Książka stanowi
pierwsze w polskiej literaturze karnoprocesowej kompleksowe studium monograficzne badania świadka w postępowaniu karnym. Prezentowane rozważania wpisują się w niezwykle ważny i wciąż aktualny nurt ochrony praw jednostki.
W opracowaniu omówiono takie zagadnienia jak: - dopuszczalność badania świadka,
- tryb zarządzania i przeprowadzania badania,
- konsekwencje niepodporządkowania się przez świadka obowiązkowi badania.
Publikacja zawiera przegląd i ocenę orzecznictwa sądowego oraz poglądów doktryny dotyczących tematyki badania świadka.
Adresaci:
Opracowanie przeznaczone jest zarówno dla praktyków - sędziów, prokuratorów, adwokatów, radców prawnych, jak i teoretyków prawa. Będzie stanowić cenną lekturę dla aplikantów zawodów prawniczych, a także wszystkich innych osób zainteresowanych problematyką procesu karnego.
Wykaz skrótów 9
Rozdział I Ochrona świadka w procesie karnym - zarys problematyki 13
1. Uwagi wprowadzające w kontekście badania świadka 13
2. Racje uzasadniające ochronę świadka 14
3. Ochrona świadka a funkcja gwarancyjna procesu karnego 17
4. Zakres podmiotowy ochrony świadka 25
5. Obowiązki świadka a zakres ochrony 32
Rozdział II Pojęcie, istota i podstawy aksjologiczne badania świadka 42
1. Definicja badania (badań) 42
2. Wyodrębnienie dóbr podlegających ochronie 48
3. Nietykalność osobista 49
3.1. Uwagi ogólne 49
3.2. Nietykalność osobista a wolność osobista 50
3.3. Nietykalność osobista a tożsamość i integralność 57
3.4. Dwa wymiary nietykalności osobistej 59
3.5. Definicja nietykalności osobistej 65
3.6. Meandry ochrony nietykalności osobistej a badania świadka 65
4. Prywatność 68
5. Wolność osobista 74
Rozdział III Dopuszczalność badania świadka 82
1. Pojęcie dopuszczalności 82
2. Oględziny ciała, badania lekarskie i psychologiczne 83
2.1. Badania jako środek służebny w aspekcie oceny wiarygodności zeznań 83
2.2. Udział biegłego lekarza lub biegłego psychologa podczas przesłuchania 91
2.2.1. Uwagi wprowadzające 91
2.2.2. Warunki udziału biegłego lekarza lub biegłego psychologa 94
2.3. Oględziny ciała, badania lekarskie i psychologiczne za zgodą świadka 114
2.3.1. Uwagi ogólne 114
2.3.2. Oględziny ciała 115
2.3.3. Badania lekarskie i psychologiczne 118
2.3.4. Zgoda świadka 119
2.4. Udział biegłego lekarza lub biegłego psychologa w eksperymencie procesowym 123
3. Badania przesiewowe (porównawcze) 124
3.1. Ustalenia terminologiczne 124
3.2. Cele badań a problem dopuszczalności objęcia świadka zakresem badania 125
3.3. Potrzeba wyodrębnienia warunków badań 132
4. Badania poligraficzne (wariograficzne) 142
4.1. Dopuszczalność in abstracto 142
4.2. Obowiązujące regulacje prawne 149
4.2.1. Uwagi wprowadzające 149
4.2.2. Cele badań 150
4.2.3. Warunki badań 162
Rozdział IV Świadkowie szczególnego rodzaju - specyfika dopuszczalności badania 167
1. Uwagi wprowadzające 167
2. Osoby z zaburzeniami psychicznymi 168
2.1. Przesłuchanie z udziałem biegłego psychiatry lub biegłego psychologa 168
2.2. Problem dopuszczalności badań psychiatrycznych 171
3. Pokrzywdzony 180
3.1. Status procesowy pokrzywdzonego a formy i szczególne cechy badania 180
3.2. Badania służące do ustalenia karalności czynu 182
3.3. Badania psychologiczne 190
3.4. Badania psychiatryczne 192
4. Małoletni 195
4.1. Ogólne uwarunkowania przeprowadzania badania 195
4.2. Badania w trybie art. 192 § 2 i 4 k.p.k. a specyfika przesłuchania małoletniego 197
4.3. Szczególne uregulowania dotyczące małoletniego 206
4.4. Problem ekspertyzy psychologicznej w sprawach o przestępstwa seksualne 213
4.5.Problem sposobu wyrażania zgody przez małoletniego 215
5. Inne osoby 217
Rozdział V Zakaz przeprowadzania badania 221
1. Ratio legis 221
2. Zakres obowiązywania 224
2.1. Granice przedmiotowe 224
2.2. Aspekty podmiotowe 232
Rozdział VI Tryb zarządzania i przeprowadzania badania oraz jego skutki 243
1. Decyzja o zarządzeniu badania 243
2. Podmioty przeprowadzające badania 246
3. Badania w ramach tzw. dochodzenia w niezbędnym zakresie 252
4. Wymogi gwarancyjne podczas przeprowadzania badania 256
5. Reguła jednokrotnego poddania świadka badaniom 261
6. Realizacja reguły udzielania informacji 264
7. Korzystanie z pomocy pełnomocnika 267
8. Kontrola odwoławcza badań 271
9. Problem wykorzystania wyników badania 278
Rozdział VII Konsekwencje niepodporządkowania się przez świadka obowiązkowi badania 296
1. Istota zagadnienia 296
2. Środki przymusu 299
2.1. Rodzaje środków możliwych do zastosowania 299
2.2. Kary pieniężne 300
2.3. Zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie 304
2.4. Aresztowanie 316
3. Stosowanie przymusu bezpośredniego 325
Wnioski końcowe 337
Bibliografia 343