Prezentowana publikacja dotyczy kluczowych aspektów myśli pedagogicznej Bogdana Nawroczyńskiego (1882-1974), jednego z najwybitniejszych klasyków polskiej pedagogiki - historii myśli pedagogicznej, pedagogiki porównawczej, dydaktyki i pedeutologii. Jest on również jednym z najważniejszych przedstawicieli polskiej filozofii wychowania, a jego książkę, Życie duchowe. Zarys filozofii kultury (1947), uznać należy za sztandarową pracę w tej dziedzinie. To ona zainspirowała Autorów oddawanej do rąk Czytelnika publikacji do wypowiedzi na temat życia duchowego.
„Zdecydowaliśmy się przywołać i zrekonstruować kategorię pojęciową życie duchowe Bogdana Nawroczyńskiego po to, by wejść z nim w rozmowę z perspektywy nas współczesnych. Staraliśmy się wniknąć zarówno w te aspekty jego myśli, które są nadal żywotne i pobudzające do ponownych przemyśleń, jak i w te, które są zapomniane. Jedne i drugie są warte odrestaurowania i umieszczenia w nowych perspektywach badawczych. W jaki sposób współcześnie jest odbierane życie duchowe w ujęciu Nawroczyńskiego? Po co i w jaki sposób dokonywać translacji jego ujęcia życia duchowego? Czy w trakcie przemieszczania pojęcia życie duchowe może dokonywać się także jego transformacja? Na te pytania próbują odpowiedzieć Autorzy niniejszej publikacji” (ze Wstępu).
Anna Walczak, Alina Wróbel, Marcin Wasilewski – Wprowadzenie 7
Część pierwsza. Kluczowe kategorie pojęciowe Życia duchowego Bogdana Nawroczyńskiego i ich recepcja 15
Beata Borówka – Teoria wychowania Bogdana Nawroczyńskiego w perspektywie założeń pedagogiki filozoficznej 17
Andrzej Ryk – Bogdan Nawroczyński twórca pedagogiki kultury 29
Ewa Marynowicz-Hetka – Kultura aktywności duchowej – niektóre elementy narzędzia analizy 37
Krzysztof Maliszewski – Duch, czyli przewartościowanie celów edukacji. Notki o odzyskiwaniu Nawroczyńskiego dla odzyskania kształcenia 53
Justyna Sztobryn-Bochomulska – „Życie duchowe” – zarzucona kategoria 63
Część druga. Wymiary życia duchowego 71
Małgorzata Przanowska – Sens „życia duchowego”. Pedagogika kultury a hermeneutyka filozoficzna 73
Stanisław Chrobak – Duchowość jako wartość ogarniająca całego człowieka 87
Mariusz Sztaba – „Życie duchowe” w refleksji B. Nawroczyńskiego a rozumienie duchowości w świetle analiz Polskiej Szkoły Filozofii Klasycznej w kontekście współczesnej percepcji zjawiska duchowości 97
Błażej Kmieciak – Klauzula sumienia jako wyzwanie dla prawa i pedagogiki 127
Część trzecia. Warunki rozwoju duchowego z perspektywy pedagogicznej 141
Izabela Gątarek – W kręgu wartości młodego pokolenia 143
Ewa Kobyłecka – Możliwości duchowego rozwoju człowieka we współczesnym świecie. O potrzebie edukacji aksjologicznej 153
Lidia Marszałek – Dziecko wobec sztuki – duchowe aspekty rozwoju estetycznego 163
Lucyna Telka – „Swoboda i przymus w wychowaniu” – namysł wychowawców w placówce nad koncepcją wychowania 177
Noty o autorach 189