Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania / Mirosław Wincenciak

Stan prawny na 10.03.2008 r.

Opracowanie zawiera omówienie cech, rodzajów oraz funkcji dolegliwości wymierzanych przez organy administracji publicznej. Autor definiuje pojęcie sankcji administracyjnej oraz przedstawia typologię sankcji, opierając się na prawie pozytywnym. Na uwagę zasługuje szerokie ujęcie zagadnień związanych z miarkowaniem sankcji administracyjnych oraz próby wskazania ich "funkcji podstawowych" - najważniejszych z punktu widzenia cech określonej grupy sankcji.


Wykaz skrótów 9
Wstęp 13
Rozdział I Pojęcie sankcji 17
1.1. Pojęcie i istota sankcji w teorii prawa 17 1.2. Poglądy doktryny prawa na istotę sankcji administracyjnych 22 1.3. Standardy stanowienia sankcji administracyjnych oraz procedur ich stosowania w dokumentach Komitetu Ministrów Rady Europy 34
Rozdział II Sankcje w różnych gałęziach prawa 40
2.1. Sankcje w prawie cywilnym 40 2.2. Sankcje w prawie pracy 42 2.3. Sankcje dyscyplinarne 44 2.4. Sankcje w prawie karnym 49 2.5. Sankcje w prawie wykroczeń 60 2.6. Sankcje karnoskarbowe 61 2.7. Sankcje we wspólnotowym prawie ochrony konkurencji 65 2.7.1. Przedmiot i podmiot deliktu 65 2.7.2. Charakter dolegliwości 65
Rozdział III Konstrukcja pojęcia sankcji administracyjnej 70
3.1. Określenie pola badawczego 70 3.2. Podstawa prawna sankcji administracyjnej 71 3.3. Definicja sankcji administracyjnej 73 3.4. Pojęcie podmiotów uprawnionych do wymierzania sankcji administracyjnych 80 3.5. Typologia administracyjnych orzeczeń o ukaraniu podmiotów 83 3.6. Stosunek administracyjnoprawny 84 3.7. Odpowiedzialność administracyjna 88 3.8. Delikt administracyjny 93 3.9. Typy sankcji administracyjnych 93 3.9.1. Kary pieniężne 94 3.9.2. Kary pieniężne w prawie antymonopolowym 95 3.9.2.1. Podmiot deliktu 96 3.9.2.2. Przesłanki wymierzenia kary 97 3.9.2.3. Zagrożenie ustawowe 99 3.9.2.4. Przedawnienie 99 3.9.3. Grzywna w kodeksie karnym i kodeksie wykroczeń a administracyjne kary pieniężne - próba dyferencjacji 100 3.9.4. Sankcje o charakterze egzekucyjnym 106 3.9.5. Sankcje pozbawienia bądź ograniczenia uprawnienia (koncesji, zezwolenia, zgody) 113
Rozdział IV Miarkowanie sankcji administracyjnych 118
4.1. Obowiązek wymierzenia sankcji przez organ administracji publicznej 118 4.2. Względna określoność sankcji 119 4.3. Bezwzględna określoność sankcji 120 4.4. Uznanie administracyjne 121 4.4.1. Uznanie administracyjne w zakresie rodzaju dolegliwości 123 4.4.2. Uznanie w zakresie stosowania sankcji (fakultatywność stosowania sankcji) 126 4.5. Podmiot ukarania 127 4.6. Kumulowanie sankcji za ten sam czyn 137 4.7. Upływ czasu 140 4.8. Złagodzenie sankcji 142 4.8.1. Odroczenie 142 4.8.2. Umorzenie, zwolnienie, zmniejszenie 143 4.9. Zaostrzenie sankcji 144 4.10. Odsetki od wymierzanych sankcji pieniężnych 145 4.11. Nieznajomość prawa 148 4.12. Nadzwyczajne okoliczności uchylające karalność działania wyczerpującego znamiona deliktu administracyjnego 151 4.13. Okoliczności uwzględniane przy wymiarze sankcji administracyjnych 153 4.13.1. Wina 153 4.13.2. Stopień zagrożenia interesu publicznego 157 4.13.3. Wysokość dochodu podmiotu odpowiedzialnego za delikt 158 4.13.4. Uchylenie skutków deliktu oraz zaniechanie działań wyczerpujących znamiona deliktu 158 4.13.5. Ponowne popełnienie takiego samego deliktu 159 4.14. Przepisy intertemporalne 159
Rozdział V Postępowanie w przedmiocie wymierzenia sankcji administracyjnych 167
5.1. Charakterystyka regulacji procesowej 167 5.2. Zakres i przedmiot postępowania 171 5.3. Podmioty postępowania 172 5.4. Uczestnicy postępowania 175 5.5. Wszczęcie postępowania 175 5.6. Postępowanie dowodowe 176 5.6.1. Fakty i ich ocena 176 5.6.2. Wykładnia prawa w procesie wymierzania sankcji 178 5.6.3. Uprawnienia organu prowadzącego postępowanie 181 5.6.4. Gwarancje procesowe strony w postępowaniu dowodowym 184 5.7. Orzeczenia 187 5.7.1. Orzeczenie organu o umorzeniu postępowania w przedmiocie wymierzenia sankcji 187 5.7.2. Ustalenie sankcji na podstawie samoobliczenia bądź czynności materialno-technicznej 189 5.7.3. Orzeczenia w przedmiocie wymierzenia sankcji 195 5.8. Wykonanie orzeczenia 199 5.9. Zakaz reformationis in peius 202 5.10. Zmiana decyzji o ukaraniu podmiotuw trybie art. 154 i 155 k.p.a. 204 5.11. Koszty postępowania 207
Rozdział VI Konstytucyjność sankcji administracyjnych i procedur ich wymierzania 209
6.1. Określenie pola badań 209 6.2. Prawo do sądu 210 6.3. Nulla poena sine culpa 226 6.4. Ne bis in idem 231 6.5. Adekwatność i sprawiedliwość sankcji administracyjnych 236 6.6. Określoność regulacji prawnej 244 6.7. Zasada wyłączności ustawowej 246
Rozdział VII Funkcje sankcji administracyjnych 251
7.1. Sankcja administracyjna jako instrument skutecznego oddziaływania prawa administracyjnego 251 7.2. Pojęcie "funkcji sankcji administracyjnej" 254 7.3. Funkcje sankcji administracyjnych 256 7.4. Kwalifikatory funkcji sankcji 260 7.5. Funkcje podstawowe sankcji administracyjnych 263
Zakończenie 267 Literatura 273