SlovoSlavia. Studia z etnolingwistyki słowiańskiej / Dejan Ajdacić

Publikacja zawiera zbiór szkiców etnolingwistycznych serbskiego slawisty Dejana Ajdačicia, teoretyka i krytyka literatury, folklorysty i etnolingwisty, badacza kontrastywnej kulturologii słowiańskiej, tłumacza i redaktora, łączącego znajomość trzech słowiańskich tradycji kulturowych: południowej, wschodniej i zachodniej. Jako językoznawca o orientacji antropologicznej i literaturoznawca-slawista, autor ze znawstwem odtwarza konteksty kulturowe wyrażeń językowych. Analizuje fakty językowe na tle kulturowym, często odnosząc się do tekstów literackich. W badaniach podejmuje tematy ważne i zarazem aktualne w dyskursie publicznym, takie jak zmiana przynależności narodowej, wyznaniowej, politycznej, analiza leksyki dotyczącej migracji, słownictwa odnoszącego się do honoru i godności czy frazeologizmów ze słowami „dusza” i „krew”.

Dejan Ajdačić i jego filologiczny świat (Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska) 7

I. Leksyka (wyrazy i koncepty) 17

Zmiana tożsamości narodowej a opozycja swój/obcy 19

Polskie leksemy o znaczeniu ‘zdrajca’ 27

Polskie określenia odstępcy od wiary 41

Teoretyczne aspekty analizy polskich leksemów o znaczeniu ‘migrant’ 51

Samookreślenia emigrantów w polskiej eseistyce drugiej połowy XX wieku 61

Słownictwo erotyczne w językach słowiańskich 71

Čast ‘honor’ w języku serbskim 79

Pojęcie honoru jako ‘godności’ w językach słowiańskich 103

„Kolekcje wartości” i ich profilowanie 109

Kolekcje wartości, ich typy i profile w języku serbskim („braterstwo i jedność”) 121

Nowe słowiańskie wyrazy i metafory w Internecie (1999) 133

Nowe nazwy dla ludzi ze zdolnościami paranormalnymi 139

II. Frazeologia porównawcza 143

Etnolingwistyka i frazeologia 145

Ślady obrzędów i wierzeń ludowych we frazeologizmach serbskich i ukraińskich (kalendarz obrzędowy i wesele) 157

Serbskie związki frazeologiczne z komponentem „dusza” i ich odpowiedniki w innych językach słowiańskich 167

Frazeologizmy z komponentem „krew” w języku i dziełach literatury serbskiej 181

Polsko-chorwackie i polsko-serbskie porównawcze studia frazeologiczne 195

III. Badania naukowe 201

Teksty autorskie a rekonstrukcja językowego obrazu świata 203

Etnolingwistyka w Serbii 215

O etnolingwistyce Jerzego Bartmińskiego 223

Bibliografia 233

O tekstach 257