Sektor bankowy w Polsce w warunkach zwiększonych obciążeń podatkowo-składkowych i wymogów kapitałowych lat 2015-2019 / Katarzyna Kochaniak

=MONOGRAFIA NAUKOWA

Monografia jest poświęcona obciążeniom podatkowo-składkowym oraz regulacjom kapitałowym sektora bankowego w Polsce w latach 2015–2019. Koszty podatku bankowego, składek na BFG, wpłat na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców oraz wpłat na pokrycie kosztów nadzoru były ponoszone w badanym okresie na niespotykaną wcześniej skalę i negatywnie oddziaływały na funkcjonowanie banków. Ich skutki łagodziła jednak ogólnie dobra sytuacja kapitałowa podmiotów sektora.

W publikacji zostały scharakteryzowane poszczególne obciążenia podatkowo-składkowe oraz zmiany zachodzące w wymogach kapitałowych dla banków. Ocenie poddano znaczenie największych obciążeń dla kształtowania działalności kredytowej w sektorze. Ponadto zweryfikowano siłę ich oddziaływania na rozwój i rentowność banków ogółem, uwzględniając przy tym konsekwencje gospodarcze. Wyniki przeprowadzonych badań pozwoliły sformułować wnioski i rekomendacje dla sektora bankowego oraz instytucji odpowiedzialnych za kształtowanie otoczenia regulacyjnego odnoszące się do rozwoju banków, w tym ich działalności kredytowej, a także rentowności, w nowych warunkach, współkształtowanych przez pandemię COVID-19.

***

Monografia jest pełnym i – jak się wydaje – jedynym tak wielowymiarowym studium ilustrującym wpływ obciążeń finansowych, tj. składkowo-podatkowych, oraz wymogów kapitałowych na kondycję polskiego sektora bankowego, jego politykę kredytową, z uwzględnieniem siły oddziaływania determinant makro- i mikroekonomicznych. Na wyróżnienie zasługują przeprowadzone badania empiryczne, będące wyrazem nie tylko dociekliwości badawczej Zespołu i jego głębokiej wiedzy metodycznej, ale przede wszystkim rzeczywistego zapotrzebowania ze strony środowiska bankowego,
w tym głównie osób zarządzających bankami oraz decydentów odpowiedzialnych za implementowanie regulacji.
Jestem głęboko przekonana, że recenzowana monografia zostanie dostrzeżona w szczególności (oczywiście nie tylko) przez osoby zarządzające instytucjami sieci bezpieczeństwa, bankami. Zaprezentowane wyniki analiz staną się polem do dyskusji, źródłem inspiracji do dalszych badań oraz do wyznaczenia kierunku potencjalnych zmian w polskich regulacjach nadzorczych.
- z recenzji dr hab. Agnieszki Wójcik-Mazur, prof. PCz

***

Katarzyna Kochaniak – doktor habilitowana, profesor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, pracownik Katedry Finansów i Polityki Finansowej. Autorka licznych publikacji naukowych z zakresu bankowości i finansów, w szczególności zarządzania ryzykiem w banku, regulacyjnych uwarunkowań funkcjonowania instytucji kredytowych w krajach strefy euro,
a także finansów gospodarstw domowych.

Katarzyna Mikołajczyk – adiunkt w Katedrze Finansów i Polityki Finansowej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, autorka publikacji naukowych z obszaru finansów i bankowości. Jej zainteresowania naukowe dotyczą głównie struktury
i efektywności sektora bankowego w krajach Europy Środkowo-Wschodniej oraz bankowych fuzji i przejęć.

Magdalena Ulrichs – adiunkt w Katedrze Ekonometrii na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego, autorka bądź współautorka publikacji dotyczących modelowania makroekonometrycznego, w szczególności
z zakresu oceny wzajemnych zależności pomiędzy rynkiem finansowym a sferą realną gospodarki.

Okładka

Strona tytułowa

Strona redakcyjna

Spis treści

Wstęp

Rozdział 1. Charakterystyka obciążeń podatkowo- -składkowych sektora bankowego

1.1. Podatek od niektórych instytucji finansowych

1.2. Składki na Bankowy Fundusz Gwarancyjny

1.3. Wpłaty na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców

1.4. Wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru

1.5. Czynniki warunkujące poziom obciążeń w bankach – podsumowanie

Rozdział 2. Wymogi kapitałowe wobec sektora bankowego w ujęciu regulacyjnym

2.1. Kapitał regulacyjny a wymogi kapitałowe

2.2. Wymóg połączonego bufora

2.3. Kapitał a ekspozycje zabezpieczone hipoteczne

2.4. Kapitał a polityka dywidendowa banków

Rozdział 3. Obciążenia podatkowo-składkowe i sytuacja kapitałowa sektora bankowego w latach 2015–2019

3.1. Skala łącznych obciążeń podatkowo-składkowych

3.2. Składki na Bankowy Fundusz Gwarancyjny

3.3. Podatek bankowy i obligatoryjne wpłaty

3.4. Adekwatność kapitałowa sektora bankowego

Rozdział 4. Działalność kredytowa a wyniki sektora bankowego w okresie zwiększonych obciążeń podatkowo-składkowych

4.1. Kredytowanie sektora niefinansowego

4.2. Wyniki sektora bankowego

Rozdział 5. Czynniki wpływające na funkcjonowanie sektora bankowego – opis zmiennych do modelowania ekonometrycznego

5.1. Zmienne odzwierciedlające obciążenia regulacyjne banków

5.2. Wybrane charakterystyki opisujące funkcjonowanie sektora bankowego – zmienne objaśniane w modelach

5.3. Uwarunkowania makroekonomiczne i sektorowe

Rozdział 6. Wpływ obciążeń regulacyjnych na sektor bankowy – wyniki modelowania ekonometrycznego

6.1. Hipotezy badawcze i opis modelu

6.2. Wpływ obciążeń sektora bankowego na wzrost aktywów

6.3. Wpływ obciążeń sektora bankowego na kredytowanie sektora niefinansowego

6.4. Wpływ obciążeń regulacyjnych na rentowność sektora bankowego

6.5. Przerzucalność kosztów zwiększonych obciążeń regulacyjnych na klientów

6.6. Wnioski z badania

Rozdział 7. Długookresowy wpływ obciążeń podatkowo-składkowych na sektor bankowy

7.1. Obciążenia podatkowo-składkowe a sektor bankowy

7.2. Analiza wielowymiarowa

7.3. Wyniki badania

Podsumowanie

Literatura

Spis tabel

Spis rysunków