Zaangażowanie czy artystyczna autonomia? – pytanie Theodora W. Adorno zaskakuje pokolenia swą niesłabnącą aktualnością. Literatura zaangażowana może zostać wykorzystana jako środek walki politycznej, zaś literatura rozumiana jako „czysta sztuka” jawi się jako oderwana od rzeczywistości. Koegzystencja obu: sztuki i zaangażowania wydaje się, zdaniem Adorna, nad wyraz problematyczna. W tomie zebrane zostały artykuły rozpatrujące tematykę zaangażowania społecznego, politycznego, ekologicznego tekstów literackich, powstałych w latach 1945–2018, oraz umocowanie ich w tradycyjnych i nowatorskich formach przekazu artystycznego. Za Richardem Rortym redaktorki książki przypisują literaturze rolę spichlerza wartości moralnych. Zadaniem literatury jest „niepokojenie” czytelnika poprzez prezentowanie mu wizji rzeczywistości sprzecznej z tą, która dotychczas była mu bliska. W tomie dochodzą też do głosu twórcy piszący o potrzebie kreowania głosu człowieka, który walczy o to, aby nim pozostać nawet wtedy, gdy odbiera mu się do tego prawo.
Monika Wolting jest profesorem Uniwersytetu Wrocławskiego w Instytucie Filologii Germańskiej. Obszary badawcze, którymi się zajmuje, mieszczą się na przecięciu nauk literaturoznawczych i kulturoznawczych, w swoich pracach wykorzystuje teorie semiotyczne, w szczególności narratologiczne. Interesuje się współczesną literaturą niemiecką w kontekście estetyki i polityki, literaturą migracyjną i nowych wojen oraz kulturową tożsamością.
Ewa Jarosz-Sienkiewicz jest profesorem Uniwersytetu Wrocławskiego w Instytucie Filologii Germańskiej. Zajmuje się literaturą współczesną Niemiec, a także literackim obrazem Śląska na przestrzeni XIX i XX wieku. Napisała książkę Wrocław w powieściach niemieckojęzycznych, jest autorką wielu publikacji naukowych poświęconych obrazowi Wrocławia w literaturze, poezji po 1945 roku oraz obrazowi II wojny światowej we współczesnej literaturze niemieckiej.
Monika Wolting, Ewa Jarosz-Sienkiewicz: Wstęp
Monika Wolting: Trzy wieki niemieckojęzycznej literatury zaangażowanej
Rozmowy
Kim jest, może i powinien być Europejczyk? Kosmopolakiem? Z Arturem Beckerem rozmawia Monika Wolting
Niemcy nie są wyspą. Z Marko Martinem rozmawia Monika Wolting
Literatura zawsze zajmuje się tematami tabu. Z Dorotheą Dieckmann rozmawia Monika Wolting
Szczegół nie kłamie. Z Hertą Müller rozmawia Andrzej Kopacki
O roślinach i zwierzętach. Z Michaelem Krügerem rozmawia Andrzej Kopacki
W moich tekstach polityka i estetyka idą ramię w ramię. Z Alexandrą Tobor rozmawia Małgorzata Zduniak-Wiktorowicz
Literatura umożliwia mi uczestniczenie w życiu innych. Z Jochenem Rauschem rozmawia Monika Wolting
Nie jestem dogmatykiem. Z Günterem Wallraffem rozmawia Ludmiła Kusa
1945–1989
Andrzej Kopacki: Palimpsesty Brechta
Maciej Walkowiak: Antropologiczno-metafizyczna koncepcja estetyki Gottfrieda Benna po roku 1945: Kraina Lotosu versus historia uniwersalna
Roman Dziergwa: Książka Marcelego Ranickiego Z dziejów literatury niemieckiej (1955) w kontekście estetyczno-politycznym okresu stalinowskiego w Polsce na przykładzie krytyki powieści braci Mannów i Ericha Marii Remarque’a
Karol Sauerland: Literackie refleksje Hansa Magnusa Enzensbergera i Horsta Bienka o anarchizmie
Ewa Hendryk: O estetycznej i politycznej funkcji języka w liryce niemieckojęzycznej po roku 1945
Ewa Jarosz-Sienkiewicz: Prywatność a polityka we wczesnej poezji Güntera Grassa
Ernest Kuczyński: Przeciwko dyktaturze. Oblicza reżimu NRD w twórczości Jürgena Fuchsa
Krzysztof Okoński: Literatura niemiecka w nieoficjalnym obiegu w PRL: pożółkła agitka sprzed lat czy klucz do zrozumienia współczesności?
Katarzyna Śliwińska: Polityka pamięci a literatura – wzajemne zależności. Niemieckie narracje o „wypędzeniu ze Wschodu”
Marta Jadwiga Bąkiewicz: „Działanie przez odsłanianie”. Max von der Grün jako pisarz zaangażowany
Zbigniew Feliszewski: Strategie pisarskie autorów gatunku „das neue Volksstück”
Zofia Moros-Pałys: Współczesne oblicze świata i Szwajcarii w felietonach Petera Bichsela
Aktualne tendencje
Elżbieta Tomasi-Kapral: Literacki dyskurs postzależnościowy w świetle wybranych utworów prozy niemieckiej
Grzegorz Jaśkiewicz: Przełom w NRD (1989–1990) w literaturze dokumentu osobistego tego okresu
Andrzej Denka: Kto jest kim we Wzbierającej pieśni kozła (1993)? Transformacja opinii publicznej w Niemczech a eseistyka Botho Straußa
Monika Wolting: Literatura to kreowanie sensów politycznych. Powieściopisarstwo Josefa Haslingera
Agnieszka Kodzis-Sofińska: Polityka w oparach absurdu. Thomas Brussig i jego ujęcie rzeczywistości Niemiec wschodnich
Kalina Kupczyńska: Historiografia i gender we współczesnym komiksie niemieckim
Karolina Prykowska-Michalak: Polityczny teatr René Pollescha czyli postdramatyczna forma dla współczesnego teatru zaangażowanego
Ewa Wojno-Owczarska: Literatura wobec „permanentnego stanu wyjątkowego”: Die falsche Frage Kathrin Röggli
Tomasz Małyszek: Estetyka i polityka w utworach Franka Witzela Wynalezienie Frakcji Czerwonej Armii przez maniakalno-depresyjnego nastolatka w lecie 1969 roku, Uwe Timma Czerwień i Thomasa Lehra Wiosna
Małgorzata Zduniak-Wiktorowicz: Wokół polityczności najnowszej literatury autorów polskiego pochodzenia w Niemczech. Migracja, postzależność, nowa humanistyka
Hans-Christian Trepte: Literatura (post)migracyjna a niemieckojęzyczne pole literackie
Ewelina Kamińska-Ossowska: Historia i postaci historyczne w sztukach Tankreda Dorsta
Anna Majkiewicz: Polityczność literatury. Na marginesie twórczości Elfriede Jelinek
Dominika Gortych: Artystka polityczna? Herta Müller pomiędzy słowem a obrazem
Agnieszka Zakrzewska-Szostek: Koniec EUforii? Robert Menasse i jego zaangażowanie na rzecz postnarodowej Europy
Monika Wolting: Pisarze w obronie praw człowieka. Littérature engagée w XXI wieku
Noty biograficzne
Indeks nazwisk
Zaloguj się
0,00zł
Dodano do koszyka