Opracowanie stanowi kompleksową analizę sędziowskiego kierownictwa postępowaniem cywilnym, podniesionego do rangi naczelnej zasady postępowania cywilnego. Sędziowskie kierownictwo postępowaniem należy bowiem do podstawowych obowiązków sądu, jest konieczne do tego, aby proces się rozpoczął, toczył i zakończył. Sąd jest współgospodarzem i zarazem gwarantem rzetelnego procesu. Obowiązkiem sądu jest ukierunkowanie aktywności stron, a sędziowskie kierownictwo postępowaniem ma nie tylko formalny charakter, ale także rozciąga się na sferę instrukcyjnego kierownictwa materialnego w kwestiach faktycznych, dowodowych i prawnomaterialnych. Nie znaczy to jednak, że sędziowskie kierownictwo postępowaniem podważa zasady dyspozycyjności i kontradyktoryjności. Autorka wskazuje na konieczność i sposób prowadzenia dialogu pomiędzy sądem i pełnomocnikami stron.
Adresaci:
Publikacja jest przeznaczona dla prawników praktyków - sędziów, adwokatów, radców prawnych, a także dla studentów prawa, którzy w przyszłości mają zamiar wykonywać zawód prawnika.
Wykaz skrótów 11
Słowo wstępne 15
Wprowadzenie 17
Część pierwsza ISTOTA I ZNACZENIE SĘDZIOWSKIEGO KIEROWNICTWA POSTĘPOWANIEM 27
Rozdział I Rys historyczny 29
1. Sędziowskie kierownictwo postępowaniem po 1930 r. 29
2. Sędziowskie kierownictwo postępowaniem po 1950 r. 32
3. Sędziowskie kierownictwo postępowaniem po 1996 r. 35
4. Sędziowskie kierownictwo postępowaniem po 2011 r. 39
Rozdział II Rys prawnoporównawczy 42
1. Angloamerykański model case management 42
2. Niemiecko-austriacki model Materielle und Formelle Prozessleitung 46
Rozdział III Historyczna i dogmatyczna ewolucja modelu sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 51
Rozdział IV Istota i funkcje sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 59
1. Istota sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 59
2. Definicja sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 61
3. Funkcje sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 65
4. Rola sądu pierwszej instancji w zakresie kierownictwa postępowaniem 69
5. Sędziowskie kierownictwo postępowaniem z udziałem profesjonalnych pełnomocników 72
Rozdział V Klasyfikacja czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 78
1. Imperatywny charakter czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 78
2. Klasyfikacja czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 82
3. Formalne i materialne sędziowskie kierownictwo postępowaniem - dystynkcja pojęć 84
4. Podmiotowy podział czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 86
5. Formy sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 98
Rozdział VI Zasada sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 101
Rozdział VII Sędziowskie kierownictwo postępowaniem a inne zasady procesowe 104
1. Sędziowskie kierownictwo postępowaniem a zasada sądowej aktywności 104
2. Sędziowskie kierownictwo postępowaniem a zasada kontradyktoryjności 106
3. Sędziowskie kierownictwo postępowaniem a zasada dyspozycyjności 110
4. Sędziowskie kierownictwo postępowaniem a zasada inicjatywy organów procesowych 112
5. Sędziowskie kierownictwo postępowaniem a poznanie prawdy 113
6. Sędziowskie kierownictwo postępowaniem a zasada koncentracji materiału procesowego 116
7. Sędziowskie kierownictwo postępowaniem a zasada bezstronności sądu 117
8. Sędziowskie kierownictwo postępowaniem a prawo do wysłuchania 123
9. Sędziowskie kierownictwo postępowaniem a równouprawnienie stron 128
Rozdział VIII Uchybienia w zakresie sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 134
1. Granice sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 134
2. Procesowe skutki uchybień w zakresie sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 142
Część druga PRZEBIEG I POSTACIE SĘDZIOWSKIEGO KIEROWNICTWA POSTĘPOWANIEM 151
Rozdział I Sędziowskie kierownictwo w fazie przygotowawczej 153
1. Faza przygotowawcza w postępowaniu cywilnym 153
2. Wstępne czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 163
3. Postacie przygotowawczych czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 167
Rozdział II Przygotowawcze czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 175
1. Czynności sędziowskiego kierownictwa związane z opracowaniem kalendarza postępowania 175
2. Czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem związane z opracowaniem planu postępowania 181
3. Czynności sędziowskiego kierownictwa związane z koncentracją materiału procesowego 187
4. Czynności sędziowskiego kierownictwa związane z dążeniem do minimalizacji kosztów postępowania 197
Rozdział III Czynności sędziowskiego kierownictwa rozprawą 201
1. Sędziowskie kierownictwo rozprawą 201
2. Czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem w zakresie pouczeń procesowych 209
3. Czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem związane z nakłanianiem stron do ugody 215
4. Czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem z zakresu przeciwdziałania nadużyciom praw procesowych 218
Rozdział IV Instrukcyjne czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 223
1. Czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem w fazie instrukcyjnej 223
2. Sędziowski obowiązek zadawania pytań 228
3. Czynności sędziowskiego kierownictwa w postępowaniu dowodowym 242
4. Działanie sądu z urzędu w postępowaniu dowodowym 251
Rozdział V Czynności materialnoprawne sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 257
1. Czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem związane z roztrząsaniem podstaw materialnoprawnych sporu 257
2. Zakres sędziowskiego obowiązku roztrząsania podstaw materialnoprawnych 262
3. Zakaz zaskakiwania stron w postępowaniu 269
Rozdział VI Decyzyjne czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 282
1. Czynności sędziowskiego kierownictwa postępowaniem kończące postępowanie 282
2. Czynności kontrolne sędziowskiego kierownictwa postępowaniem 286
Zakończenie 289
Bibliografia 303