Włączenie Polski do struktur Unii Europejskiej stało się bezpośrednim i/lub pośrednim źródłem wielu zmian w zakresie mobilności Polaków. Używanie terminu „eurosierota” wobec dzieci euroemigrantów może pełnić funkcję negatywnej etykiety, uruchamiającej, zwłaszcza w środowisku szkolnym, niekorzystne dla stygmatyzowanych zjawiska. Wiodąca rola w tej analizie przypada koncepcjom determinizmu językowego oraz konstruktywizmu społecznego.
Spis treści
Wstęp
Część I
Proces stereotypizacji i stygmatyzacji „eurosierot” w świetle podstawowych teorii i wyników badań empirycznych
Rozdział 1. Społeczno-kulturowe tło zjawiska „eurosieroctwa”
1.1. Migracje zagraniczne Polaków przed 1 maja 2004 roku
1.2. Poakcesyjne migracje Polaków
1.3. Wybrane teorie migracji
1.4. Globalizacja i ponowoczesność a decyzje migracyjne Polaków
Rozdział 2. „Eurosieroctwo” – analiza pojęcia i próba oceny skali zjawiska
2.1. Definicje pojęć „eurosieroctwo” i „eurosierota”
2.2. Skala zjawiska „eurosieroctwa”
2.3. Społeczny odbiór zjawiska „eurosieroctwa”
Rozdział 3. Rzeczywistość społeczna w świetle determinizmu językowego i konstruktywizmu społecznego
3.1. Język jako narzędzie odzwierciedlania vs konstruowania świata społecznego. Koncepcja determinizmu (relatywizmu) językowego
3.2. „Eurosieroctwo” jako konstrukt społeczny. Koncepcja konstruktywizmu społecznego
Rozdział 4. Kategoria „eurosieroctwa” jako schemat poznawczy
4.1. Konsekwencje stereotypizacji „eurosierot” w relacjach interpersonalnych
4.2. Funkcje procesu stereotypizacji dzieci euromigrantów
4.3. Rola języka w procesie stereotypizacji i stygmatyzacji społecznej
4.4. Językowa aktywizacja stereotypów społecznych – znaczenie wyborów semantycznych w procesie stereotypizacji
4.5. Procesy emocjonalne a stereotypizacja „eurosierot”. Uprzedzenia wobec innych i zjawisko dyfuzji afektu
Rozdział 5. Kategoria „eurosieroctwa” i jej piętnujące właściwości
5.1. Koncepcja „piętna” w ujęciu klasycznym
5.2. Współczesne koncepcje „piętna”
5.3. „Eurosieroctwo” indywidualną skazą i piętnem grupowym
Rozdział 6. Poznawcze, emocjonalne i behawioralne konsekwencje stosowania pojęcia „eurosieroctwa” w środowisku szkolnym
6.1. Relacje uczeń „eurosierota” – nauczyciel
6.2. Relacje uczeń „eurosierota” – grupa rówieśnicza
6.3. Uczeń „eurosierota” w relacji do samego siebie. Schematy ja i poczucie
własnej wartości dzieci euromigrantów
6.4. Zjawisko zagrożenia stereotypem a osiągnięcia szkolne i zachowania społeczne „eurosierot”
Część II
Stygmatyzujący potencjał etykiety „eurosierota” i zjawiska „eurosieroctwa” – badania eksperymentalne
Rozdział 7. Przedmiot badań i opis procedury eksperymentalnej
7.1. Ogólna charakterystyka przedmiotu badań
7.2. Cele badań
7.3. Hipotezy badawcze
7.4. Uczestnicy eksperymentu i miejsce badań
7.5. Metoda badawcza
7.6. Przebieg postępowania eksperymentalnego
Rozdział 8. Społeczne piętno „eurosieroctwa” – wyniki badań eksperymentalnych 169
8.1. Etykieta „eurosierota” vs kategoria opisowa „dziecko rodzica/rodziców okresowo przebywających poza granicami kraju a tworzony przez obserwatora obraz dziecka”
8.2. Etykieta „eurosieroctwo” vs kategoria opisowa „dziecko rodzica/rodziców okresowo przebywających poza granicami kraju a tworzone przez obserwatora oczekiwania na temat dziecka”
8.3. Piętnujący charakter kategorii językowej „eurosierota”/„eurosieroctwo”
8.4. Wpływ schematu płci i wieku na relacje zachodzące między informacją na temat sytuacji rodzinnej dziecka a tworzonym przez nauczycieli obrazem
i oczekiwaniami na jego temat
8.5. Moderująca rola obrazu i oczekiwań interpersonalnych na temat dziecka w procesie stygmatyzacji „eurosierot”
8.6. Modyfikujący wpływ płci i wieku dziecka na relacje zachodzące między obrazem a oczekiwaniami tworzonymi na jego temat
Rozdział 9. Omówienie wyników
Rozdział 10. Wnioski i rekomendacje
Bibliografia