Efektywność realizacji zadań w sektorze publicznym i prywatnym uzależniona jest od właściwego wykorzystania źródeł i form finansowania. Odpowiednie wykorzystanie narzędzi finansów i rachunkowości pozwala zmaksymalizować efekty podejmowanych przez jednostki działań. W procesie gospodarowania niezbędne są także prawidłowo stosowane audyt i kontrola zarządcza.
W niniejszej monografii podjęto rozważania na temat aktualnych problemów i wyzwań stojących przed finansami, rachunkowością, audytem i kontrolą w sektorze publicznym i prywatnym. Autorami poszczególnych rozdziałów są absolwenci studiów podyplomowych Finanse i rachunkowość budżetowa oraz Audyt wewnętrzny i kontrola zarządcza prowadzonych w Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Ich doświadczenie zawodowe nadało praktyczny wymiar przygotowanym opracowaniom, mającym niejednokrotnie formę studiów przypadku. Ponadto w książce znalazło się też kilka artykułów studentów SKN Pecunia Moderna, działającego przy Katedrze Polityki Pieniężnej i Rynków Finansowych UEP, którzy właśnie przygotowują się do podjęcia pracy zawodowej w obszarze finansów.
Publikacja adresowana jest do osób pragnących poznać od strony praktycznej zagadnienia zarządzania finansami i nadzorowania działalności w sektorze publicznym i prywatnym. Odbiorcami monografii są w szczególności studenci kierunku finanse i rachunkowość oraz słuchacze studiów podyplomowych.
Rozdział 1
Przegląd kontroli zarządczej w Wielkopolskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Poznaniu - Izabela Mroczek, Katarzyna Rękas 11
Wstęp 11
1.1. Kontrola zarządcza w sektorze publicznym 12
1.2. Planowanie i zarządzanie ryzykiem w jednostkach sektora finansów publicznych 15
1.3. Implementacja kontroli zarządczej w Wielkopolskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Poznaniu 17
1.4. Budżet zadaniowy w Wielkopolskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Poznaniu 22
Podsumowanie 23
Bibliografia 25
Rozdział 2
Narzędzia i metody badawcze stosowane w realizacji zadań audytowych - Alicja Jacyno 27
Wstęp 27
2.1. Narzędzia i techniki wykorzystywane na etapie analizy ryzyka i planowania zadania 28
2.2. Dobór i prezentacja narzędzi wykorzystanych w realizacji audytu 33
2.3. Metody analityczne w prezentacji wyników audytu 37
Podsumowanie 40
Bibliografia 41
Rozdział 3
Audyt wewnętrzny planowania, organizowania i zarządzania publicznym transportem zbiorowym jednostki samorządu terytorialnego - Natalia Nowak 43
Wstęp 43
3.1. Charakterystyka procesu poddanego audytowi 44
3.2. Opracowanie programu zadania audytowego oraz przeprowadzenie zaplanowanych testów i badań 47
3.3. Ustalenia stanu faktycznego i zalecenia w sprawie usunięcia stwierdzonych uchybień i nieprawidłowości 50
Podsumowanie 54
Bibliografia 55
Rozdział 4
Lista kontrolna jako narzędzie oceniające poziom ryzyka operacyjnego w przedsiębiorstwie na przykładzie obszaru przyłączenia do sieci - Magdalena Kowalczyk 57
Wstęp 57
4.1. Rola audytu wewnętrznego w procesie zarządzania ryzykiem - aspekt teoretyczny 58
4.2. Ryzyko - aspekt teoretyczny 59
4.3. Opracowanie listy kontrolnej dla obszaru przyłączenia do sieci w spółce energetycznej 60
4.4. Praktyczny aspekt wykorzystania listy kontrolnej 63
Podsumowanie 69
Bibliografia 71
Rozdział 5
Działalność audytu wewnętrznego i komitetu audytu w banku - Jan Barański 73
Wstęp 73
5.1. Historia audytu wewnętrznego 74
5.2. Działalność audytu wewnętrznego w banku 78
5.3. Działalność komitetu audytu w banku 82
Podsumowanie 84
Bibliografia 85
Rozdział 6
Zestawienie różnic pomiędzy audytem wewnętrznym a kontrolą wewnętrzną w sektorze publicznym - Maja Chmielewska 87
Wstęp 87
6.1. Istota kontroli wewnętrznej i jej funkcje 88
6.2. Audyt wewnętrzny i jego znaczenie 92
6.3. Zestawienie różnic pomiędzy kontrolą wewnętrzną i audytem wewnętrznym 95
Podsumowanie 99
Bibliografia 100
Rozdział 7
Koszty utrzymania jednostki organizacyjnej służby więziennej na przykładzie Aresztu Śledczego w Śremie - Przemysław Jakubowski 103
Wstęp 103
7.1. Struktura organizacyjna Służby Więziennej na przykładzie Aresztu Śledczego w Śremie 104
7.2. Zasady finansowania Aresztu Śledczego w Śremie 108
7.3. Ocena kształtowania się kosztów na jednego osadzonego 111
Podsumowanie 114
Bibliografia 115
Rozdział 8
Rachunek kosztów zadań w jednostce samorządu terytorialnego na przykładzie Urzędu Gminy Tarnowo Podgórne - Małgorzata Jaremko 117
Wstęp 117
8.1. Koncepcja budżetu zadaniowego 118
8.2. Zasady rachunkowości zadaniowej 120
8.3. Rachunek kosztów zadań 122
8.4. Zastosowanie rachunku kosztów w Urzędzie Gminy Tarnowo Podgórne 124
Podsumowanie 128
Bibliografia 129
Rozdział 9
Wydatki budżetowe na więziennictwo na przykładzie Zakładu Karnego w Głogowie w latach 2012-2014 - Piotr Cybulski 131
Wstęp 131
9.1. Charakterystyka więziennictwa w Polsce 132
9.2. Wydatki ponoszone przez więziennictwo dla zapewnienia bezpieczeństwa społecznego 134
9.3. Wydatki na więziennictwo w Polsce na przykładzie Zakładu Karnego w Głogowie 139
Podsumowanie 145
Bibliografia 145
Rozdział 10
Kreatywna i agresywna rachunkowość w zakresie likwidacji przedsiębiorstw - Agata Goździewicz 147
Wstęp 147
10.1. Istota kreatywnej i agresywnej rachunkowości 148
10.2. Techniki negatywnej inżynierii finansowej 152
10.3. Skutki stosowania agresywnej rachunkowości 155
Podsumowanie 157
Bibliografia 159
Rozdział 11
Analiza należności Funduszu Pracy na przykładzie Powiatowego Urzędu Pracy w Katowicach - Paulina Kuik-Różańska 161
Wstęp 161
11.1. Fundusz Celowy - Fundusz Pracy - podstawy funkcjonowania 162
11.2. Podstawy funkcjonowania i zadania Urzędu Pracy w ramach obsługi Funduszu Pracy 166
11.3. Należności Funduszu Pracy - powstawanie, windykacja, Sprawozdawczość 167
11.4. Sprawozdawczość w zakresie Funduszu Pracy 170
Podsumowanie 174
Bibliografia 174
Rozdział 12
Wypełnianie obowiązków w zakresie sprawozdawczości przez samorządowe instytucje kultury - Renata Dziekańska 177
Wstęp 177
12.1. Podstawy prawne i organizacyjne działalności samorządowych instytucji kultury 178
12.1.1. Podstawy prawne regulujące działalność kulturalną 178
12.1.2. Obowiązki i prawa organizatora wobec samorządowych instytucji kultury 178
12.1.3. Podstawowe dokumenty regulujące działalność samorządowych instytucji kultury 180
12.2. Sprawozdawczość samorządowych instytucji kultury 182
12.2.1. Sprawozdanie finansowe 182
12.2.2. Sprawozdania w zakresie operacji finansowych 185
12.2.3. Sprawozdanie z wykonania planu finansowego 186
12.2.4. Sprawozdania pozostałe (z wydatków strukturalnych, statystyczne, deklaracje podatkowe) 187
Podsumowanie 191
Bibliografia 191
Rozdział 13
Źródła finansowania wydatków inwestycyjnych w jednostce samorządu terytorialnego na przykładzie gminy Złotów - Danuta Dubicka 193
Wstęp 193
13.1. Charakterystyka samorządu terytorialnego w Polsce 194
13.2. Inwestycje jako czynnik rozwoju gminy oraz sposoby ich finansowania 195
13.3. Działalność inwestycyjna gminy Złotów 196
Podsumowanie 203
Bibliografia 204
Rozdział 14
Współczesne funkcje rachunkowości - Maciej Bogacz 205
Wstęp 205
14.1. Istota oraz podstawowe zasady współczesnej rachunkowości 206
14.2. Funkcja informacyjna 207
14.3. Funkcja kontrolna 209
14.4. Pozostałe funkcje rachunkowości 211
Podsumowanie 213
Bibliografia 213
Rozdział 15
Analiza wydatków budżetu na przykładzie gminy Kępice w latach 2011-2013 - Karolina Kapałka-Boratyńska 215
Wstęp 215
15.1. Pojęcie budżetu gminy i zasady jego konstrukcji 216
15.2. Charakterystyka gminy Kępice 218
15.3. Wydatki gminy Kępice w latach 2011-2013 219
15.4. Ocena realizacji wydatków gminy Kępice w latach 2011-2013 223
15.5. Efektywność wykorzystania środków budżetowych przeznaczonych na wydatki w gminie w latach 2011-2013 225
Podsumowanie 227
Bibliografia 228
Spis tabel 229
Spis wykresów 231
Spis rysunków 233
Spis schematów 234