Stan prawny na 1.05.2010 r. Autorka prezentowanej monografii w praktyczny sposób przedstawia aktualne zagadnienia dotyczące statusu prawnego osób zatrudnionych w służbie cywilnej. Publikacja traktuje o wszystkich aspektach stosunków pracy w służbie cywilnej: stronach stosunku pracy, nawiązaniu, zmianach, ustaniu, treści stosunku pracy oraz o odpowiedzialności i rozstrzyganiu sporów o roszczenia ze stosunku pracy. Praca zawiera także analizę problematyki dotyczącej zbiorowego prawa pracy w służbie cywilnej. Książka jest efektem wieloletnich badań autorki nad prawem urzędniczym oraz jej doświadczeń związanych ze stosowaniem tego prawa w praktyce.
Wykaz skrótów 9
Wstęp 11
Rozdział 1 Służba cywilna w Polsce 13
1.1. Uwagi wprowadzające 13 1.2. Ewolucja idei służby cywilnej 19
Rozdział 2 Struktura i organizacja służby cywilnej 31
2.1. Status prawny Szefa Służby Cywilnej 31 2.2. Rada Służby Cywilnej 36 2.3. Pozycja prawna dyrektora generalnego urzędu 38 2.4. Obsadzanie wyższych stanowisk w służbie cywilnej 42
Rozdział 3 Podmioty stosunków pracy w służbie cywilnej 56
3.1. Pracodawca w służbie cywilnej 56 3.2. Zakres terminu "członek korpusu służby cywilnej" 66 3.2.1. Uwagi ogólne 66 3.2.2. Pracownik służby cywilnej 70 3.2.3. Urzędnik służby cywilnej 72 3.3. Pracownicza zdolność prawna członków korpusu służby cywilnej 73 3.3.1. Uwagi wprowadzające 73 3.3.2. Obowiązek posiadania obywatelstwa polskiego 76 3.3.3. Wymóg korzystania z pełni praw publicznych 80 3.3.4. Niekaralność za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione umyślnie 81 3.3.5. Kwalifikacje wymagane w służbie cywilnej 82 3.3.6. Wymóg posiadania nieposzlakowanej opinii 84 3.3.7. Skutki zatrudniania osób niespełniających rygorów selekcyjnych 85
Rozdział 4 Nawiązanie stosunku pracy w służbie cywilnej 89
4.1. Nabór powszechny do służby cywilnej 89 4.2. Umowa o pracę jako podstawa nawiązania stosunku pracy z pracownikiem służby cywilnej 99 4.2.1. Służba przygotowawcza 99 4.2.2. Zawarcie umowy o pracę na czas określony z pracownikiem służby cywilnej 104 4.3. Mianowanie w służbie cywilnej 111 4.3.1. Mianowanie jako podstawa prawna zatrudniania urzędników służby cywilnej 111 4.3.2. Postępowanie kwalifikacyjne na mianowanego urzędnika służby cywilnej 115 4.3.3. Akt mianowania na urzędnika służby cywilnej 122 4.3.4. Mianowanie na urzędnika służby cywilnej a zasada równego dostępu do służby cywilnej 124
Rozdział 5 Zmiana i zawieszenie stosunku pracy członka korpusu służby cywilnej 130
5.1. Zagadnienia ogólne 130 5.2. Zmiana treści stosunku pracy w służbie cywilnej 132 5.2.1. Uwagi wstępne 132 5.2.2. Przeniesienie urzędnika służby cywilnej na inne stanowisko w tym samym urzędzie 134 5.2.3. Przeniesienie urzędnika służby cywilnej do innego urzędu w tej samej lub innej miejscowości 136 5.2.4. Przeniesienie członka korpusu służby cywilnej do innego urzędu 138 5.2.5. Przeniesienie urzędnika służby cywilnej do innego urzędu w razie likwidacji lub reorganizacji urzędu 140 5.2.6. Przeniesienie członka korpusu służby cywilnej zajmującego wyższe stanowisko w służbie cywilnej 143 5.3. Zawieszenie stosunku pracy członka korpusu służby cywilnej w razie tymczasowego aresztowania oraz wszczęcia postępowania dyscyplinarnego lub karnego 145
Rozdział 6 Ustanie stosunku pracy w służbie cywilnej 149
6.1. Wzmożona ochrona przed wypowiedzeniem stosunku pracy z mianowania urzędnikowi służby cywilnej 149 6.1.1. Przesłanki dopuszczalności wypowiedzenia stosunku pracy mianowanemu urzędnikowi służby cywilnej 149 6.1.2. Wprowadzenie w problematykę okresowych ocen kwalifikacyjnych 151 6.1.3. Trwała utrata zdolności do pracy jako przesłanka umożliwiająca wypowiedzenie stosunku pracy 154 6.1.4. Utrata nieposzlakowanej opinii jako przesłanka wypowiedzenia stosunku pracy z mianowania 156 6.1.5. Wpływ procesów likwidacyjnych na trwałość stosunku pracy urzędnika służby cywilnej 158 6.1.6. Nabycie uprawnień emerytalnych przez urzędnika służby cywilnej w aspekcie stabilizacji zatrudnienia 163 6.1.7. Pozostałe elementy stabilizacji zatrudnienia mianowanych urzędników służby cywilnej 167 6.2. Rozwiązanie stosunku pracy z inicjatywy urzędnika służby cywilnej oraz za porozumieniem stron 170 6.3. Niezwłoczne rozwiązanie stosunku pracy z mianowania 173 6.4. Wygaśnięcie stosunku pracy członka korpusu służby cywilnej 178
Rozdział 7 Uprawnienia członka korpusu służby cywilnej 182
7.1. Wynagrodzenie zasadnicze oraz dodatki do wynagrodzenia 182 7.1.1. Wynagrodzenie zasadnicze 182 7.1.2. Dodatek służby cywilnej 186 7.1.3. Dodatek stażowy i inne dodatki do wynagrodzenia zasadniczego 188 7.1.4. Nagroda jubileuszowa i inne nagrody pracownicze 191 7.2. Inne świadczenia związane z pracą 198 7.3. Szczególne uprawnienia urlopowe członków korpusu służby cywilnej 201 7.3.1. Dodatkowy urlop wypoczynkowy 201 7.3.2. Urlop bezpłatny na czas wykonywania zajęć poza służbą cywilną 202 7.3.3. Prawo do wcześniejszej emerytury 204
Rozdział 8 Szczególne obowiązki członków korpusu służby cywilnej 206
8.1. Uwagi wprowadzające 206 8.2. Katalog podstawowych obowiązków z art. 76 ustawy o służbie cywilnej 208 8.3. Obowiązki dodatkowe członków korpusu służby cywilnej 212 8.3.1. Zakaz kierowania się przez członka korpusu służby cywilnej interesem jednostkowym lub grupowym oraz zakaz publicznego manifestowania poglądów politycznych 212 8.3.2. Zakaz tworzenia oraz uczestnictwa w partiach politycznych i zakaz pełnienia funkcji w związkach zawodowych 214 8.3.3. Zakaz uczestnictwa w strajku lub w akcji protestacyjnej zakłócającej normalne funkcjonowanie urzędu 215 8.3.4. Zakaz podległości służbowej między krewnymi i powinowatymi w tym samym urzędzie 216 8.3.5. Obowiązek poddania się okresowym ocenom kwalifikacyjnym 219 8.4. Obowiązki kwalifikowane członków korpusu służby cywilnej 221 8.4.1. Obowiązek przestrzegania czasu pracy 221 8.4.2. Obowiązek wykonywania poleceń służbowych 226 8.4.3. Obowiązek powstrzymywania się od dodatkowych zajęć 228
Rozdział 9 Odpowiedzialność dyscyplinarna członka korpusu służby cywilnej 235
9.1. Pojęcie odpowiedzialności porządkowej i dyscyplinarnej w służbie cywilnej 235 9.2. Zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej członka korpusu służby cywilnej 241 9.3. Postępowanie dyscyplinarne 249
Rozdział 10 Tryby rozstrzygania spraw z zakresu prawa pracy członków korpusu służby cywilnej 257
10.1. Uwagi wprowadzające 257 10.2. Tryb administracyjnosądowy (przed sądem administracyjnym) 260 10.3. Tryb wewnątrzzakładowo-sądowy i sądowy 262 10.4. Dochodzenie roszczeń przed sądami pracy 274
Rozdział 11 Zbiorowe prawo pracy a służba cywilna 277
11.1. Prawo zrzeszania się osób zatrudnionych w służbie cywilnej w związkach zawodowych 277 11.1.1. Uwagi wprowadzające 277 11.1.2. Ograniczenie wolności zrzeszania się w związkach zawodowych 280 11.1.3. Wpływ związków na stanowienie prawa 282 11.2. Zbiorowe spory pracy w służbie cywilnej 286 11.2.1. Strony w sporach zbiorowych 286 11.2.2. Wyłączenie prawa do strajku w służbie cywilnej 288 11.3. Układy zbiorowe pracy a służba cywilna 294
Zakończenie 299
Bibliografia 313
Orzecznictwo 329
Akty normatywne 335
Indeks rzeczowy 341