Historia Persji. Tom III / Bogdan Składanek

Trzeci tom Historii Persji obejmuje okres od pojawienia się na scenie politycznej w XIV w. tureckiego rodu Safawidów, przywódców szyickiego zakonu Kyzyłbaszy, później założycieli dynastii, która w XVI w. odbudowała, po kilku stuleciach państwowego i dzielnicowego rozbicia, państwo perskie w jego dzisiejszych granicach.
W XIX stuleciu kraj staje się obiektem infiltracji zachodniego kapitału. Głównymi konkurentami były Rosja i Wielka Brytania. Tylko rywalizacji tych potęg o wpływy Persja zawdzięcza, że jako jeden z niewielu krajów azjatyckich zachowała niepodległość. W okresie między dwoma wojnami światowymi Persja modernizowała się pod rządami Rezy Szaha. Proces ten zahamowała II wojna światowa i okupacja przez wojska alianckie i radzieckie. Tom zamykają wydarzenia z tego właśnie okresu.

Wstęp

Rozdział I  Początki państwa Safawidów

Ród Safi ad-Dina i zakon safawijje

Zakon Kyzyłbaszy

Ismail I i jego rządy

Rozdział II  Ustabilizowanie nowej Persji na arenie międzynarodowej

Rządy Tahmaspa I

Gospodarka pod rządami Tahmaspa I

Stosunki wewnętrzne za Tahmaspa I

Następcy Tahmaspa I: Ismail II i Mohammad Chodabande

Ismail I

Mohammad Chodabande

Rozdział III  Abbas I Wielki. Epoka reform

Sytuacja polityczna w Persji

Pierwsze lata rządów Abbasa I

Reformy Abbasa I

Wojsko

Administracja

Persja po reformach

Polityka wewnętrzna. Gospodarka

Kultura i nauka za Abbasa I

Rozdział IV Następcy Abbasa I

Safi I

Abbas II

Safi II (Solejman I)

Soltan Hosejn

Czasy niepokojów i rozpad państwa

Najazd Afganów na Persję

Okupacja afgańska

Rozdział V - Państwo Safawidów

Charakterystyka ogólna

Ustrój państwa

Wieś: gospodarka, stosunki własnościowe, podatki, dzierżawa

Miasto

System podatkowy

Rozdział VI  Nadir Szah i Zandowie

Walka Nadira z najeźdźcami

Gospodarka

Stabilizacja władzy Nadira

Sytuacja wewnętrzna

Reforma zarządzania

Polityka podatkowa i jej konsekwencje

Walka o władzę po Nadir Szahu. Zandowie

Persja pod rządami Karim Chana

Rozdział VII  Pierwsi Kadżarowie

Agha Mohammad Chan i początki dynastii Kadżarów

Lata względnej stabilizacji: Fath Ali Szah i Mohammad Szah

Utrwalanie podstaw nowego ustroju

Sytuacja społeczna i ekonomiczna

Rozdział VIII   Naser od-Din Szah i zagraniczne koncesje

Zmiany ustrojowe

Podróże Nasera od-Dina do Europy

Sytuacja społeczna i gospodarcza za Kadżarów w końcu XIX w.

Wielkie przemiany: nafta i rewolucja konstytucyjna Maszrutijat

Koncesja naftowa D'Arcy'ego

Rewolucja konstytucyjna Maszrutijat

Ostatni z Kadżarów i zamach stanu Rezy Chana

Rozdział IX   Dynastia Pahlawich (1925-1941). Pierwsze lata po I wojnie światowej

Przejęcie władzy

Rządy Rezy Szaha (1925-1941)

II wojna światowa i abdykacja Rezy Szaha

Panujący

Literatura pomocnicza i zalecana

Indeks osób