asymetryczne 79
3.4. Podpis elektroniczny 82
3.5. Urzędy certyfikacyjne 85
3.6. Zagrożenia internetowych systemów finansowych 87
3.6.1. Podstawowe niebezpieczeństwa transakcji internetowych 87
3.6.2. Przykłady włamań i nadużyć w internetowych systemach finansowych 92

Rozdział 4
Badanie jakości obsługi potencjalnych klientów bankowości internetowej
w Polsce i Finlandii 102
4.1. Plan badania 102
4.2. Wyniki badania 104

Zakończenie 114
Bibliografia 116
Źródła w Internecie 119
Spis tabel, wykresów i schematów 122
Załączniki 124