Publikacja jest kompleksowym opracowaniem problematyki gospodarki nieruchomościami, poruszono w niej m.in. zagadnienia:
- teorii wycen nieruchomości i jej praktycznego wykorzystania,
- rzeczoznawstwa majątkowego,
- ekonomii, ze szczególnym uwzględnieniem spraw z zakresu bankowości, inwestycji w nieruchomości i rachunkowości,
- planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz katastru nieruchomości,
- podstaw kosztorysowania,
- statystyki i jej wykorzystania w analizach rynku nieruchomości.
Autorami opracowania są pracownicy naukowi wyższych uczelni (Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie), rzeczoznawcy majątkowi – wieloletni członkowie Państwowej Komisji Kwalifikacyjnej, sędziowie sądów administracyjnych, pracownicy administracji publicznej prowadzący wykłady dla rzeczoznawców majątkowych na studiach podyplomowych z zakresu gospodarki nieruchomościami.
Książka stanowi kompendium wiedzy potrzebnej wszystkim osobom, które zawodowo związane są z nieruchomościami i ich obsługą, a więc: rzeczoznawcom majątkowym oraz osobom, które przygotowują się do egzaminu państwowego otwierającego drogę do tego zawodu, a także: sędziom, radcom prawnym i adwokatom, pracownikom banków, administracji państwowej i samorządowej. Publikacja zainteresuje też zarządców nieruchomości i pośredników w obrocie nieruchomościami.
Publikację opracował zespół kierowany przez dr. inż. Jerzego Dydenkę, rzeczoznawcę majątkowego, wieloletniego kierownika naukowego studiów podyplomowych z zakresu szacowania nieruchomości na kilku wyższych uczelniach.
Rozdział I – Rzeczoznawstwo majątkowe (Jerzy Dydenko, Jolanta
Nosek-Norberciak, Tomasz Telega)
1. Wprowadzenie.
2. Uzyskanie uprawnień rzeczoznawcy majątkowego.
3. Wykonywanie zawodu rzeczoznawcy majątkowego.
4. Doskonalenie kwalifikacji zawodowych rzeczoznawca
majątkowego.
5. Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnejj rzeczoznawcy
majątkowego.
Rozdział II – Status rzeczoznawcy majątkowego (Jerzy Dydenko,
Krzysztof Urbańczyk)
1. Definicja rzeczoznawcy majątkowego
2. Formy działalności zawodowej rzeczoznawcy majątkowego
3. Kompetencje rzeczoznawcy majątkowego
4. Zasady wykonywania zawodu rzeczoznawcy majątkowego
5. Odpowiedzialność zawodowa rzeczoznawcy majątkowego.
6. Odpowiedzialność cywilna i karna rzeczoznawcy majątkowego.
Rozdział III – Standardy zawodowe rzeczoznawców majątkowych
(Jerzy Dydenko, Jolanta Nosek – Norberciak)
1. Wprowadzenie.
2. Standardy zawodowe rzeczoznawców majątkowych.
3. Działalność zawodowa rzeczoznawcy majątkowego
Rozdział IV – Nieruchomości. Definicje i pojęcia (Jerzy Dydenko)
1. Wprowadzenie
2. Nieruchomość gruntowa i jej części składowe.
3. Nieruchomość budynkowa
4. Nieruchomość lokalowa
Rozdział V – Spółdzielcze prawa do lokalu (Jerzy Dydenko)
1. Wprowadzenie
2. Działalność spółdzielni mieszkaniowej.
3. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego.
4. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
5. Prawo odrębnej własności lokalu.
6. Wartość rynkowa lokali spółdzielczych.
Rozdział VI – Podstawy prawa i postępowania administracyjnego
(Dorota Dąbek)
1. Zasady ogólne prawa administracyjnego.
2. Struktura organizacyjna administracji publicznej..
3. Pojęcie i rodzaje organów administracji publicznej .
4. Zasady organizacyjne systemu administracji publicznej.
5. Postępowanie administracyjne.
6. Strony postępowania administracyjnego.
7. Zasady orzekania w postępowaniu administracyjnym, rodzaje
orzeczeń.
8. Postępowanie odwoławcze.
9. Ostateczność a prawomocność decyzji
10. Tryb nadzwyczajny.
11. Wydawanie zaświadczeń
12. Postępowanie sądowoadministracyjne.
13. Postępowanie egzekucyjne w administracji
Rozdział VII – Podstawy prawa cywilnego (Paweł Dąbek)
1. Podmioty prawa cywilnego
2. Spółki prawa handlowego
3. Czynności prawne
4. Reprezentacja uczestników obrotu cywilnoprawnegoo
5. Przedawnienie roszczeń
Rozdział VIII – Prawo rzeczowe i inne prawa do nieruchomości
(Paweł Dąbek)
1. Regulacje konstytucyjne w dziedzinie ochrony własności
2. Pojęcie prawa rzeczowego
3. Regulacje prawne.
4. Mienie jako kategoria prawa cywilnego.
5. Rzecz jako przedmiot prawa cywilnego.
6. Własność.
7. Użytkowanie wieczyste.
8. Ograniczone prawa rzeczowe.
9. Posiadanie.
10. Trwały zarząd.
Rozdział IX – Podstawy prawa zobowiązań (Paweł Dąbek)
1. Pojęcie i rodzaje zobowiązań.
2. Ogólne zasady zawierania umów.
3. Niedozwolone klauzule umowne.
4. Umowy zbycia nieruchomości.
5. Umowy o korzystanie z nieruchomości.
Rozdział X – Podstawy prawa rodzinnego i spadkowego (Maria
Zawadzka)
1. Wprowadzenie
2. Ustroje małżeńskie majątkowe.
3. Reprezentacja dziecka przez rodziców
4. Prawo spadkowe.
Rozdział XI – Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców (Maria
Zawadzka)
1. Wprowadzenie
2. Przesłanki uzyskania zezwolenia
3. Promesa.
4. Zwolnienia
Rozdział XII – Podatki w wycenach nieruchomości – (Paweł Dąbek,
Maria Zawadzka)
1. Wprowadzenie.
2. Podatki od nieruchomości.
3. Podatek rolny.
4. Podatek leśny
5. Podatek od spadków i darowizn.
6. Podatek od czynności cywilnoprawnych.
7. Podatek dochodowy.
Rozdział XIII – Systemy geoinformacyjne ( Izabela Basisita, Piotr
Cichociński, Ewa Dębińska)
1. Wprowadzenie
2. Geoportal gov.pl
3. Inne portale danych przestrzennych
Rozdział XIV – Informacja o nieruchomościach I. Kataster
nieruchomości – (Dorota Michalik)
1. Wprowadzenie.
2. Ewidencja gruntów i budynków.
3. Ewidencja sieci technicznego uzbrojenia.
4. Materiały zasobów geodezyjnych wykorzystywane przez
rzeczoznawców majątkowych.
Rozdział XV – Informacja o nieruchomościach II. Księgi wieczyste
i hipoteka – (Maria Zawadzka)
1.Wprowadzenie.
2. Ustrój ksiąg wieczystych.
3. Zasady dotyczące ksiąg wieczystych.
4. Postępowanie wieczystoksięgowe.
5. Hipoteka.
Rozdział XVI – Gospodarka nieruchomościami publicznymi – (Jerzy
Dydenko)
1. Zasady ogólne gospodarki nieruchomościami publicznymi.
2. Sprzedaż nieruchomości publicznych
3. Użytkowanie wieczyste.
4. Trwały zarząd.
5. Obrót nieruchomościami publicznymi.
6. Wkład niepieniężny (aport) do spółki
7. Zasady obrotu nieruchomościami pomiędzy Skarbem Państwa a
jednostkami samorządu terytorialnego.
Rozdział XVII – Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne (Maria
Noworól)
1. Wprowadzenie.
2. Definicje.
3. Planowanie przestrzenne w województwie.
4. Planowanie przestrzenne w gminie.
5. Planowanie przestrzenne w związku metropolitalnym.
Rozdział XVIII – Proces inwestycyjny i użytkowanie obiektów
budowlanych (Małgorzata Boryczko)
1. Wprowadzenie.
2. Definicje.
3. Uczestnicy procesu budowlanego.
4. Procedura poprzedzająca rozpoczęcie robót budowlanych.
5. Realizacja inwestycji .
6. Przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego.
7. Utrzymanie obiektu budowlanego.
8. Zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego.
Rozdział XIX – Inwestycje budowlane i ich ocena (Jerzy Dydenko)
1. Wprowadzenie
2. Koszt globalny inwestycji.
3. Strategie zarządcy nieruchomości.
4. Utrzymanie obiektu budowlanego.
5. Ocena stanu technicznego obiektu budowlanego.
6. Kontrole stanu obiektu budowlanego w Polsce.
Rozdział XX – Charakterystyka energetyczna budynków (Jerzy
Dydenko, Katarzyna Ruppert – Grembowicz)
1. Wprowadzenie
2. Pojęcia i definicje.
3. Kształtowanie przegród zewnętrznych i bryły budynku.
4. Przepisy dotyczące oszczędzania energii w budownictwie.
5. Charakterystyka energetyczna a wartość nieruchomości.
Rozdział XXI – Zasady ustalania powierzchni budynków (Jerzy
Dydenko)
1. Wprowadzenie
2. Normalizacja.
3. Zasady ustalania powierzchni według normy PN-B-02365:1970.
4. Zasady ustalania powierzchni według normy PN-ISO
9836:1997.
5. Zasady ustalania powierzchni według normy PN-ISO
9836:2015-12.
6. Ustalenie powierzchni budynków na podstawie przepisów
prawa
7. Ustalanie powierzchni budynków na potrzeby rzeczoznawstwa
majątkowego.
Rozdział XXII – Podstawy kosztorysowania (Małgorzata Borowska,
Jerzy Dydenko)
1. Wprowadzenie.
2. Rodzaje kosztorysów.
3. Układ i treść kosztorysów.
4. Metodyka sporządzania kosztorysu inwestorskiego.
5. Podstawy rzeczowe i źródła cenowe kosztorysów.
6. Funkcje kosztorysu
Rozdział XXIII - Podstawy rolnictwa (Janusz Schilbach, Jerzy
Dydenko)
1. Wprowadzenie
2. Podstawowe pojęcia
3. Charakterystyka rolnictwa polskiego.
4. Gleba jako podstawowy środek produkcji w rolnictwie.
Rozdział XXIV – Gospodarka nieruchomościami rolnymi (Janusz
Schilbach)
1. Zasady gospodarki ziemią na obszarach wiejskich
2. Ochrona gruntów rolnych i zapobieganie ich degradacji
3. Gospodarowanie Zasobem Własności Rolnej Skarbu Państwa
Rozdział XXV – Podstawy leśnictwa (Robert Zygmunt)
1. Wprowadzenie
2. Charakterystyka lasów w Polsce.
3. Prawa do nieruchomości leśnych.
4. Podstawowe zasady gospodarki leśnej.
5. Plan urządzenia lasu.
6. Cechy taksacyjne wyłączenia drzewostanowego.
7. Pomiar drzew stojących i drzewostanów.
8. Podstawy klasyfikacji surowca drzewnego.
Rozdział XXVI – Podstawy gospodarki wodnej (Jerzy Dydenko)
1. Wprowadzenie
2. Podstawowe pojęcia
3. Klasyfikacja wód, prawa własności do wód i gruntów pod
wodami
.
Rozdział XXVII – Podstawy ekonomii (Zbigniew Makieła)
1. Wprowadzenie
2. Pojęcia i elementy rynku
3. Interwencjonizm państwa a mechanizmy rynkowe
4. Cena, wartość ekonomiczna, dochód i koszt
5. Konsument i producent
6. Podatek od nieruchomości
Rozdział XXVIII – Inwestycje kapitałowe a nieruchomości (Dariusz
Fatuła)
1. Wprowadzenie
2. Akcje
3. Obligacje
4. Inne papiery wartościowe
5. Konstrukcja portfela papierów wartościowych
Rozdział XXIX - Inwestycje w nieruchomości w warunkach
niepewności (Krzysztof Czerkas)
1. Wprowadzenie
2. Źródła finansowania inwestycji
3. Kryteria doboru źródeł finasowania
4. Ryzyko inwestowania w nieruchomości
Rozdział XXX – System bankowy w Polsce (Krzysztof Czerkas)
1. Wprowadzenie
2. Narodowy Bank Polski.
3. Komisja Nadzoru Finansowego.
4. Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
5. Banki komercyjne.
6. Produkty bankowe.
7. Ocena zdolności kredytowej klienta banku
Rozdział XXXI – Zmiany wartości pieniądza w czasie (Jerzy
Dydenko)
1. Wprowadzenie
2. Założenia
3. Przyszła wartość pieniądza
4. Bieżąca wartość pieniądza
5. Zestawienie wyników
6. Inflacja a wartość pieniądza
Rozdział XXXII – Statystyka matematyczna w szacowaniu
nieruchomości I (Jolanta Wojtowicz – Żygadło)
1. Wprowadzenie.
2. Definicje i pojęcia.
3. Szeregi statystyczne.
4. Elementy rachunku prawdopodobieństwa.
5. Badania statystyczne na rynku nieruchomości.
6. Estymacja przedziałowa.
7. Metody analizy dynamiki zjawisk.
8. Odrzucenie niepewnych danych.
Rozdział XXXIII – Statystyka matematyczna w szacowaniu
nieruchomości II - zagadnienia zaawansowane (Anna Barańska)
1. Wprowadzenie
2. Estymacja punktowa i przedziałowa – rozszerzenie
3. Analiza korelacji i regresji
4. Weryfikacja hipotez statystycznych
5. Zakończenie
Rozdział XXXIV – Elementy rachunkowości (Jerzy Filipiak)
1. Wprowadzenie.
2. Cele, składniki i zakresy sprawozdań finansowych.
3. Podstawowe zasady sporządzania sprawozdań finansowych.
4. Bilans.
5. Rachunek zysków i strat.
6. Rachunek przepływów pieniężnych.
7. Informacja dodatkowa z określeniem zasad (polityki)
rachunkowości jednostki.
8. Amortyzacja i umorzenie aktywów trwałych.
Rozdział XXXV – Metodologia wycen nieruchomości (Anna Barańska,
Jerzy Dydenko)
1. Wprowadzenie.
2. Wartość nieruchomości.
3. Zasady wyceny nieruchomości.
Rozdział XXXVI – Podejście porównawcze w wycenie nieruchomości
(Anna Barańska, Jerzy Dydenko)
1. Wprowadzenie.
2. Zasady ogólne.
3. Elementy wspólne dla metody porównywania parami i korygowania
ceny średniej.
4. Metoda porównywania parami
5. Metoda korygowania ceny średniej
Rozdział XXXVII – Podejście dochodowe w wycenie nieruchomości
(Jerzy Dydenko, Małgorzata Uhruska)
1. Wprowadzenie.
2. Zasady ogólne.
3. Wycena obligacji.
4. Koncepcja podejścia dochodowego.
5. Dochód z nieruchomości.
6. Stopa zwrotu.
7. Podejście dochodowe w świetle przepisów prawa.
8. Wycena na indywidualne potrzeby inwestora.
Rozdział XXXVIII – Podejście kosztowe w szacowaniu nieruchomości
(Jerzy Dydenko)
1. Wprowadzenie.
2. Zasady ogólne.
3. Wartość gruntu.
4. Metody wyceny.
5. Techniki wycen.
6. Zużycie części składowych gruntu.
Rozdział XXXIX – Podejście mieszane w wycenie nieruchomości –
(Jerzy Dydenko)
1. Wprowadzenie
2. Zasady ogólne
3. Metoda pozostałościowa
4. Metoda kosztów likwidacji
Rozdział XL – Wyceny nieruchomości zurbanizowanych – (Jerzy
Dydenko)
1. Wprowadzenie.
2. Prawo użytkowania wieczystego.
3. Trwały zarząd.
4. Opłaty adiacenckie.
5. Odszkodowanie za wywłaszczone nieruchomości.
6. Zwrot wywłaszczanej nieruchomości.
7. Wycena nieruchomości lokalowych.
8. Wartość nakładów na nieruchomości.
Rozdział XLI – Wycena ograniczonych praw rzeczowych (Monika
Nowakowska)
1. Wprowadzenie
2. Podstawy prawne wycen
3. Szacowanie ograniczonych praw rzeczowych
Rozdział XLII – Wycena nieruchomości rolnych ((Janusz Schilbach)
1. Wprowadzenie.
2. Wycena gruntów rolnych.
3. Wycena plantacji kultur wieloletnich.
4. Wycena zasiewów i upraw rolnych.
5. Wycena gruntów pod wodami.
Rozdział XLIII – Wycena nieruchomości leśnych, zadrzewionych i
zakrzewionych (Robert Zygmunt)
1. Wprowadzenie.
2. Podejście porównawcze w wycenie lasów.
3. Podejście dochodowe w wycenie lasów.
4. Podejście mieszane wycenie lasów.
5. Wycena lasów w strefie zainwestowania miejskiego.
Rozdział XLIV – Wycen nieruchomości dla potrzeb sprawozdań
finansowych (Jerzy Filipiak)
1. Wprowadzenie.
2. Cele i kierunki zmian w prawie bilansowym.
3. Metodologia wycen nieruchomości dla celów sprawozdań
finansowych.
4. Zasady klasyfikacji nieruchomości dla celów sprawozdań
finansowych.
5. Specyfika wycen nieruchomości dla celów sprawozdań
finansowych.
6. Podstawowe pojęcia ze słownika rachunkowości.
7. Aktualne zasady wyceny wartości godziwej wg standardu MSSF 12
Wartość godziwa.
8. Zakres stosowania wartości godziwej w wycenie aktywów
niefinansowych według ustawy o rachunkowości
9. Postępowanie rzeczoznawcy majątkowego przy wycenie wartości
godziwej nieruchomości
10. Ujawnienie przez jednostkę informacji o wartości godziwej
Rozdział XLV – Wycena nieruchomości w celu zabezpieczenia
wierzytelności (Anna Beer-Zwolińsk)
1. Wprowadzenie.
2. Dyspozycje przepisów prawa.
3. Rekomendacje KNF.
4. KSWS – wycena dla potrzeb zabezpieczenia wierzytelności.
5. Uwagi metodyczne.
Rozdział XLVI – Operat szacunkowy (Jerzy Dydenko, Marek
Ślusarczyk)
1. Wprowadzenie.
2. Sposób sporządzania, forma i treść operatu szacunkowego.
3. Funkcja operatu szacunkowego.