Celem badań, których efektem jest niniejsza praca, była analiza przeprowadzona
z punktu widzenia podatków i innych danin publicznych w obrębie ustawy
zasadniczej oraz przebiegu procesu realizacji zasady wyłączności ustawowej,
z zachowaniem zasad prawidłowej legislacji daninowej.
Badania oparto na studiach literaturowych, analizie aktów prawnych oraz
orzeczeń, głównie Trybunału Konstytucyjnego. Wykorzystane zostały publikacje
zarówno krajowe, jak i zagraniczne, różnych autorów z obszaru prawa podatkowego,
prawa finansowego, prawa konstytucyjnego oraz władztwa daninowego.
Jednym z zasadniczych problemów poruszanych w książce jest kwestia oceny
koncepcji i realizacji zasad prawidłowej legislacji, w odniesieniu do uregulowań
zawartych w art. 217 Konstytucji RP. W tym kontekście podjęto próbę oceny
prawidłowości w konstruowaniu podatkowych aktów prawnych oraz ich skuteczności
w ochronie obywateli przed nadmiernym opodatkowaniem.
Spis treści
Wstęp
Rozdział I. Wybrane zagadnienia z teorii podatków i prawa podatkowego
1. Wybrane elementy teorii podatków
1.1. Pojęcie podatku
1.2. Cechy podatku
1.3. Funkcje i klasyfikacja podatków
2. Ekonomiczne i prawne aspekty podatku
2.1. Ekonomiczne granice i skutki opodatkowania
2.2. Zasada władztwa podatkowego państwa
3. Prawo podatkowe a inne wybrane gałęzie prawa
3.1. Prawo podatkowe a prawo finansów publicznych
3.2. Prawo podatkowe a prawo administracyjne
3.3. Prawo podatkowe a prawo cywilne
Rozdział II. Charakterystyka podatków i innych danin publicznych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
1. Podstawowe pojęcia dotyczące podatku i innych danin publicznych
1.1. Analiza i znaczenie pojęć użytych w art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
1.2. Podatki i inne daniny publiczne w świetle art. 217 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej
2. Konstytucyjne elementy prawnej konstrukcji podatku zawarte w art. 217
Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r
3. Wybrane zasady konstytucyjne w zakresie podatków i innych danin publicznych
3.1. Zasada powszechności opodatkowania
3.2. Zasada równości opodatkowania
3.3. Zasada sprawiedliwości społecznej i podatkowej
Rozdział III. Wyłączność ustawy w świetle art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej
1. Konstytucyjne podstawy prawa podatkowego w ujęciu historycznym
2. Reguła wyłączności ustawowej wyrażona w art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej z 1997 r. w zakresie prawa daninowego
3. Wymogi dotyczące prawidłowej legislacji daninowej
3.1. Szczegółowe zasady tworzenia prawa podatkowego
3.1.1. Zasada niedziałania prawa wstecz (lex retro non agit)
3.1.2. Zasada odpowiedniego okresu dostosowawczego (vacatio legis)
oraz zakazu wprowadzania zmian w prawie podatkowym w ciągu
roku podatkowego
3.1.3. Zasada ochrony praw słusznie nabytych
3.1.4. Zasada określoności przepisów prawa podatkowego
Rozdział IV. Ustawa podatkowa oraz inne źródła prawa podatkowego w świetle art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
1. Ustawa daninowa jako forma stanowienia prawa podatkowego zastrzeżona w ustawie zasadniczej
2. Rozporządzenia w sprawach podatkowych a art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
3. Akty miejscowego prawa podatkowego na gruncie art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
4. Akty międzynarodowego prawa podatkowego i ich rola w świetle art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Zakończenie
Bibliografia
Orzecznictwo
Akty normatywne
Literatura
Artykuły i glosy
Inne