Otłoczyn – ta nazwa prawdopodobnie już zawsze będzie kojarzyć się z wypadkiem, do którego doszło w pobliżu tej miejscowości 19 sierpnia 1980 roku. W tej najtragiczniejszej w skutkach katastrofie kolejowej po 1945 roku życie straciło 67 osób. Nazwałem ją „najlepiej wyjaśnioną niewyjaśnioną katastrofą”. Jej przebieg odtworzono z bardzo dużą dokładnością, ale nigdy nie ustalono, dlaczego tej feralnej nocy pociąg towarowy nagle ruszył ze stacji Otłoczyn wprost na nadjeżdżający z naprzeciwka osobowy skład 5130. Po 40 latach od tej nocy postanowiłem wrócić do wszystkich akt, które udało mi się zgromadzić, z największą starannością zrekonstruować ostatnie 25 godzin życia maszynisty pociągu towarowego i spróbować odpowiedzieć na pytanie, które od czterech dekad pozostaje niewyjaśnione. Jednym z głównych celów była także publikacja nieznanych wcześniej świadectw i zdjęć, które przez dekady pozostawały ukryte w archiwach prokuratorskich i teczkach Służby Bezpieczeństwa PRL. Był to dla mnie niezwykle pasjonujący, ale i bardzo trudny proces. Wiem, że jego efekt spotka się zapewne z silną krytyką, gdyż nie jest to łatwa lektura. Mam jednak nadzieję, że ta książka będzie nie tylko pomnikiem pamięci wszystkich tych, którzy 19 sierpnia 1980 roku wyruszyli w swoją ostatnią podróż, ale także impulsem do rozpoczęcia otwartej, szczerej, a przede wszystkim przejrzystej dyskusji o bezpieczeństwie na polskich kolejach.
Od autora
Przedmowa
1. Wprowadzenie
2. Katastrofa pod Otłoczynem: studium przypadku. Rekonstrukcja zdarzeń
2.1. Ostatnia służba
2.2. Wyjazd. Chojnice–Piła
2.3. Bydgoszcz. Podwójne godziny
2.4. Toruń. Pechowy zbieg okoliczności
2.5. Otłoczyn. Ostatnie godziny
2.6. Otłoczyn. 4:25
2.7. Akcja ratunkowa
3. Po katastrofie
3.1. Śledztwo
3.2. Teorie spiskowe
3.3. Udział osób trzecich
3.4. Samobójstwo
3.5. Błędy w konserwacji lub obsłudze urządzeń
3.6. Powidoki
3.7. Eksperymenty śledcze i wizje lokalne, wątki poboczne
3.8. Rola Andrzeja Bogusza
3.9. Koniec śledztwa
4. Badania
4.1. Adultyzm – czy do katastrofy pod Otłoczynem doszło przez uprzedzenia?
4.2. Adultyzm – wprowadzenie
4.3. Adultyzm w PKP
4.4. Adultyzm na kolei dziś – badanie
4.5. Adultyzm pod Otłoczynem – konfrontacja
Bibliografia
Aneksy