Dariusz E. Kotłowski - doktor nauk prawnych; adwokat; wykładowca akademicki; autor i współautor ponad stu publikacji z zakresu prawa cywilnego, postępowania cywilnego i organizacji wymiaru sprawiedliwości; członek Polskiego Towarzystwa Legislacji.
Adam Ablewicz radca prawny; starszy radca i wicedyrektor Departamentu Zastępstwa Procesowego Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa; autor wielu publikacji z zakresu prawa cywilnego oraz administracyjnego.
Olga M. Piaskowska doktor nauk prawnych; adiunkt na Wydziale Prawa SWPS Uniwersytetu Humanistycznospołecznego w Warszawie; asystent sędziego w Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego; laureatka konkursu Raising Stars Prawnicy liderzy jutra 2015; autorka i współautorka publikacji z zakresu prawa i postępowania cywilnego, karnego oraz organizacji wymiaru sprawiedliwości.
Krzysztof Sadowski doktor nauk prawnych; referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Katowice-Zachód w Katowicach delegowany do wykonywania obowiązków w Ministerstwie Sprawiedliwości; wykładowca akademicki; autor i współautor ponad stu publikacji z zakresu prawa cywilnego, postępowania cywilnego i organizacji wymiaru sprawiedliwości; członek Polskiego Towarzystwa Legislacji.
W publikacji przedstawiono praktyczne rozwiązania dotyczące problematyki regulacji i procedur odnoszących się do skargi kasacyjnej i zażalenia na orzeczenie uchylające sprawę do ponownego rozpoznania. Wykorzystano w niej bogate orzecznictwo Sądu Najwyższego, jak również zaprezentowano stanowisko doktryny.
Wartość merytoryczną książki wyznacza nie tylko wnikliwa analiza konkretnych przepisów, lecz także kompleksowe przedstawienie zagadnień dotyczących skargi kasacyjnej i zażalenia poprzez ich charakterystykę, dopuszczalność, wymagania konstrukcyjne i formalne, postępowanie przed sądem drugiej instancji oraz przed Sądem Najwyższym.
Książka jest przeznaczona przede wszystkim dla praktyków, zarówno sędziów, jak i profesjonalnych pełnomocników - adwokatów, radców prawnych. Może również stanowić cenne źródło wiedzy dla aplikantów, a także asystentów sędziów.
Wykaz skrótów 11
Wprowadzenie 15
Część I Skarga kasacyjna
Rozdział I Dopuszczalność skargi kasacyjnej w postępowaniu cywilnym 19 1. Charakterystyka skargi kasacyjnej 19 2. Problematyka dopuszczalności skargi kasacyjnej 23 2.1. Istnienie zaskarżalnego prawomocnego orzeczenia 24 2.2. Pokrzywdzenie orzeczeniem (gravamen) 29 2.3. Legitymacja do wniesienia skargi kasacyjnej 34 2.4. Zaskarżalność orzeczenia skargą kasacyjną 37 2.4.1. Zaskarżalność orzeczenia skargą kasacyjną ze względu na rodzaj orzeczenia 37 2.4.1.1. Skarga kasacyjna od wyroku 37 2.4.1.2. Skarga kasacyjna od postanowienia 39 2.4.2. Skarga kasacyjna od postanowienia w sprawach o prawa majątkowe (ze względu na wartość przedmiotu zaskarżenia) 42 2.4.3. Skarga kasacyjna od postanowienia w sprawach o prawa niemajątkowe 48 2.4.4. Skarga kasacyjna od postanowienia bez względu na wartość przedmiotu zaskarżenia 52 2.4.5. Dopuszczalność skargi kasacyjnej w poszczególnych sprawach 55 2.4.5.1. Dopuszczalność skargi kasacyjnej w postępowaniu nieprocesowym 55 2.4.5.2. Dopuszczalność skargi kasacyjnej w postępowaniu egzekucyjnym 61 2.4.5.3. Dopuszczalność skargi kasacyjnej w sprawach o uznanie lub stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego lub ugody zawartej przed takim sądem 63 2.4.5.4. Dopuszczalność skargi kasacyjnej w prawie upadłościowym 64 2.5. Termin do wniesienia skargi kasacyjnej 65 2.5.1. Termin do wniesienia skargi kasacyjnej dla strony (uczestnika postępowania) 65 2.5.2. Termin do wniesienia skargi kasacyjnej dla podmiotów działających w interesie publicznym (Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka) 69 2.5.3. Termin do wniesienia skargi kasacyjnej dla pełnomocnika ustanowionego z urzędu do wniesienia skargi kasacyjnej 70 2.5.4. Termin do wniesienia skargi kasacyjnej dla pełnomocnika ustanowionego przez stronę do wniesienia skargi kasacyjnej 73 3. Sąd właściwy do wniesienia skargi kasacyjnej 74 4. Możliwość ponownego wniesienia skargi kasacyjnej 75
Rozdział II Wymagania konstrukcyjne i formalne skargi kasacyjnej 76 1. Formalizm postępowania kasacyjnego 76 2. Wymagania konstrukcyjne skargi 77 2.1. Oznaczenie zaskarżonego orzeczenia 79 2.2. Wskazanie granic zaskarżenia 79 2.3. Przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie 81 2.4. Wniosek o uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia i zmiany 84 2.5. Wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, jego uzasadnienie oraz sposób sformułowania 85 2.5.1. Istotne zagadnienie prawne 86 2.5.2. Wykładnia przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów 90 2.5.3. Nieważność postępowania 91 2.5.4. Oczywista zasadność skargi 93 3. Wymagania skargi jako pisma procesowego 94 3.1. Przymus adwokacko-radcowski 94 3.1.1. Ratio legis art. 87(1) k.p.c. oraz zakres jego stosowania 94 3.1.2. Sposób sformułowania pełnomocnictwa 100 3.1.3. Obowiązek wykazania umocowania 102 3.1.4. Podmioty wyłączone spod przymusu adwokacko-radcowskiego 103 3.2. Reprezentacja wykonywana przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa 105 3.3. Wymagania pisma procesowego 110 3.3.1. Określenie wartości przedmiotu zaskarżenia 112 4. Opłacanie skargi kasacyjnej 114 4.1. Wysokość opłaty 114 4.2. Udzielenie prawa pomocy i jego zakres 115 5. Podstawy skargi kasacyjnej i sposób ich formułowania 116 5.1. Przytoczenie podstaw kasacyjnych 116 5.1.1. Zarzut naruszenia prawa materialnego 116 5.1.2. Zarzut naruszenia prawa procesowego 119 5.1.3. Podstawy skargi kasacyjnej w przypadku jej wniesienia przez Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka 122 5.1.4. Niemożność oparcia skargi kasacyjnej na zarzutach dotyczących ustalenia faktów lub oceny dowodów 123
Rozdział III Postępowanie przed sądem drugiej instancji 126 1. Badanie dopuszczalności skargi kasacyjnej przez sąd drugiej instancji 126 1.1. Dopuszczalność skargi kasacyjnej jako nadzwyczajnego środka 126 1.2. Badanie zachowania terminu do wniesienia skargi kasacyjnej 129 2. Badanie formalne skargi kasacyjnej 130 2.1. Wezwanie do usunięcia braków formalnych skargi kasacyjnej 131 2.2. Odrzucenie skargi kasacyjnej 135 2.3. Odrzucenie skargi kasacyjnej a limine 140 3. Doręczenie odpisu skargi kasacyjnej 145 4. Odpowiedź na skargę kasacyjną 145 4.1. Podmiot uprawniony do złożenia odpowiedzi na skargę 147 4.2. Termin do złożenia odpowiedzi na skargę kasacyjną 148 4.3. Wymogi formalne odpowiedzi na skargę kasacyjną 149 5. Przedstawienie skargi kasacyjnej Sądowi Najwyższemu 152
Rozdział IV Postępowanie przed Sądem Najwyższym 153 1. Wstępne badanie skargi kasacyjnej 153 2. Zwrócenie się do Prokuratora Generalnego o zajęcie stanowiska 155 3. Wyznaczenie posiedzenia niejawnego (przedsąd) 155 3.1. Przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i jej przesłanki 156 3.1.1. Uwagi ogólne 156 3.1.2. Istotne zagadnienie prawne 159 3.1.3. Potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów 161 3.1.4. Nieważność postępowania 164 3.1.5. Oczywista zasadność skargi kasacyjnej 165 3.2. Odmowa przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania i jej uzasadnienie 166 3.3. Niezaskarżalność postanowienia o odmowie przyjęcia skargi do rozpoznania 166 4. Rozpoznanie skargi kasacyjnej 167 4.1. Skład sądu 167 4.2. Wyznaczenie posiedzenia oraz jego przebieg 167 4.3. Zakres kognicji Sądu Najwyższego 169 4.3.1. Granice rozpoznania skargi 169 4.3.2. Związanie ustaleniami faktycznymi 170 4.3.3. Przytoczenie nowego uzasadnienia podstaw kasacyjnych 170 4.4. Wyłonienie się zagadnienia prawnego 171 4.4.1. Przekazanie sprawy składowi powiększonemu; podjęcie uchwały 171 4.4.2. Związanie stanowiskiem wyrażonym w uchwale 172 5. Rozstrzygnięcie skargi kasacyjnej 172 5.1. Oddalenie skargi kasacyjnej 172 5.2. Uwzględnienie skargi kasacyjnej i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania 173 5.3. Uwzględnienie skargi i wydanie orzeczenia reformatoryjnego 174 5.4. Uchylenie wyroków oraz odrzucenie pozwu lub umorzenie postępowania 174 6. Koszty postępowania kasacyjnego 175 7. Związanie sądu meriti wykładnią dokonaną przez Sąd Najwyższy 175
Część II Zażalenie do Sądu Najwyższego na podstawie art. 394(1) § 1(1) k.p.c.
Rozdział I Zażalenie jako środek zaskarżenia 181 1. Charakterystyka środków zaskarżenia oraz zasady systemu zaskarżenia 181 2. Dopuszczalność zażalenia w postępowaniu cywilnym 188 3. Miejsce zażalenia na orzeczenie kasatoryjne w systemie środków zaskarżenia (sensu largo) w postępowaniu cywilnym 198
Rozdział II Zażalenie na orzeczenie kasatoryjne w modelu apelacji pełnej 203 1. Zakres kognicji Sądu Najwyższego przy rozpoznaniu zażalenia na orzeczenie kasatoryjne 203 2. Przedmiot zażalenia z art. 394(1) § 1(1) k.p.c. 206 3. Podstawy uchylenia orzeczenia z art. 386 § 4 k.p.c. 208 3.1. Pojęcie nierozpoznania istoty sprawy 208 3.1.1. Stanowisko doktryny 208 3.1.2. Stanowisko judykatury (do czasu uchwalenia nowelizacji z dnia 3 maja 2012 r.) 213 3.1.3. Stanowisko Sądu Najwyższego w sprawach zażalenia na orzeczenie kasatoryjne 217 3.2. Konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości 221 3.2.1. Stanowisko Sądu Najwyższego w sprawach zażalenia na uchylenie (case study) 222 3.3. Nieważność postępowania jako podstawa do uchylenia orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania 223
Rozdział III Postępowanie w sądzie pierwszej instancji 226 1. Badanie dopuszczalności zażalenia na orzeczenie kasatoryjne 226 2. Badanie formalne zażalenia 230 2.1. Wymagania stawiane zażaleniu 230 2.1.1. Zażalenie jako pismo procesowe (art. 126 k.p.c.) 230 2.1.2. Wymagania konstrukcyjne zażalenia jako środka odwoławczego 233 2.2. Zażalenie kierowane do Sądu Najwyższego 234 2.2.1. Określenie zarzutów i sposób ich sformułowania oraz uzasadnienie 234 2.2.2. Przymus adwokacko-radcowski 236 3. Wniosek o przyznanie kosztów postępowania zażaleniowego 238 4. Autokontrola wydanego rozstrzygnięcia (art. 395 § 2 k.p.c.) 238 5. Doręczenie odpisu zażalenia i wniesienie odpowiedzi na zażalenie 239 5.1. Termin i podmiot uprawniony do wniesienia odpowiedzi na zażalenie 240 5.2. Wymagania formalne 240 6. Przedstawienie zażalenia Sądowi Najwyższemu 241
Rozdział IV Postępowanie przed Sądem Najwyższym 242 1. Weryfikacja postępowania sprawdzającego 242 2. Rozpoznanie i rozstrzygnięcie zażalenia 242 2.1. Wyznaczenie posiedzenia i skład sądu 242 2.2. Rozstrzygnięcie zażalenia 243 2.2.1. Oddalenie zażalenia 243 2.2.2. Uwzględnienie zażalenia 244 2.3. Orzeczenie o kosztach postępowania zażaleniowego 245
Bibliografia 247
Zaloguj się
0,00zł
Dodano do koszyka