Wizerunek Polski i Polaków w chicagowskim „Dzienniku Związkowym” / Iwona Dembowska-Wosik

Publikacja poświęcona jest wizerunkowi Polski i Polaków, jaki promuje wśród swoich czytelników chicagowski „Dziennik Związkowy” - najstarsza polskojęzyczna gazeta codzienna wydawana w Stanach Zjednoczonych. Na podstawie cyklu felietonów komentujących bieżące wydarzenia w kraju nad Wisłą autorka ukazuje spojrzenie Polonii amerykańskiej na współczesną polską rzeczywistość. Analizuje zarówno treści pojawiające się na łamach „Dziennika Związkowego”, jak i formę językową badanych tekstów. Skupia się na ich pragmatycznym wymiarze, a w szczególności na tym, co zostało w nich ukryte przy użyciu implikatur i presupozycji. Pokazuje, w jaki sposób użyte metafory przyczyniają się do budowania specyficznego, negatywnego wizerunku Polski i Polaków wśród rodaków za oceanem.

Po książkę sięgnąć mogą nie tylko językoznawcy, lecz także kulturoznawcy, socjologowie oraz inne osoby zainteresowane tematyką polsko-amerykańską. Publikacja może też z powodzeniem służyć jako źródło materiałowe do badań nad zmianami w świadomości i systemie wartości Polaków w kraju i za granicą.

Wykaz skrótów           13

Wstęp 15

1. Cel pracy    15

2. Polonia w USA        16

2.1. Stan obecny Polonii w USA       16

2.2. Rys historyczny 18

3. Prasa etniczna w USA         20

3.1. Prasa polonijna w USA  21

3.2.„Dziennik Związkowy”     24

3.3.Rola i funkcje prasy polonijnej   25

3.4.Prasa polonijna a postawy Polonii amerykańskiej           26

4. O autorze cyklu Okiem felietonisty 28

5. Stan badań nad wizerunkiem           29

6. Ustalenia terminologiczne    31

6.1. Definicje wizerunku        31

6.2. Pojęcie językowego obrazu świata         33

6.3. Pojęcie stereotypu        35

6.4. Wizerunek a stereotyp   36

6.5. Definicja wizerunku        38

6.6. Presupozycja, implikatura i metafora      39

7. Charakterystyka materiału    40

8. Metoda badawcza   46

ROZDZIAŁ I. ANALIZA TEMATYCZNA 49

1. Metoda analizy tematycznej 49

2. Kreowanie wizerunku Polski 50

2.1. Aspekt polityczny          50

2.2. Aspekt bytowy  88

2.3. Aspekt kulturowy           100

2.4. Aspekt społeczny          107

2.5. Aspekt psychiczny        110

2.6. Aspekt historyczny        112

2.7. Pozostałe aspekty         115

3. Podsumowanie       115

4. Kreowanie wizerunku Polaków         119

4.1. Aspekt bytowy  119

4.2. Aspekt psychiczny        130

4.3. Aspekt polityczny          139

4.4. Aspekt kulturowy           145

4.5. Aspekt społeczny i psychospołeczny    146

4.6. Pozostałe aspekty         149

5. Podsumowanie       149

6. Wnioski      153

ROZDZIAŁ II. TREŚCI NIEJAWNE (ANALIZA IMPLIKATUR I PRESUPOZYCJI) 157

1. Pojęcie implikatury  157

1.1. Implikatura konwersacyjna         158

1.2. Implikatura konwencjonalna       161

1.3. Implikatura ukryta          161

2. Przykłady implikatur – analiza i klasyfikacja 162

2.1. Implikatury powiązane z maksymami ilości        163

2.2. Implikatury powiązane z maksymami jakości      166

2.3. Implikatury powiązane z maksymą odniesienia   168

2.4. Implikatury powiązane z maksymą sposobu      170

2.5. Ogólne i szczegółowe implikatury konwersacyjne          173

3. Implikatura jako narzędzie analizy tekstu w badaniu wizerunku          174

4. Analiza implikatur w felietonach Wojciecha Borkowskiego    175

4.1. Implikatury konwersacyjne         175

4.2. Implikatury ukryte          184

5. Podsumowanie       207

6. Presupozycje – tło teoretyczne        209

6.1. Własności presupozycji 211

6.2. Najnowsze teorie wyjaśniające naturę i funkcjonowanie presupozycji       212

6.3. Presupozycja a implikatura        213

6.4. Konstrukcje wprowadzające presupozycje         214

6.5. Presupozycyjny charakter pytań retorycznych    215

6.5.1. Klasyfikacje pytań retorycznych    217

6.6. Presupozycja w manipulacji       218

7. Presupozycje w cyklu Okiem felietonisty 218

7.1. Presupozycje generowane przez odpowiedniki deskrypcji określonych w języku polskim            219

7.2. Presupozycje generowane przez czasowniki i konstrukcje faktywne        225

7.3. Presupozycje generowane przez czasowniki zmiany stanu          226

7.4. Presupozycje generowane przez wskaźniki powtórzeń    229

7.5. Presupozycje generowane przez określenia czasowe     235

7.6. Presupozycje generowane przez odpowiedniki nieidentyfikujących zdań względnych w języku polskim   243

7.7. Presupozycje generowane przez nierzeczywiste okresy warunkowe        247

7.8. Presupozycje generowane przez pytania            249

7.9. Presupozycje generowane przez operatory presupozycji            259

8. Podsumowanie       263

9. Wnioski      266

ROZDZIAŁ III. METAFORYKA 271

1. Metafora i metonimia – tło teoretyczne        271

2. Budowa metafory    273

2.1. Jak działa metafora?     273

3. Klasyfikacje metafor           275

4. Metafora a metonimia         275

5. Problemy w analizie metafory          276

6. Metoda analizy metaforyki   277

7. Analiza metafor w cyklu Okiem felietonisty 279

7.1. Polacy  279

7.2. Polska  285

7.3. Świat polskiej polityki    295

7.4. Media w Polsce 311

7.5. Polska a świat   317

8. Wnioski      326

ZAKOŃCZENIE           329

BIBLIOGRAFIA           333