Zarys teorii decyzji w nauce administracji / Ernest Knosala

.. Celem ksiazki jest ukazanie zlozonosci dzialan decyzyjnych administracji publicznej oraz regul, które nimi rzadza. Przedstawiono w niej kluczowe problemy administracji publicznej jako systemu decyzyjnego. .. W monografi i omówiono takie kwestie jak: proces decyzyjny, typy i modele decyzji czy tez problemy metodyczne podejmowania decyzji w administracji publicznej. W czesci szczególowej zaprezentowane zostaly planistyczne, wykonawcze, kontrolne i pomocnicze modele decyzji. .. Publikacja skierowana jest do studentów administracji, prawa, ekonomii, socjologii, a takze pracowników administracji publicznej zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych.

Od Autora 11
Część ogólna 13
Rozdział I Zagadnienia podstawowe 15
1. Przedmiot 15
2. Filozoficzno-metodologiczne podstawy teorii decyzji w nauce administracji 18
2.1. Behawioryzm jako podstawa filozoficzna teorii decyzji w nauce administracji 18
2.2. Teoria systemów jako podstawa metodologiczna teorii decyzji w nauce administracji 19
2.2.1. Organizacja aparatu decyzyjnego administracji publicznej jako przedmiot teorii systemowej 19
2.2.2. Teoria decyzyjna 21
3. Normatywna czy opisowa teoria decyzyjna w nauce administracji 21
Rozdział II Pojęcia podstawowe 23
1. Decyzja 23
2. Decydent 24
3. System decyzyjny 25
3.1. Podjęcie systemu decyzyjnego 25
3.2. Analiza systemowa 26
4. Proces decyzyjny 27
Rozdział III Decyzja jako instrument rozwiązywania konfliktów 29
1. Pojęcie konfliktu 29
2. Źródła konfliktów 30
3. Rodzaje konfliktów 32
4. Rozwiązywanie konfliktów 32
Rozdział IV Decyzje kolektywne 35
1. Pojęcie 35
2. Zakres kolegialności w działaniach administracji publicznej 37
3. Celowość kolegialnego podejmowania decyzji 38
4. Wewnętrzna organizacja 39
5. Zasady działania 40
Rozdział V Proces decyzyjny 43
1. Uwagi wprowadzające 43
2. Problem decyzyjny 44
3. System celów 51
3.1. Cele 51
3.2. Metody budowania systemu celów 56
3.3. Procedura oceny wartości celów 58
3.4. Problem rozkładu kompetencji w zakresie formułowania celów 62
3.5. Konkluzja 62
4. System środków (wariantów decyzyjnych) 63
4.1. Uwagi wprowadzające 63
4.2. Budowa systemu środków realizacji celu 64
4.2.1. Uproszczone metody ilościowe (liczbowe) 65
4.2.2. Stopień osiągnięcia celu jako wartość krytyczna 66
4.2.3. Ilościowe oceny wyborów decyzyjnych z przyjęciem wartości krytycznej 66
4.2.4. Postępowanie indukcyjne 68
4.2.5. Postępowanie dedukcyjne 69
5. Ograniczenia decyzyjne 70
5.1. Pojęcie i znaczenie 70
5.2. Deficyt środków jako ograniczenie decyzyjne 71
5.3. Inne ograniczenia 75
5.4. Konkluzja 79
6. Mechanizm sprzężenia zwrotnego w procesie decyzyjnym 79
Rozdział VI Typy i modele decyzji 82
1. Klasyfikacja decyzji ze względu na przedmiot i treść 82
2. Decyzje wewnętrzne i zewnętrzne 82
3. Decyzje programujące, zaprogramowane oraz kontrolne 83
4. Decyzje racjonalne i nieracjonalne 83
5. Decyzje programowalne i nieprogramowalne 87
6. Decyzja a zasoby informacyjne 91
7. Czynnik czasu w procesie podejmowania decyzji 92
8. Zamknięte i otwarte systemy decyzyjne 93
9. Decyzje stosowania prawa a decyzje polityczne 94
Rozdział VII Problemy metodologiczne podejmowania decyzji w administracji publicznej 97
1. Wprowadzenie 97
2. Gromadzenie informacji 98
2.1. Pojęcie informacji 98
2.2. Ogólne problemy gromadzenia informacji 99
2.2.1. Wywiad 100
2.2.2. Metoda wywiadu w administracji publicznej 104
2.2.3. Analiza dokumentu 105
2.2.4. Obserwacja 106
2.2.5. Eksperyment 108
3. Oceny i miary w procesie decyzyjnym 110
3.1. Problem kryteriów 110
3.2. Procedura ilościowa 113
3.2.1. Porównanie par 113
3.2.2. Porównanie szeregowe 114
3.2.3. Porównanie liczb kardynalnych 115
4. Prognozy 116
4.1. Pojęcie i znaczenie 116
4.2. Metody 117
4.2.1. Metody intuicyjne 118
4.2.2. Metoda delficka 119
4.2.3. Techniki sieciowe 121
4.3. Analiza trendów 121
4.3.1. Prosta ekstrapolacja trendu 121
4.3.2. Metoda analogii 122
4.3.3. Metoda rachunkowa 123
4.3.4. Symulacja 123
4.3.5. Budowa scenariuszy 124
4.3.6. Modele ekonomiczne 124
5. Prognostyka a administracja publiczna 125
Część szczególna 127
Rozdział VIII Decyzje planistyczne 129
1. Plan i planowanie - zagadnienia ogólne 129
2. Plan jako konstrukcja nauki prawa administracyjnego 129
2.1. Forma wyrażania postanowień planu 131
2.2. Struktura wewnętrzna planu 132
2.3. Postanowienia planów a inne normy porządku prawnego 133
2.4. Adresaci planów 134
2.5. Konkluzja 135
3. Plan jako konstrukcja nauki administracji 136
3.1. Uwagi o klasyfikacji planów 136
3.2. Planowanie wewnętrzne 136
3.3. Planowanie zewnętrzne 137
3.4. Planowanie systemów (struktur i procedur) 138
3.5. Planowanie zintegrowane 139
4. Inne klasyfikacje planowania 140
5. System ustrojowy a planowanie 142
5.1. Koncepcje planowania i ich ewolucja 142
5.2. Planowanie a polityka 146
5.3. Planowanie a władza ustawodawcza 147
5.4. Planowanie a władza wykonawcza (rząd) 148
6. Procedura planistyczna 149
6.1. Cechy procedury planistycznej 149
6.2. Podstawowe fazy procesu planowania 150
6.3. Procedura opracowania planu 151
7. Organizacja aparatu planistycznego 156
7.1. Planowanie jako element funkcji kierowania 156
7.2. Organizacja aparatu planistycznego na szczeblu centralnym 158
7.3. Aparat planistyczny na szczeblu samorządu terytorialnego 158
7.4. Szczególne organizacyjne formy planowania 159
Rozdział IX Decyzje wykonawcze 162
1. Zagadnienia wprowadzające 162
1.1. Zakres rozważań 162
1.2. Ogólne problemy wykonywania decyzji 163
2. Typy decyzji a problemy ich wykonania 165
2.1. Programy celowe (plany) 165
2.2. Program warunkowy 167
3. Uwagi o czynnikach warunkujących wykonanie decyzji 170
3.1. Problem środków 170
3.2. Problemy aparatu decyzyjnego 173
3.3. Otoczenie 175
Rozdział X Decyzje kontrolne 176
1. Istota i podstawowe zasady kontroli 176
1.1. Istota kontroli 176
1.2. Podstawowe zasady kontroli 178
2. Rodzaje i intensywność kontroli 178
2.1. Rodzaje kontroli 178
2.2. Intensywność kontroli 182
3. Kryteria kontroli 184
4. Sankcje w systemie kontroli 186
5. Organizacja kontroli 186
5.1. Kontrola a organizacja 186
5.2. Kontrola hierarchiczna 187
5.3. Specjalne struktury kontrolne 189
6. Procedura kontrolna 190
7. Kontrola a obywatel 191
7.1. Niesformalizowane środki kontroli 192
7.2. Sformalizowane środki kontroli 193
Rozdział XI Decyzje pomocnicze 195
1. Decyzje doradcze 195
1.1. Zarysowanie problemu 195
1.2. Dwa modele doradztwa 197
1.2.1. Konstrukcja prawna biegłego 197
1.2.2. Konstrukcja prawna współdziałania 198
1.3. Akty doradcze 198
2. Projekty legislacyjne 199
2.1. Nauka o stanowieniu prawa 199
2.2. Normy jako program 200
2.3. Pozycja ustawodawcy 200
2.4. Uwarunkowania projektów ustawodawczych 201
Wybrana literatura 203