Kodeks wykroczeń. Komentarz / Izabela Kosierb, Szymon Krajnik, Jerzy Lachowski, Jacek Wojciechowski, Małgorzata Żukowska

W komentarzu kompleksowo, szczegółowo i praktycznie omówiono wszystkie instytucje Kodeksu wykroczeń przy uwzględnieniu dorobku literatury oraz judykatury. W sposób pogłębiony przedstawiono interpretację rozwiązań zawartych w części ogólnej.

Opracowanie przepisów części szczególnej podporządkowano systematyce ustawowych znamion czynu zabronionego, na którą składa się: przedmiot ochrony, podmiot czynu zabronionego, a także strona podmiotowa i przedmiotowa. Nie pominięto również zagadnień związanych ze zbiegiem przepisów.

 Książka zawiera także analizę najnowszych zmian do Kodeksu wykroczeń, w tym:

• nowego wykroczenia, zakazującego poruszania się przez kierującego rowerem, hulajnogą elektryczną, urządzeniem transportu osobistego albo urządzeniem wspomagającym ruch z prędkością większą niż zbliżona do prędkości pieszego lub polegającego na nieustępowaniu pierwszeństwa pieszemu (art. 86a k.w.),

• zmiany dotyczącej odpowiedzialności osoby, która uiszcza grzywnę za skazanego lub ukaranego nie będąc jego osobą najbliższą lub organizuje zbiórkę na taki cel (art. 57 k.w.).

Ze względu na fakt, że wszyscy autorzy są czynnymi zawodowo prawnikami (adwokatami, prokuratorami, asystentami sędziów), w komentarzu zaakcentowano problemy praktyczne związane ze stosowaniem unormowań omawianego aktu prawnego.

 Publikacja jest przeznaczona dla sędziów, adwokatów, radców prawnych, funkcjonariuszy Policji, Straży Gminnych i Żandarmerii Wojskowej, a także dla czytelników, którzy prowadzą badania naukowe w obszarze prawa wykroczeń.

Wykaz skrótów | str. 13

Wprowadzenie | str. 19
Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń | str. 21
Część ogólna | str. 23

Rozdział I
Zasady odpowiedzialności | str. 25
Art. 1. [Warunki odpowiedzialności] | str. 25
Art. 2. [Zmiana ustawy] | str. 30
Art. 2a. [Zamiana kary] 34
Art. 3. [Zasada terytorialności] | str. 39
Art. 4. [Czas i miejsce wykroczenia] | str. 42
Art. 5. [Wina] | str. 46
Art. 6. [Umyślność i nieumyślność] | str. 47
Art. 7. [Nieświadomość karalności; błąd] | str. 54
Art. 8. [Wiek] | str. 59
Art. 9. [Zbieg przepisów i wykroczeń] | str. 60
Art. 10. [Zbieg wykroczenia z przestępstwem] | str. 65
Art. 10a. [Zbieg kar lub środków karnych tego samego rodzaju] | str. 69
Art. 11. [Usiłowanie wykroczenia] | str. 70
Art. 12. [Podżeganie do wykroczenia] | str. 74
Art. 13. [Pomocnictwo do wykroczenia] | str. 76
Art. 14. [Odpowiedzialność podżegacza i pomocnika. Zasada indywidualizacji winy] | str. 78
Art. 15. [Obrona konieczna] | str. 79
Art. 16. [Stan wyższej konieczności] | str. 83
Art. 17. [Wyłączenie odpowiedzialności sprawcy niepoczytalnego] | str. 86

Rozdział II
Kary, środki karne i zasady ich wymiaru | str. 92
Art. 18. [Kary (zasadnicze)] | str. 92
Art. 19. [Kara aresztu] | str. 94
Art. 20. [Kara ograniczenia wolności] | str. 97
Art. 21. [Obowiązek pracy] | str. 100
Art. 22. [Inne obowiązki w ramach kary ograniczenia wolności] | str. 106
Art. 23. [Zastępcza kara za karę ograniczenia wolności] | str. 109
Art. 24. [Grzywna] | str. 112
Art. 25. [Praca społecznie użyteczna za grzywnę. Zastępcza kara aresztu] | str. 117
Art. 26. [Przeszkody w orzekaniu kary aresztu] | str. 121
Art. 27. [Uwolnienie od zastępczej kary aresztu lub wykonywania pracy społecznie użytecznej] | str. 122
Art. 28. [Środki karne (kary dodatkowe)] | str. 124
Art. 29. [Zakaz prowadzenia pojazdów] | str. 128
Art. 30. [Przepadek przedmiotów] | str. 132
Art. 31. [Podanie orzeczenia o ukaraniu do publicznej wiadomości] | str. 136
Art. 32. [Orzekanie nawiązki] | str. 139
Art. 33. [Zasady i ogólne dyrektywy wymiaru kary. Szczególne okoliczności wymiaru kary] | str. 142
Art. 34. [Zasada indywidualizacji wymiaru kary] | str. 149
Art. 35. [Orzekanie aresztu przy zagrożeniach alternatywnych] | str. 150
Art. 36. [Orzekanie nagany] | str. 151
Art. 37. [Chuligański charakter wykroczenia jako podstawa orzekania nawiązki] | str. 153
Art. 37a. (uchylony) | str. 155
Art. 38. [Recydywa wielokrotna] | str. 155
Art. 39. [Nadzwyczajne złagodzenie kary. Odstąpienie od wymierzenia kary] | str. 157

Rozdział III
Zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego | str. 161
Art. 40. (uchylony) | str. 161
Art. 41. [Stosowanie środków pozapenalnych] | str. 161

Rozdział IV
Warunkowe zawieszenie wykonania kary aresztu | str. 165
Art. 42. [Warunkowe zawieszenie wykonania kary aresztu] | str. 165
Art. 43. [Negatywne przesłanki warunkowego zawieszenia wykonania kary aresztu] | str. 169
Art. 44. [Zarządzenie wykonania kary warunkowo zawieszonej] | str. 172

Rozdział V
Przedawnienie orzekania, wykonania kary oraz zatarcie ukarania | str. 176
Art. 45. [Przedawnienie karalności i wykonania kary] | str. 176
Art. 46. [Zatarcie ukarania] | str. 185

Rozdział VI
Wyjaśnienie wyrażeń ustawowych | str. 189
Art. 47. [Definicje ustawowe] | str. 189

Rozdział VII
Stosunek do ustaw szczególnych | str. 200
Art. 48. [Stosowanie części ogólnej] | str. 200
Część szczególna | str. 201

Rozdział VIII
Wykroczenia przeciwko porządkowi i spokojowi publicznemu | str. 203
Art. 49. [Lekceważenie Narodu Polskiego i konstytucyjnych organów] | str. 203
Art. 49a. [Nielegalne przekroczenie granicy państwowej] | str. 208
Art. 50. [Nieopuszczenie zbiegowiska publicznego] | str. 211
Art. 50a. [Posiadanie niebezpiecznych przedmiotów w miejscu publicznym] | str. 215
Art. 51. [Zakłócenie spokoju lub porządku publicznego] | str. 219
Art. 52. [Naruszenie przepisów o zgromadzeniach] | str. 222
Art. 52a. [Nawoływanie do przestępstwa, przeciwdziałania przemocą prawu lub pochwalanie przestępstwa] | str. 228
Art. 52b. [Zużywanie oleju opałowego do celów napędowych] | str. 231
Art. 53. (uchylony) | str. 233
Art. 54. [Naruszenie przepisów porządkowych] | str. 233
Art. 55. [Kąpiel w miejscu zabronionym] | str. 237
Art. 56. [Publiczna zbiórka ofiar bez zgłoszenia] | str. 240
Art. 57. [Publiczna zbiórka ofiar na uiszczenie grzywny; niedozwolone uiszczenie za skazanego lub ukaranego grzywny, nawiązki, odszkodowania lub innej kwoty] | str. 244
Art. 58. [Żebractwo w miejscu publicznym] | str. 248
Art. 59–60. (uchylone) | str. 251
Art. 601. [Nielegalne wykonywanie działalności gospodarczej] | str. 251
Art. 602. (uchylony) | str. 263
Art. 603. [Sprzedaż poza miejscem wyznaczonym przez gminę] | str. 264
Art. 61. [Przywłaszczenie stanowiska, tytułu, stopnia] | str. 266
Art. 62. (uchylony) | str. 271
Art. 63. [Bezprawne wykonywanie działalności telekomunikacyjnej] | str. 272
Art. 63a. [Bezprawne ogłoszenia] | str. 274
Art. 63b. [Sprzeczne z prawem umieszczanie reklam w pobliżu dróg publicznych] | str. 278
Art. 64. [Niewykonanie obowiązku oznakowania obiektu] | str. 282

Rozdział IX
Wykroczenia przeciwko instytucjom państwowym, samorządowym i społecznym | str. 286
Art. 65. [Wprowadzanie w błąd organu państwowego lub instytucji] | str. 286
Art. 65a. [Niestosowanie się do poleceń funkcjonariusza Policji lub Straży Granicznej] | str. 293
Art. 66. [Wywołanie fałszywego alarmu] | str. 297
Art. 66a. [Zniszczenie lub uszkodzenie urządzenia związanego z dozorem elektronicznym] | str. 302
Art. 66b. [Niestosowanie się do nakazów i zakazów wydanych w sprawach o zobowiązanie do opuszczenia mieszkania i zakazaniu zbliżania się do niego] | str. 306
Art. 67. [Uszkodzenie lub bezprawne usunięcie ogłoszenia] | str. 310
Art. 68. [Bezprawny wyrób pieczęci, godła, znaku] | str. 313
Art. 69. [Umyślne niszczenie, uszkadzanie, usuwanie znaków] | str. 316

Rozdział X
Wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu osób i mienia | str. 320
Art. 70. [Wykonywanie czynności przez osobę do tego niezdolną] | str. 320
Art. 71. [Wadliwe wykonanie urządzeń lub uczynienie ich niezdatnymi] | str. 327
Art. 72. [Niezabezpieczenie miejsca niebezpiecznego] | str. 330
Art. 73. [Niezawiadomienie wbrew obowiązkowi o niebezpieczeństwie] | str. 333
Art. 74. [Niszczenie, uszkadzanie, usuwanie znaków ostrzegawczych] | str. 336
Art. 75. [Nieostrożne wystawianie lub wywieszanie przedmiotów] | str. 339
Art. 76. [Rzucanie przedmiotami w pojazd mechaniczny] | str. 343
Art. 77. [Niezachowanie ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia] | str. 350
Art. 78. [Drażnienie lub płoszenie zwierzęcia] | str. 355
Art. 79. [Zaniechanie wbrew obowiązkowi oświetlenia miejsca publicznego] | str. 358
Art. 80. [Uszkadzanie wału przeciwpowodziowego] | str. 363
Art. 81. [Niszczenie lub uszkadzanie urządzeń ochrony brzegów wodnych] | str. 367
Art. 82. [Niewykonywanie obowiązków przeciwpożarowych] | str. 370
Art. 82a. [Niedopełnianie obowiązków w razie powstania pożaru] | str. 386
Art. 83. [Nieostrożne obchodzenie się z materiałami wybuchowymi] | str. 392

Rozdział XI
Wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji | str. 397
Art. 84. [Nieoznaczenie wbrew obowiązkowi przeszkody w ruchu] | str. 397
Art. 85. [Samowolna zmiana znaku] | str. 401
Art. 85a. [Niezgodne z przepisami znakowanie dróg wewnętrznych] | str. 406
Art. 86. [Zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym] | str. 409
Art. 86a. [Przekraczanie dopuszczalnej prędkości na chodniku lub drodze dla pieszych przez kierującego rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego oraz przez osobę poruszającą się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch; nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu] | str. 424
Art. 87. [Prowadzenie pojazdu w stanie po użyciu alkoholu] | str. 428
Art. 88. [Prowadzenie nieoświetlonego pojazdu] | str. 435
Art. 89. [Małoletni na drodze] | str. 438
Art. 90. [Tamowanie lub utrudnianie ruchu] | str. 441
Art. 91. [Zanieczyszczenie drogi publicznej] | str. 443
Art. 92. [Niestosowanie się do znaku, sygnału lub polecenia w ruchu drogowym] | str. 445
Art. 92a. [Przekroczenie prędkości] | str. 450
Art. 93. [Nieudzielenie pomocy ofierze wypadku] | str. 452
Art. 94. [Prowadzenie pojazdu bez uprawnienia] | str. 454
Art. 95. [Prowadzenie pojazdu bez wymaganych dokumentów] | str. 458
Art. 95a. [Posługiwanie się dowodem rejestracyjnym z nieprawdziwymi danymi] | str. 460
Art. 96. [Dopuszczenie do prowadzenia pojazdu wbrew wymaganiom] | str. 464
Art. 96a. [Nieuprawnione oznakowanie pojazdu jako uprzywilejowanego] | str. 471
Art. 96b. [Nieuprawnione posługiwanie się kartą parkingową] | str. 474
Art. 96c. [Naruszenie ograniczeń w dostępie do strefy czystego transportu] | str. 476
Art. 96d. [Przekazywanie osobie nieuprawnionej dokumentów związanych z profesjonalną rejestracją pojazdów] | str. 478
Art. 97. [Naruszenie przepisów o bezpieczeństwie lub porządku w ruchu drogowym] | str. 480
Art. 98. [Niezachowanie ostrożności przy korzystaniu z dróg wewnętrznych] | str. 483
Art. 99. [Naruszenie stanu fizycznego drogi publicznej] | str. 485
Art. 100. [Uszkodzenie drogi publicznej] | str. 488
Art. 101. [Nieoczyszczanie drogi wbrew obowiązkowi] | str. 492
Art. 102. [Niezachowanie należytego stanu zjazdu z drogi] | str. 495
Art. 103. [Uchylanie się od świadczeń] | str. 497
Art. 103a. (uchylony) | str. 499

Rozdział XII
Wykroczenia przeciwko osobie | str. 500
Art. 104. [Skłanianie do żebractwa] | str. 500
Art. 105. [Naruszenie obowiązków rodzicielskich lub opiekuńczych] | str. 503
Art. 106. [Dopuszczenie do przebywania małoletniego w okolicznościach niebezpiecznych] | str. 508
Art. 107. [Złośliwe niepokojenie drugiego człowieka] | str. 511
Art. 107a. [Zakłócanie przebiegu zdalnej komunikacji prowadzonej za pomocą systemów teleinformatycznych] | str. 516
Art. 108. [Szczucie psem człowieka] | str. 519

Rozdział XIII
Wykroczenia przeciwko zdrowiu | str. 522
Art. 109. [Zanieczyszczenie wody] | str. 522
Art. 110. [Zatrudnienie chorego przy niedozwolonych pracach] | str. 527
Art. 111. [Niezachowanie należytego stanu sanitarnego] | str. 533
Art. 112. (uchylony) | str. 535
Art. 113. [Niezachowanie należytej czystości przy świadczeniu usług] | str. 535
Art. 114. [Odmowa udzielenia wyjaśnień organowi służby zdrowia] | str. 541
Art. 115. [Niepoddanie się obowiązkowi szczepienia lub badania] | str. 545
Art. 116. [Nieprzestrzeganie nakazów lub zakazów o zapobieganiu chorobom] | str. 551
Art. 117. [Niespełnianie obowiązków w zakresie utrzymania czystości i porządku] | str. 558
Art. 118. [Ubój zwierzęcia bez zezwolenia lub wbrew warunkom zezwolenia] | str. 563

Rozdział XIV
Wykroczenia przeciwko mieniu | str. 570
Art. 119. [Kradzież lub przywłaszczenie] | str. 570
Art. 120. [Kradzież leśna] | str. 576
Art. 121. [Szalbierstwo] | str. 578
Art. 122. [Paserstwo] | str. 583
Art. 123. [Kradzież ogrodowa] | str. 589
Art. 124. [Niszczenie lub uszkadzanie cudzej rzeczy] | str. 591
Art. 125. [Niezawiadomienie w terminie o znalezieniu cudzej rzeczy] | str. 594
Art. 126. [Kradzież, przywłaszczenie, niszczenie cudzej rzeczy niemajątkowej] | str. 597
Art. 127. [Samowolne użycie cudzej rzeczy] | str. 598
Art. 128. [Urządzanie gry hazardowej] | str. 600
Art. 129. [Wyrób, posiadanie, nabywanie, dostarczanie wytrychów] | str. 606
Art. 130. [Wyłączenie stosowania niektórych przepisów Kodeksu wykroczeń w szczególnych okolicznościach] | str. 608
Art. 131. [Odpowiedzialność za wykroczenia popełnione za granicą] | str. 612

Rozdział XV
Wykroczenia przeciwko interesom konsumentów | str. 614
Art. 132. (uchylony) | str. 614
Art. 133. [Spekulacja biletami] | str. 614
Art. 134. [Oszustwo gospodarcze] | str. 617
Art. 135. [Ukrywanie towaru] | str. 621
Art. 136. [Usuwanie oznaczeń z towarów] | str. 624
Art. 137. [Nieposiadanie faktur] | str. 626
Art. 138. [Nieprzestrzeganie zasad wynagrodzeń za usługę. Odmowa świadczenia usługi] | str. 629
Art. 138a. (uchylony) | str. 630
Art. 138b. [Niestosowanie się do orzeczenia sądu w przedmiocie stosowania warunków umów] | str. 630
Art. 138c. [Naruszenie warunków kredytu konsumenckiego] | str. 633
Art. 138d. [Wprowadzenie w błąd co do posiadanych uprawnień] | str. 641
Art. 139. (uchylony) | str. 644
Art. 139a. [Wykroczenia związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa] | str. 644
Art. 139b. [Niedopełnienie obowiązków informacyjnych wobec konsumenta] | str. 649

Rozdział XVI
Wykroczenia przeciwko obyczajności publicznej | str. 653
Art. 140. [Nieobyczajny wybryk] | str. 653
Art. 141. [Nieobyczajne ogłoszenie, napis, rysunek] | str. 658
Art. 142. [Proponowanie czynu nierządnego z chęci korzyści majątkowej] | str. 662

Rozdział XVII
Wykroczenia przeciwko urządzeniom użytku publicznego 667
Art. 143. [Utrudnianie lub uniemożliwianie korzystania z urządzeń użytku publicznego] | str. 667
Art. 144. [Niszczenie, uszkadzanie roślinności, trawników lub zieleńca] | str. 671
Art. 145. [Zaśmiecanie miejsc publicznych] | str. 676

Rozdział XVIII
Wykroczenia przeciwko obowiązkowi ewidencji | str. 680
Art. 146. [Niezgłoszenie urodzenia lub zgonu] | str. 680
Art. 147. (uchylony) | str. 687
Art. 147a. [Prowadzenie zakładu opieki zdrowotnej lub zakładu leczniczego dla zwierząt bez zgłoszenia] | str. 687

Rozdział XIX
Szkodnictwo leśne, polne i ogrodowe | str. 694
Art. 148. [Szkodnictwo leśne] | str. 694
Art. 149. [Paserstwo leśne] | str. 701
Art. 150. [Szkodnictwo ogrodowe] | str. 704
Art. 151. [Wypas zwierząt na cudzym gruncie] | str. 708
Art. 152. [Niszczenie kosodrzewiny] | str. 714
Art. 153. [Drobne szkodnictwo leśne] | str. 717
Art. 154. [Nieuprawnione kopalnictwo na cudzym gruncie leśnym lub polnym] | str. 720
Art. 155. [Niszczenie lub uszkadzanie urządzeń melioracyjnych] | str. 723
Art. 156. [Niszczenie zasiewów, sadzonek lub traw] | str. 725
Art. 157. [Nieopuszczenie wbrew żądaniu cudzego terenu] | str. 726
Art. 158. [Wyrąb drzewa w lesie niezgodnie z warunkami] | str. 729
Art. 159. [Niedopełnienie obowiązku ochrony lasu przed szkodnikami] | str. 732
Art. 160. [Bezprawna zamiana lasu na uprawę rolną] | str. 735
Art. 161. [Nieuprawniony wjazd pojazdem do lasu] | str. 736
Art. 162. [Zanieczyszczenie lasu] | str. 739
Art. 163. [Niszczenie grzybów w lesie] | str. 744
Art. 164. [Wybieranie piskląt, niszczenie gniazd, lęgowisk] | str. 745
Art. 165. [Płoszenie, ściganie, zabijanie zwierząt] | str. 747
Art. 166. [Puszczanie psa luzem w lesie] | str. 749

Bibliografia | str. 753

O Autorach | str. 767