Książka jest próbą ukazania, dlaczego opowieść o własnym życiu jest ważna dla refleksyjnego samorozpoznania, (re)konfigurowania, (re)konstruowania czy zaakceptowania samego siebie. W przyjętej koncepcji narracji dokonano syntezy różnorodnych i wieloaspektowych doświadczeń czasowych, które otwierają zarówno opowiadającego, jak i słuchającego na pluralistyczny obraz społecznego świata. Na ludzką kondycję składają się bowiem wybory między różnymi działaniami, stylami życia, uczuciami czy wartościami. Ideałem demokratycznego i pluralistycznego społeczeństwa jest akceptacja istnienia wielu sposobów życia, przy czym podejmowane decyzje są determinowane zarówno indywidualnymi preferencjami, jak i kulturowymi uwarunkowaniami, w które wpisana jest jednostka. Dlatego niezwykle ważne jest wsłuchanie się w (auto)narracje osób wykluczonych, dyskryminowanych czy marginalizowanych, dla których poszukiwanie własnej tożsamości jest nie tylko sensem życia, lecz także wiąże się z fundamentalnymi zmianami w ich osobowości i sytuacji prawnej. Tożsamość narracyjna pozwala odkryć i wysłowić samego siebie, zaś owa artykulacja jest doniosła, ponieważ w dalszej perspektywie ułatwia pozostanie wiernym sobie, odnalezienie własnej drogi życia i prawdziwej podmiotowości prawnej, a także otwiera nas na innych.
Wstęp 11
I. Nowoczesne odczytanie tożsamości i prawa do tożsamości 19
1. Wielowymiarowość i wieloznaczność pojęcia tożsamości 19
2. Kryzys tożsamości jako „atrybut” nowoczesności 30
3. Pojęcie i treść prawa do tożsamości 36
II. Narracja i tożsamość narracyjna 43
1. Pojęcie narracji i jej rola w rozumieniu tożsamości jednostki ludzkiej 43
2. Interakcyjna tożsamość narracyjna w poglądach MacIntyre’a, Taylora, Ricoeura i Giddensa 46
2.1. Cnota i tradycja jako źródła podmiotowości narracyjnej Alasdaira MacIntyre’a 46
2.2. Charlesa Taylora ideał autentyczności człowieka 52
2.3. Tekst literacki jako podstawa interpretacji sensu opowieści o życiu u Paula Ricoeura 59
2.4. Narracja jako atrybut nowoczesnego ujmowania tożsamości przez Anthony’ego Giddensa 66
3. Refleksyjność i kreacyjność podmiotowości narracyjnej 71
4. Opowieść o własnym życiu jako element jedności narracyjnej formy 75
III. Studium przypadku opowieści o własnym życiu 83
1. Kairos – moment obudzenia podmiotowej refleksji i procesu autokreacji 83
2. Sprawy sądowe osób LGBTQ+ jako moment kairotyczny dla tożsamości jednostki 91
3. Wybór stylu życia jako wyraz dążenia do autokreowania tożsamości narracyjnej 102
IV. Autentyczna podmiotowość prawna człowieka w ujęciu narracyjnym 115
1. Człowiek narracyjny a refleksyjne prawo 115
2. Uznanie prawne a tożsamość każdego podmiotu 120
3. Tożsamość narracyjna jako kategoria identyfikująca podmiotowość prawną człowieka 126
4. Prawo jako środek ochrony szczerej opowieści o własnym życiu 133
5. Odkrywanie odpowiedzialnej podmiotowości prawnej jako kontinuum własnej narracji i historii wspólnoty 137
Podsumowanie 153
Podziękowania 167
Bibliografia 169