Współczesne wyzwania prawa ochrony klimatu / Anna Barczak, Maria Magdalena Kenig-Witkowska, Marcin Stoczkiewicz

Publikacja stanowi zbiór esejów – przygotowanych przez prawników praktyków i teoretyków z krajowych i zagranicznych ośrodków naukowych – dotyczących najważniejszych zagadnień współczesnego prawa ochrony klimatu. Nie ma wątpliwości, że zmiany klimatyczne są jednymi z największych wyzwań współczesności. Regulacje prawne służące ograniczeniu tych zmian i dostosowaniu się do nich zawarte są w prawie międzynarodowym, unijnym i krajowym. W książce omówiono m.in.:
• związki prawa ochrony klimatu z prawami człowieka;
• odpowiedzialność za przyczynianie się do zmian klimatu z perspektywy ochrony dóbr osobistych;
• „budżet emisyjny” jako akt prawny służący redukcji gazów cieplarnianych;
• system zarządzania prawem ochrony klimatu;
• zakres obowiązków państwa i rolę prawa w zakresie przeciwdziałania zmianom klimatu;
• adaptację do zmian klimatu w rolnictwie.

Analizie zostały poddane orzeczenia sądów i trybunałów oraz prawo stanowione w kontekście międzynarodowym, unijnym i krajowym (w tym prawo polskie i niemieckie). Zaprezentowano również
projekt polskiej ustawy o ochronie klimatu przygotowany przez organizację ClientEarth.

Opracowanie przeznaczone jest zarówno dla prawników praktyków, jak i pracowników administracji rządowej i samorządowej, pracowników naukowych i studentów kierunków prawo i zarządzanie.

Wykaz skrótów  | str. 7

Słowo wstępne  | str. 9

Część I

ZAGADNIENIA SYSTEMOWE

Zbigniew M. Karaczun

Zmiana klimatu. Co wiemy, a czego się obawiamy?  | str. 13

Janina Ciechanowicz-McLean

Rola prawa w ochronie klimatu przed zmianami  | str. 27

Maria Magdalena Kenig-Witkowska

Ochrona klimatu i prawa człowieka – perspektywa dogmatycznoprawna synergii dwóch systemów ochrony  | str. 44

Anna Barczak

System zarządzania ochroną klimatu  | str. 61

Marcin Stoczkiewicz

Kluczowe założenia polskiego projektu ramowej ustawy o ochronie klimatu  | str. 76

Część II

PERSPEKTYWA MIĘDZYNARODOWA I EUROPEJSKA

Marek Górski

Ochrona gleb jako istotny element ochrony klimatu  | str. 97

Bolesław Matuszewski

Budżet emisyjny jako akt prawny służący redukcji emisji gazów cieplarnianych  | str. 108

Matteo Fermeglia

Adopting climate laws in the era of the european green deal: a primer  | str. 134

Stephan Sina

The German Federal Climate Change Act  | str. 155

Robert Zajdler

Synergia czy antagonizm – wpływ sprawiedliwej transformacji i solidarności energetycznej na przeciwdziałanie negatywnym zmianom klimatu  | str. 171

Część III

PERSPEKTYWA POLSKA

Monika A. Król

Prawne instrumenty wzmacniania odporności ekosystemów powiązanych z rolnictwem jako przejaw łagodzenia i adaptacji do zmian klimatu  | str. 189

Maja Frontczak, Beata Gessel-Kalinowska vel Kalisz

Odpowiedzialność za przyczynianie się do zmian klimatu z perspektywy ochrony dóbr osobistych  | str. 212

Konrad Garnowski

Prawo do czystego środowiska jako dobro osobiste  | str. 244

Paulina Jachimowicz-Jankowska

Uzdrowiska a klimat – asumpt do dalszych rozważań  | str. 258

Marcin Nowak

Miecz na smoka, czyli o ochronie klimatu w Konstytucji RP słów kilka  | str. 280

Radosław Maruszkin

Postulat reformy i centralizacji właściwości organów administracji publicznej w polsce w celu zwiększenia efektywności ochrony klimatu  | str. 299

Aneks –Projekt ustawy o ochronie klimatu  | str. 315