Gdańsk - miasto od nowa. Kształtowanie społeczeństwa i warunki bytowe w latach 1945–1970 / Piotr Perkowski

W roku 1945 Gdańsk stał się nowym miastem w podwójnym znaczeniu. Przestrzeń miejska została w znacznym stopniu zniszczona, a nowi osadnicy zastąpili starych mieszkańców. Z kolei rok 1970 ujawnił poważny kryzys miasta portowego – młodzi stoczniowcy i inni gdańszczanie byli rozgoryczeni problemami gospodarki niedoboru i niezrealizowaną obietnicą stabilizacji. Między tymi latami rozpościera się rozległa panorama życia codziennego w Gdańsku. Autor książki analizuje metody kształtowania społeczeństwa, takie jak tropienie sabotażu, mobilizacje wyborcze, dyscyplinowanie młodzieży i próby kontroli życia prywatnego. Prezentuje również warunki życia gdańszczan – przymusowy kwaterunek i jego skutki, problemy z zaopatrzeniem, nierównomierny rozwój miasta portowego oraz ścieranie się obyczaju miejskiego z wiejskim. Na podstawie licznych archiwaliów, listów, rozmów, prasy i powieści powstał barwny obraz życia w wyjątkowym miejscu, jakim był powojenny Gdańsk.

Nagroda Historyczna POLITYKI 2014 w kategorii Prace naukowe i popularnonaukowe.

Wstęp
1. Cezury czasowe
2. Czytanie źródeł
3. Badanie sfery prywatnej i publicznej a literatura przedmiotu
4. Kryteria wyboru problematyki badawczej

Prolog: Tożsamość nowego Gdańska

Część pierwsza: Kształtowanie społeczeństwa

Rozdział I. Trzy oblicza obcego
1. „Nieużytki”. Sytuacja ludności niemieckiej (1945–1946)
2. „Przemalowani”. Losy ludności rodzimej (1945–1958)
3. Historia „elementu zbędnego” (1946–1953)

Rozdział II. Jednostka i stalinizm
1. Zagrożenia i mobilizacje
2. Komunista i katolik

Rozdział III. Dyscyplinowanie młodzieży
1. Kontrola kultury młodzieżowej
2. Generacyjny kontekst Marca ’68 i Grudnia ’70

Część druga: Warunki bytowe

Rozdział IV. Zamieszkanie w Gdańsku (1945–1946)
1. W poszukiwaniu schronienia
2. Aprowizacja i bezpieczeństwo w sferze publicznej

Rozdział V. Mała stabilizacja mieszkaniowa
1. Przymusowy kwaterunek i głód mieszkaniowy
2. Nowe przestrzenie, stare zwyczaje

Rozdział VI. Miasto i jakość życia
1. Dylematy gospodarki niedoboru
2. Potrzeby centrum, problemy peryferii

Zakończenie
Przypisy
Bibliografia
Podziękowania
Indeks pojęć
Indeks osób
Indeks topografii Gdańska
Album

Gdańsk, historia Polski, morze, Trójmiasto, okres powojenny, ekonomia, transformacje, album, rozwój Polski, historia Gdańska,