Narzędzia rachunkowości wspomagające działalność proekologiczną przedsiębiorstw w Polsce / Piotr Szczypa

Recenzowana praca podejmuje interesujące, ważne i aktualne zagadnienie proekologicznej orientacji rachunkowości, tzw. „zielonej rachunko­wości". (...) Rachunkowość jako uniwersalny system informacyjno-kontrolny o wielowiekowej historii, powszechnie uznanym dorobku teo­retycznym i niekwestionowanych walorach praktycznych, ustawicznie ewoluuje. Jednym z kierunków współczesnej ewolucji rachunkowości jest zainteresowanie problematyką odpowiedzialności społecznej, w tym odpowiedzialności za środowisko. Podjęta problematyka proekolo­gicznej orientacji rachunkowości nie ma w Polsce bogatej literatury. W tej sytuacji ta ważna sfera życia gospodarczego wymaga prac badaw­czych budujących podstawy metodyczne ujęcia problematyki ochrony środowiska w rachunkowości. Rozprawa stanowi wartościową, za­wierającą wiele oryginalnych wątków, monografię z tego zakresu.
Z recenzji prof. zw. dr. hab. Bronisława Micherdy

W przedstawionej pracy Autor pokazuje możliwości zastosowania narzędzi rachunkowości w działalności proekologicznej, ze szczególnym zwróceniem uwagi na rachunkowość zarządczą. Działalność proekologiczna jest tematem aktualnym w świetle zachodzących zmian w po­strzeganiu wprowadzania zanieczyszczeń do środowiska naturalnego. Autor (...) skupił się na powiązaniu narzędzi rachunkowości (bardziej zarządczej), dzięki którym można dostarczyć zarządowi rzetelnych informacji pozwalających mu podjąć decyzje najkorzystniejsze dla przed­siębiorstwa, ale również dla środowiska naturalnego.
Z recenzji dr. hab. prof. UE Roberta Kowalaka

Wstęp 9

Rozdział 1

Ochrona środowiska jako obszar badawczy ekonomii 17

1.1. Miejsce ochrony środowiska w teorii ekonomii 17

1.2. Uwarunkowania prawne ochrony środowiska w działalności przedsiębiorstwa 26

1.3. Etyczne i socjologiczne aspekty ochrony środowiska w świetle społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa 34

1.4. Przegląd instrumentów ochrony środowiska ze szczególnym uwzględnieniem ekonomicznych bodźców oddziaływania na przedsiębior­stwo 42

1.5. Metodyka badania związków między ochroną środowiska a ekonomią z uwzględnieniem uwarunkowań rachunkowości 46

Rozdział 2

Rachunkowość jako źródło informacji o działalności proekologicznej przedsiębiorstwa 53

2.1. Miejsce rachunkowości w naukach ekonomicznych 53

2.2. Rachunkowość finansowa jako system retrospektywnej informacji o działalności przedsiębiorstwa na rzecz ochrony środowiska 60

2.3. Rachunek kosztów jako baza informacyjna o kosztach ochrony środowiska 67

2.4. Rola rachunkowości zarządczej w działalności proekologicznej przedsiębiorstwa 73

2.5. Rachunkowość dla potrzeb ochrony środowiska w literaturze przedmiotu - wybrane zagadnienia 77

2.6. Rachunkowość jako źródło informacji w kształtowaniu ekologicznej konkurencyjności przedsiębiorstwa 88

Rozdział 3

Egzemplifikacja zaangażowania rachunkowości w działalność proekologiczną przedsiębiorstw 97

3.1. Założenia i metodyka badań narzędzi rachunkowości w zakresie działalności na rzecz ochrony środowiska 97

3.2. Wpływ otoczenia ekologicznego na system rachunkowości w działalności proekologicznej przedsiębiorstw 104

3.3. Analiza wykorzystania i przydatności systemu rachunkowości finansowej w działalności proekologicznej przedsiębiorstw 113

3.4. Analiza wykorzystania i przydatności rachunkowości zarządczej w działalności proekologicznej przedsiębiorstw 121

3.5. Zjawiska dysfunkcyjne w rachunkowości ukierunkowanej na ochronę środowiska w świetle przeprowadzonych badań 126

Rozdział 4

Rozwiązania organizacyjne rachunkowości zwiększające efektywność działalności proekologicznej przedsiębiorstwa 135

4.1. Ogólne założenia modelu rachunkowości sprzyjającego działalności proekologicznej przedsiębiorstwa na tle uwarunkowań i wyzwań rachunkowości w XXI wieku 135

4.2. Koncepcja dostosowania systemu rachunkowości finansowej do potrzeb efektywnej działalności przedsiębiorstwa na rzecz ochrony środowiska 140

4.3. Możliwości zastosowania wybranych narzędzi strategicznej rachunkowości zarządczej w działalności proekologicznej przedsiębiorstwa 148

4.4. Możliwości zastosowania wybranych narzędzi operacyjnej rachunkowości zarządczej w działalności proekologicznej przedsiębiorstwa 161

Rozdział 5

Model rachunkowości sprzyjający prowadzeniu działalności proekologicznej w przedsiębiorstwie 167

5.1. Determinanty zmian funkcjonalnych w systemie rachunkowości ukierunkowanej na działalność proekologiczną przedsiębiorstwa 167

5.2. Model rachunkowości sprzyjający działalności proekologicznej w kontekście wielkości przedsiębiorstwa i rodzaju jego działalności 176

5.3. Formy prezentacji informacji o działalności proekologicznej przedsiębiorstwa na podstawie modelu 185

5.4. Warunki wdrożenia modelu w praktyce przedsiębiorstw 195

5.5. Wpływ rozwiązań modelowych na skuteczność i efektywność działalności proekologicznej w przedsiębiorstwie 199

Zakończenie 209

Literatura 213

Spis rysunków 225

Spis tabel 227

Załącznik (kwestionariusz ankiety) 231