Ryzyko ubóstwa osób starszych / Leszek Morawski, Grzegorz Kula, Grażyna Bukowska

Ludność w Polsce starzeje się. Jednocześnie w czasie procesu transformacji zakres ochrony ekonomicznej, jaką społeczeństwo poprzez szeroko rozu­miane instytucje państwowe zapewnia swoim członkom, uległ znaczącemu zmniejszeniu. W połączeniu z trudnymi warunkami ekonomicznymi, których efektem jest zmniejszenie wpływów z podatków oraz rosnąca liczba osób potrzebujących pomocy, zagrożona jest realizacja podstawowej funkcji sys­temu ubezpieczeń społecznych, czyli zapewnienie adekwatnych środków do życia dla osób starszych.

Książka analizuje poziom zagrożenia tych osób ryzykiem ubóstwa. Badano przy tym nie tylko bezpośrednie ryzyko ubóstwa, wywołane niskimi dochoda­mi bądź brakiem możliwości zarobkowania, ale również ryzyko pierwotne, którego część nie jest zwykle bezpośrednio związana z sytuacją ekonomicz­ną, jednak również niesie ze sobą znaczące skutki ekonomiczne.

Wstęp - Grzegorz Kula
Ryzyko ekonomiczne zagrażające osobom starszym
Sytuacja demograficzna
Struktura książki
Bibliografia

Rozdział 1
System emerytalny i ochrona przed ubóstwem - Grzegorz Kula
1.1. Zasady ustalania wysokości świadczenia w starym systemie
1.2. Stopy zastąpienia w starym systemie
1.3. Wcześniejsze emerytury
1.4. Zasady ustalania wysokości świadczenia w nowym systemie
1.5. Stopy zastąpienia w nowym systemie
1.6. Minimalna emerytura
1.7. Pomoc społeczna
1.8. Bezrobocie i ochrona zatrudnienia
1.9. KRUS
Bibliografia

Rozdział 2
Sytuacja dochodowa osób starszych - Grażyna Bukowska
2.1. Dochody rozporządzalne gospodarstw domowych
2.2. Ubóstwo gospodarstw domowych
2.3. Wydatki gospodarstw domowych
2.4. Sytuacja mieszkaniowa gospodarstw domowych
2.5. Wyposażenie gospodarstw w dobra trwałego użytku
2.6. Ocena jakości życia
Bibliografia
Aneks

Rozdział 3
Aktywność zawodowa osób starszych - Grażyna Bukowska
3.1. Poziom wykształcenia osób starszych
3.2. Wpływ świadczeń społecznych na podaż pracy
3.3. Plany emerytalne osób starszych
3.4. Pracodawcy i sytuacja na rynku pracy
Bibliografia
Aneks

Rozdział 4
Stan zdrowia i ryzyko obniżenia poziomu dochodu - Grażyna Bukowska
4.1. Stan zdrowia osób starszych
4.2. Niepełnosprawność osób starszych
4.3. Ocena stanu zdrowia a dostęp do usług służby zdrowia
Bibliografia
Aneks

Rozdział 5
Sytuacja rodzinna - Grzegorz Kula
5.1. Rola rodziny w życiu osób starszych
5.2. Struktura gospodarstw domowych i stosunki rodzinne
5.3. Ryzyko ubóstwa osób starszych w zależności od sytuacji rodzinnej
5.4. Transfery
5.5. Koszt opieki zdrowotnej
Bibliografia

Rozdział 6
Niepewność instytucjonalna - Grzegorz Kula
6.1. Niepewność instytucjonalna w literaturze
6.2. Niestabilność systemu emerytalnego w Polsce
6.3. Efekty niepewności instytucjonalnej
6.4. Ryzyko wynikające z niepewności instytucjonalnej
Bibliografia

Rozdział 7
Źródła dochodów i zamożność emerytów na tle innych grup wiekowych - Leszek Morawski
7.1. Indywidualne źródła dochodów osób starszych
7.2. Zamożność osób starszych
7.3. Względna zamożność osób starszych w latach 1998-2008
7.4. Zagrożenie ubóstwem osób starszych a rodzaj rodziny
7.5. Subiektywne oceny sytuacji materialnej

Bibliografia
Aneks
Podsumowanie - Grzegorz Kula