Publikacja pozwala nie tylko lepiej zrozumieć sposób postrzegania świata przez dzieci, lecz także stanowi bardzo dobrą ilustrację tezy o wszechobecności metafor w myśleniu codziennym. Jej podstawowym celem było jednak stworzenie przestrzeni teoretycznej dla działań w zakresie krytycznej rewizji założeń obecnie dominującego systemu edukacji. Ideałem autorów jest bowiem edukacja holistyczna, łącząca zdolność myślenia logiczno-abstrakcyjnego z inteligencją emocjonalną, kreatywnością, wrażliwością społeczną i estetyczną. Ich praca ma być impulsem do refleksji nad potrzebą poszerzenia przestrzeni semantycznej w dyskursie edukacyjnym. Książka rzeczywiście inspiruje do namysłu nad celami i metodami edukacji. Dodatkowo, w wymiarze czysto praktycznym, może stanowić zbiór wskazówek pozwalających wzbogacić i uatrakcyjnić zajęcia prowadzone przez nauczycieli czy edukatorów.
Dr hab. Leszek Kleszcz, prof. UWr
Gdyby można było zamknąć przesłanie tej książki w jednej myśli, zapewne brzmiałaby ona tak, że od dzieci możemy się niezwykle wiele nauczyć. Formy dziecięcego sposobu myślenia są bowiem niejako laboratoryjnym środowiskiem dla metod konceptualizacji naszego doświadczenia, które w dużym stopniu jest odizolowane od całego bagażu skonwencjonalizowanych, kulturowo-symbolicznych form myślenia, nieświadomie wpływających na nasz proces mentalny. Wierzymy, że możliwość przyjrzenia się procesowi myślenia w warunkach in vitro – w znacznym ograniczeniu oddziaływania językowego konwenansu – może przyczynić się do […] uchwycenia umysłu ludzkiego w czystszej postaci, dając nam tym samym pełniejszy wgląd w to, kim właściwie jesteśmy jako ludzie.
Ze Wstępu
Wstęp. Metafora jako sposób dziecięcego rozumienia świata 07
CZĘŚĆ PIERWSZA. Tło i rozwój kognitywnej teorii metafory 13
Rozdział I. Trochę historii – Metafora (jeszcze nie całkiem) kognitywna 15
Rozdział II. Kognitywna rewolucja w językoznawstwie 21
Szkoła Bloomfielda 22
Generatywizm Chomsky’ego 31
Maszyny Turinga i gramatyki Chomsky’ego 33
Racjonalna krytyka behawioralnego modelu języka i jej problematyczne konsekwencje 39
Językoznawstwo kognitywne 46
Semantyka realistyczna i jej problemy 52
Semantyka kognitywna 62
Rozdział III. Kognitywna teoria metafory 75
CZĘŚĆ DRUGA. Metafory wspólnotowe w dyskursie dziecięcym – analiza empiryczna 87
Rozdział IV. Cel i problematyka badań 89
Metody, techniki i narzędzia badawcze 92
Organizacja i przebieg badań 95
Rozdział V. Jest im łatwiej i jest trudniej, bo są razem – dziecięce rozumienie zróżnicowanych aspektów życia razem 99
Jest im łatwiej, bo są razem 101
Jest im trudniej, bo są razem 129
Zakończenie. Na skrzydłach metafory… Kilka uwag końcowych, ale nie zamykających 161
Proces zawiązywania i umacniania bycia razem 162
Zobowiązania w ramach wspólnoty 163
Przeszkody towarzyszące poszukiwaniu utraconej wspólnoty 165
Bibliografia 169
Aneks 175