Swobodny przepływ audiowizualnych usług medialnych na żądanie w Unii Europejskiej / Katarzyna Klafkowska-Waśniowska

Monografia stanowi kompleksowe opracowanie dotyczące tzw. usług nielinearnych, czyli nowych form oferowania audycji audiowizualnych traktowanych jako konkurencyjne w stosunku do telewizji. Autorka przedstawia krytyczną analizę ram prawa Unii Europejskiej odnoszących się do świadczenia audiowizualnych usług medialnych na żądanie, pod kątem realizacji celów jednolitego rynku oraz wpływu na kształtowanie regulacji medialnych w państwach członkowskich.
Obok prezentacji aktualnego stanu prawnego i zestawienia wymogów prawa unijnego z rozwiązaniami przyjmowanymi w państwach członkowskich, liczne uwagi poświęcono ocenie przyjętej prawie przed dekadą regulacji i propozycjom jej zmian.
Publikacja będzie cennym źródłem informacji zarówno dla pracowników administracji i prawników praktyków zajmujących się prawem gospodarczym Unii Europejskiej, prawem mediów oraz prawem nowych technologii, jak i dla pracowników naukowych oraz studentów prawa, europeistyki, dziennikarstwa i nauk o mediach.


Wykaz skrótów 13
Wstęp 19
Rozdział I Ramy prawne jednolitego rynku audiowizualnych usług medialnych 23 1. Swoboda przepływu usług medialnych w prawie Unii Europejskiej 23 2. Rozwój technik przekazu audiowizualnego 30 2.1. Przekaz cyfrowy a usługi "nowych mediów" 30 2.2. Przekaz interaktywny i internetowy 34 2.3. Udostępnianie audycji audiowizualnych na żądanie 41 3. Dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych (2010/13/UE) 45 3.1. Od dyrektywy o telewizji bez granic do dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych 45 3.2. Koordynacja i harmonizacja w dyrektywie AUM 54 4. Założenia regulacji audiowizualnych usług medialnych w świetle konwergencji 56 4.1. Zasada neutralności technologicznej 56 4.2. Podział na usługi linearne i nielinearne w świetle założeń o technologicznej neutralności 59 4.3. Samoregulacja i współregulacja 64 5. Dyrektywa AUM a założenia audiowizualnej polityki medialnej 74 5.1. Pluralizm mediów i różnorodność kulturowa 77 5.2. Ochrona porządku publicznego i małoletnich 82 5.3. Ochrona konsumenta 86
Rozdział II Pojęcie audiowizualnych usług medialnych 94 1. Audiowizualne usługi medialne a środki masowego przekazu 94 2. Definicja audiowizualnej usługi medialnej 97 2.1. Usługa w rozumieniu traktatowym a pojęcie audiowizualnej usługi medialnej 100 2.1.1. Działalność zasadniczo niekomercyjna 100 2.1.2. Działalność niestanowiąca konkurencji dla rozpowszechniania telewizyjnego 102 2.2. Przekaz publiczny w sieciach łączności elektronicznej 107 2.2.1. Dostarczanie audycji ogółowi odbiorców a przekaz do powszechnego odbioru 107 2.2.2. Przekaz w sieciach łączności elektronicznej 109 2.3. Przesłanka podstawowego celu usługi 111 2.4. Odpowiedzialność redakcyjna dostawcy usług medialnych jako przesłanka uznania za audiowizualną usługę medialną 116 3. Pojęcie audiowizualnych usług medialnych na żądanie 118 3.1. Pojęcie audycji 119 3.1.1. Przesłanki uznania za audycję 119 3.1.2. Kryterium porównywalności audycji 122 3.2. Udostępnianie audycji na podstawie katalogu 129 4. Kryteria uznania za nielinearne audiowizualne usługi medialne - podsumowanie 135
Rozdział III Zasada państwa pochodzenia 144 1. Zasada wzajemnego uznania i zasada państwa pochodzenia jako fundament jednolitego rynku 144 2. Zasada państwa pochodzenia w prawie wtórnym 151 2.1. Zasada państwa pochodzenia w dyrektywie AUM - uwagi ogólne 156 2.2. Zasada państwa pochodzenia w dyrektywie o handlu elektronicznym 160 2.3. Zasada państwa pochodzenia w odniesieniu do audiowizualnych usług medialnych na żądanie 163 2.3.1. Zakres zastosowania zasady państwa pochodzenia a pojęcie koordynowanej dziedziny 165 2.3.2. Odstąpienie od stosowania zasady państwa pochodzenia 170 3. Kontrola państwa pochodzenia nad świadczącym audiowizualne usługi medialne na żądanie 176 3.1. Świadczący audiowizualną usługę medialną jako podmiot zobowiązany do realizacji obowiązków wynikających z dyrektywy AUM 176 3.2. Kontrola nad świadczącym powiązane treściowo usługi linearne i nielinearne 180 3.3. Świadczący audiowizualne usługi medialne jako podmiot ponoszący odpowiedzialność redakcyjną 184 3.3.1. Przesłanka odpowiedzialności redakcyjnej 186 3.3.2. Odpowiedzialność redakcyjna jako sprawowanie faktycznej kontroli nad treścią audiowizualnej usługi medialnej 189 3.4. Określenie jurysdykcji państwa członkowskiego 199 4. Relacja przepisów dyrektywy AUM do przepisów dyrektywy o handlu elektronicznym w odniesieniu do usług na żądanie 206 5. Zasada państwa pochodzenia - podsumowanie 210
Rozdział IV Wymogi minimalne w zakresie ochrony porządku publicznego 214 1. Zakaz nawoływania do nienawiści 214 1.1. Nienawiść ze względu na rasę, płeć, religię czy narodowość 215 1.2. Nawoływanie do nienawiści 218 1.3. Nawoływanie do nienawiści a specyfika audiowizualnych usług medialnych na żądanie 221 2. Ochrona małoletnich w audiowizualnych usługach medialnych na żądanie 224 2.1. Ochrona małoletnich w dyrektywie o audiowizualnych usługach medialnych 224 2.2. Ochrona małoletnich w mediach audiowizualnych i usługach społeczeństwa informacyjnego 228 2.3. Ochrona małoletnich w dyrektywie o handlu elektronicznym 231 2.4. Ochrona małoletnich w audiowizualnych usługach medialnych w dyrektywie AUM 234 2.4.1. Zakres przedmiotowy ograniczeń dotyczących ochrony małoletnich w usługach na żądanie 236 2.4.2.Ograniczenia w dostępie do przekazów poważnie szkodliwych dla małoletnich 240 2.4.3. Sposoby zapewnienia ochrony małoletnich w usługach na żądanie 245 2.4.3.1. Osobiste numery identyfikacyjne 246 2.4.3.2. Systemy filtrowania 247 2.4.3.3. Systemy klasyfikacji i oznaczeń przekazów 248 2.5. Podsumowanie - perspektywy zmian w zakresie ochrony małoletnich 252
Rozdział V Ochrona różnorodności kulturowej a promocja utworów europejskich 257 1. Zakres obowiązków dotyczących promocji utworów europejskich w usługach nielinearnych 257 2. Utwory europejskie 261 3. Obowiązek promowania produkcji i dostępu do utworów europejskich 265 3.1. Udział finansowy 269 3.2. Udział w katalogu 271 3.3. Eksponowanie utworów europejskich 275 4. Implementacja przepisów dotyczących promocji utworów europejskich - rozwiązania krajowe 280 4.1. Promocja utworów audiowizualnych we Francji 282 4.2. Promocja utworów audiowizualnych w Polsce 285 4.3. Podsumowanie 287 5. Dystrybucja utworów w określonej sekwencji chronologicznej 290
Rozdział VI Handlowe przekazy audiowizualne i ochrona konsumentów jako widzów 297 1. Handlowe przekazy audiowizualne w audiowizualnych usługach medialnych 297 1.1. Definicja i formy handlowego przekazu audiowizualnego 299 1.2. Handlowy przekaz audiowizualny jako audiowizualna usługa medialna 304 1.3. Podsumowanie 308 2. Regulacje dotyczące handlowych przekazów audiowizualnych 310 2.1. Zasada rozpoznawalności handlowych przekazów audiowizualnych 311 2.1.1. Podstawowe założenia 311 2.1.2. Zasada oddzielania a różne formy audiowizualnego przekazu handlowego 313 2.1.3. Zasada rozpoznawalności a zakaz ukrywania przekazów handlowych 316 2.1.4. Przekazy reklamowe w audiowizualnych usługach medialnych na żądanie 320 2.2. Zasady dotyczące treści handlowych przekazów audiowizualnych 323 2.2.1. Ochrona godności ludzkiej 325 2.2.2. Zakaz dyskryminacji 326 2.2.3. Zasady dotyczące ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i środowiska 328 2.2.4. Handlowe przekazy audiowizualne dotyczące wyrobów tytoniowych, produktów leczniczych i zabiegów leczniczych oraz alkoholu 330 2.3. Ochrona małoletnich w audiowizualnych przekazach handlowych 335 2.3.1. Handlowe przekazy audiowizualne kierowane do małoletnich 336 2.3.2. Niestosowne handlowe przekazy audiowizualne towarzyszące audycjom dla dzieci 340 3. Obowiązek informacyjny 344 4. Zapewnienie dostępności audiowizualnych usług medialnych dla osób z niepełnosprawnością sensoryczną 348 5. Podsumowanie 353
Rozdział VII Implementacja dyrektywy AUM w zakresie audiowizualnych usług medialnych na żądanie w wybranych porządkach prawnych 357 1. Ramy prawne i definicja audiowizualnej usługi medialnej na żądanie 358 1.1. Implementacja dyrektywy AUM w Zjednoczonym Królestwie 358 1.1.1. Ramy prawne 358 1.1.2. Pojęcie audiowizualnej usługi medialnej na żądanie 361 1.2. Implementacja dyrektywy AUM w Niemczech 367 1.2.1. Ramy prawne 367 1.2.2. Pojęcie audiowizualnych usług medialnych na żądanie 369 1.3. Implementacja dyrektywy AUM we Francji 374 1.3.1. Ramy prawne 374 1.3.2. Pojęcie audiowizualnej usługi medialnej na żądanie 377 1.4. Implementacja dyrektywy AUM w Polsce 380 1.4.1. Ramy prawne 380 1.4.2. Pojęcie audiowizualnej usługi medialnej na żądanie 384 2. Implementacja obowiązków w zakresie ochrony małoletnich 388 2.1. Ochrona małoletnich w Zjednoczonym Królestwie 388 2.2. Ochrona małoletnich w Niemczech 393 2.3. Ochrona małoletnich we Francji 396 2.4. Ochrona małoletnich w Polsce 400 3. Implementacja obowiązków w zakresie handlowych przekazów audiowizualnych 404 3.1. Handlowe przekazy audiowizualne w Zjednoczonym Królestwie 404 3.2. Handlowe przekazy audiowizualne w Niemczech 408 3.2.1. Zasady wynikające z Rundfunkstaatsvertrag 408 3.2.2. Pozostałe regulacje 411 3.3. Ochrona widzów jako konsumentów we Francji 412 3.4. Ochrona widzów jako konsumentów w Polsce 416 4. Podsumowanie - uwagi prawnoporównawcze 421
Wnioski końcowe 427
Wykaz aktów prawnych 441
Bibliografia 453