.. Publikacja stanowi kompleksowe i najobszerniejsze w dotychczasowej literaturze opracowanie problematyki zarzadu majatkiem wspólnym malzonków. Autor omawia zarówno samo pojecie zarzadu, jak i poszczególne przepisy regulujace sposób jego wykonywania. Wiele opisanych w ksiazce zagadnien dotad nie doczekalo sie wyczerpujacej analizy w literaturze, np. zasada samodzielnego zarzadu czescia majatku wspólnego sluzaca do wykonywania zawodu lub prowadzenia dzialalnosci zarobkowej (art. 36 3 k.r.o.), czy zagadnienie skutecznosci samodzielnie dokonanej przez malzonka czynnosci zarzadu wobec drugiego malzonka. .. Ksiazka adresowana jest przede wszystkim do prawników, którzy zawodowo zajmuja sie stosowaniem przepisów kodeksu rodzinnego i opiekunczego, w tym do sedziów i notariuszy. Zainteresuje równiez teoretyków prawa, tym bardziej, ze zaproponowana wykladnia pojecia zarzad majatkiem wspólnym jest calkowicie odmienna od dotychczas dominujacej. ( ) zagadnienie zarzadu wspólnym majatkiem malzenskim ma ogromna donioslosc praktyczna. Wspólnosc ustawowa jest wciaz dominujacym liczebnie ustrojem majatkowym miedzy malzonkami. Wraz z rozwojem gospodarki rynkowej, wzrostem ilosci transakcji dokonywanych przez osoby pozostajace w takiej wspólnosci, wzrostem zamoznosci rodzin, a takze konsumpcji fi nansowanej kredytem i zachodzacymi przemianami w sferze zatrudnienia, coraz wiekszego znaczenia nabiera scisle wyznaczenie zakresu majatku wspólnego, zasad podejmowania decyzji w sprawach tego majatku oraz odpowiedzialnosci za przedmioty wchodzace w jego sklad . Prof. dr hab. Piotr Machnikowski
Wykaz skrótów 13
Rozdział I Ustrój wspólności ustawowej i majątek wspólny małżonków 15
1. Małżeński ustrój majątkowy 15
2. Wspólność majątku małżonków 21
2.1. Uwagi terminologiczne 21
2.2. Przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego o wspólności majątkowej małżeńskiej w systematyce prawa cywilnego 24
2.2.1. Normy odnoszące się do poszczególnych praw podmiotowych lub ich typów 25
2.2.2. Normy odnoszące się do całych kompleksów praw podmiotowych 25
2.3. Majątek wspólny 27
2.3.1. Uwagi ogólne 27
2.3.2. Majątek wspólny w ramach ustroju małżeńskiej wspólności ustawowej 29
2.3.3. Podsumowanie 52
2.4. Charakter prawny wspólności 53
2.4.1. Stosunek podstawowy 55
2.4.2. Niemożność żądania podziału majątku wspólnego 59
2.4.3. Niemożność rozporządzania udziałem w majątku wspólnym oraz zobowiązywania się do takiego rozporządzenia 60
2.4.4. Niemożność żądania przez wierzyciela jednego z małżonków zaspokojenia z udziału, który w razie ustania wspólności przypadnie małżonkowi 62
2.4.5.Brak określenia wysokości udziału małżonka w majątku wspólnym 63
2.4.6. Brak podmiotowości majątku wspólnego 74
2.5. Nabycie prawa podmiotowego do majątku wspólnego 79
Rozdział II Pojęcie zarządu majątkiem wspólnym małżonków 85
1. Stan prawny 85
2. Stanowisko doktryny i orzecznictwa 88
2.1. Uwagi ogólne - krytyka dotychczasowego stanowiska 88
2.2. Koncepcja zarządu S.K. Rzoncy 91
2.3. Stanowisko nauki i orzecznictwa przed nowelizacją z 2004 r. 93
2.4. Wpływ podziału na czynności pozostające w zakresie zwykłego zarządu oraz przekraczające ten zakres na wykładnię przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w doktrynie i orzecznictwie 98
2.5. Spór o kwalifikację zawarcia umowy poręczenia jako wykonywania zarządu majątkiem wspólnym 104
2.6. Stanowisko nauki i orzecznictwa po nowelizacji z 2004 r. 113
3. Kryteria formułowania definicji zarządu majątkiem wspólnym 126
3.1. Cel i podstawy rozważań 126
3.2. Przepisy regulujące wyłącznie zarząd majątkiem wspólnym 128
3.3. Sposób zaliczenia czynności do zarządu majątkiem wspólnym - założenia ogólne 133
3.4. Koncepcja "zarządu" jako jednolitej instytucji prawa cywilnego 139
3.5. "Definicja" zarządu zawarta w art. 36 § 2 zdanie drugie k.r.o. 144
3.6. Treść, cel czy skutek czynności jako kryterium kwalifikujące 153
3.7. Przedmiot zarządu 159
3.8. Koncepcja "zarządu przedmiotem majątku wspólnego" 160
3.8.1. Założenia koncepcji 160
3.8.2. Ocena koncepcji przy uwzględnieniu argumentów jurydycznych 164
3.8.3. Ocena koncepcji przy uwzględnieniu kryteriów celowościowych 167
3.8.4. Podsumowanie 176
3.9. Ratio legis regulacji zarządu majątkiem wspólnym 177
3.10. Definicja zarządu - opisanie czynności zarządu czy podanie kryteriów ich wyróżnienia 180
3.11. Koncepcja ujmowania zarządu za pomocą pojęć ekonomicznych (gospodarczych) 193
3.11.1. Założenia "gospodarczej definicji zarządu" 193
3.11.2. Ocena koncepcji przy uwzględnieniu argumentów jurydycznych 195
3.11.3. Ocena koncepcji przy uwzględnieniu kryteriów celowościowych 202
3.12. Zagadnienie skuteczności wobec współmałżonka czynności zarządu majątkiem wspólnym podjętej przez jednego z małżonków 212
3.12.1. Wprowadzenie do zagadnienia 212
3.12.3. Możliwe rozwiązania problemu i ich uzasadnienie w doktrynie 216
3.12.3. Ocena przedstawionych rozwiązań 238
3.12.4. Wykładnia art. 36 § 2 zdanie pierwsze k.r.o. Koncepcja "prawa do zarządu" 246
3.12.5. Własne stanowisko 256
3.13. Powstanie odpowiedzialności za zobowiązanie jako kryterium definiujące 259
3.14. Zarząd majątkiem wspólnym a korzystanie z "rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego" 261
3.15. Regulacja art. 37 k.r.o. a zakres zarządu majątkiem wspólnym 273
3.16. Pojęcie "czynności zmierzających do zachowania majątku wspólnego" 275
4. Definicja zarządu majątkiem wspólnym małżonków 277
4.1. Podsumowanie dotychczasowych rozważań 277
4.2. Definicja zarządu 279
Rozdział III Zarządzanie majątkiem wspólnym 288
1. Uwagi ogólne 288
2. Samodzielny zarząd majątkiem wspólnym 291
2.1. Pojęcie samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym 291
2.2. Zakres skuteczności samodzielnych czynności zarządu 303
3. Ogólne zasady zarządzania majątkiem wspólnym (art. 36 § 2 zdanie pierwsze k.r.o.) 308
4. Zarząd przedmiotami majątkowymi służącymi małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej (art. 36 § 3 k.r.o.) 312
4.1. Uwagi ogólne 312
4.2. Skutek zaliczenia czynności do zarządu przedmiotami majątkowymi służącymi małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej 313
4.3. Wyróżnienie przedmiotów majątkowych służących małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej 315
4.3.1 Kryterium "służenia" przedmiotu majątkowego do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej 315
4.3.2. Zakres przedmiotów majątkowych objętych regulacją art. 36 § 3 k.r.o. 331
4.3.3. Pojęcia wykonywania zawodu i działalności zarobkowej 339
4.4. Regulacja zdania drugiego art. 36 § 3 k.r.o. ("zastępcze" wykonywanie zarządu przez drugiego małżonka) 342
4.5. Próba oceny nowej regulacji 345
5. Sprzeciw małżonka wobec czynności zarządu majątkiem wspólnym zamierzonej przez drugiego małżonka 347
5.1. Uwagi ogólne 347
5.2. Przedmiot sprzeciwu 348
5.3. Podmiotowe przesłanki skuteczności sprzeciwu 357
5.3.1. Uwagi ogólne 357
5.3.2. Adresat sprzeciwu 360
5.3.3. Przesłanki skuteczności sprzeciwu wobec osoby trzeciej 370
5.4. Skutki sprzeciwu 375
5.5. Treść i forma sprzeciwu 380
5.6. Charakter prawny sprzeciwu 384
5.7. Wyłączenia dopuszczalności sprzeciwu 389
5.8. Problem pozaustawowych wyłączeń dopuszczalności sprzeciwu 396
6. Czynności zarządu wymagające dla swej ważności zgody drugiego małżonka (wyjątek od zasady samodzielnego zarządu) 406
6.1. Katalog czynności wymagających zgody 406
6.2. Ocena regulacji art. 37 § 1 k.r.o. 423
6.3. Czynności zarządu majątkiem wspólnym wymienione w art. 37 § 1 k.r.o. 435
6.4. Modyfikacja zasad wykonywania zarządu wynikająca z art. 37 § 1 k.r.o. 440
6.4.1. Uwagi ogólne 440
6.4.2. Zachowania drugiego małżonka istotne z punktu widzenia art. 37 k.r.o. 443
6.4.3. Skutki wyrażenia zgody oraz potwierdzenia czynności prawnej 446
6.4.4. Skutki dokonania czynności prawnej mimo braku wymaganej zgody 448
6.4.5. Charakter prawny zgody oraz potwierdzenia 454
6.4.6. Treść zgody oraz potwierdzenia 465
7. Obowiązki małżonka wpływające na wykonywanie zarządu majątkiem wspólnym 472
7.1. Uwagi ogólne 472
7.2. Źródła obowiązków małżonków, związanych z majątkiem wspólnym 475
7.2.1. Obowiązki wynikające z powszechnie obowiązujących przepisów prawa 476
7.2.2. Obowiązki wynikające z zawartych przez małżonków umów 478
7.2.3. Obowiązki wynikające z istnienia stosunku prawnego małżeństwa 479
7.2.4. Obowiązki wynikające ze współuprawnienia małżonków 483
7.2.5. Obowiązki wynikające z możliwości powstania współuprawnienia małżonków 484
7.3. Obowiązki związane z wykonywaniem zarządu majątkiem wspólnym 485
7.3.1. Zakres zachowań składających się na treść obowiązku współdziałania w zarządzie i warunki jego powstania 485
7.3.2. Koncepcja "obowiązku zarządzania" 494
7.3.3. Zakres czynności zarządu objętych obowiązkiem współdziałania 506
7.3.4. Koncepcja obowiązku wykonywania zarządu w sposób zgodny z dobrem rodziny 509
7.4. Podsumowanie 517
8. Sądowa ingerencja w zarządzanie majątkiem wspólnym 518
8.1. Uwaga ogólna 518
8.2. "Zastępcze" zezwolenie sądu na dokonanie czynności wymienionej w art. 37 § 1 k.r.o. 518
8.2.1. Przesłanki wydania zezwolenia ustanowione w art. 39 zdanie pierwsze k.r.o. 518
8.2.2. Przesłanka udzielenia zezwolenia 529
8.2.3. Skutki udzielenia zezwolenia 534
8.3. Zezwolenie sądu w razie zgłoszenia sprzeciwu wobec zamierzonej czynności zarządu (art. 39 k.r.o. w zw. z art. 361 § 3 k.r.o.) 536
8.4. Pozbawienie małżonka samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym (art. 40 zdanie pierwsze k.r.o.) 539
8.4.1. Przyczyny uzasadniające wydanie postanowienia z art. 40 k.r.o. 539
8.4.2. Treść postanowienia sądu 550
8.4.3. Skutki pozbawienia małżonka zarządu majątkiem wspólnym 552
8.5. Postanowienie, zgodnie z którym na dokonanie czynności wskazanych w art. 37 § 1 k.r.o. zamiast zgody małżonka będzie potrzebne zezwolenie sądu 561
8.6. Ocena uregulowania sądowej ingerencji w wykonywanie zarządu majątkiem wspólnym 564
9. Wzajemny stosunek poszczególnych przepisów regulujących wykonywanie zarządu 573
9.1. Uwagi ogólne 573
9.2. Sprzeciw wobec zamierzonej czynności zarządu (art. 361 k.r.o.) a odmowa zgody na dokonanie czynności (art. 37 k.r.o.) 574
9.2.1 "Odmowa zgody" jako oświadczenie woli o doniosłości prawnej 574
9.2.2. Stosunek sprzeciwu wobec zamierzonej czynności zarządu (art. 361 k.r.o.) do odmowy zgody na dokonanie czynności (art. 37 k.r.o.) 580
9.3. Stosunek zasady z art. 36 § 3 zdanie pierwsze k.r.o. do regulacji art. 37 k.r.o. 588
10. Ochrona dobrej wiary a zarząd majątkiem wspólnym 603
10.1. Uwagi ogólne 603
10.2. Podstawy normatywne obowiązywania zasady nemo plus iuris i jej treść 604
10.3. Charakterystyka art. 169 k.c. oraz rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych 610
10.4. Ochrona dobrej wiary a regulacja art. 36 § 2 zdanie pierwsze k.r.o. 619
10.5. Ochrona dobrej wiary a przepisy ograniczające lub wyłączające zarząd małżonka 626
10.5.1. Uwagi ogólne 626
10.5.2. Ochrona dobrej wiary w wypadku czynności z art. 37 § 1 k.r.o. Rola art. 38 k.r.o. 629
10.5.3. Ochrona dobrej wiary a instytucja sprzeciwu z art. 361 k.r.o. 640
10.5.4. Ochrona dobrej wiary w sytuacji wydania jednego z orzeczeń z art. 40 k.r.o. 642
10.5.5. Ochrona dobrej wiary a regulacja art. 36 § 3 k.r.o. 648
10.6. Podsumowanie 652
Rozdział IV Próba oceny nowej regulacji zarządu majątkiem wspólnym małżonków 658
Wykaz literatury 665
Zaloguj się
0,00zł
Dodano do koszyka