Prawo celne. Komentarz / Mirosława Laszuk, Robert Michalski, Edward Komorowski

Publikacja zawiera analizę poszczególnych przepisów ustawy z 19.03.2004 r. ‒ Prawo celne z odwołaniem do aktualnego orzecznictwa oraz odniesieniem do regulacji prawa celnego Unii Europejskiej. Uwzględnia najistotniejsze zmiany wynikające z wejścia w życie Unijnego Kodeksu Celnego oraz zmiany uchwalone w 2021 r. istotnie modyfikujące rozstrzyganie w sprawach celnych, a także przyjętą w 2022 r. nowelizację wynikającą ze zmian w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej (KAS).

Komentarz odnosi się również do zmian o charakterze politycznym – wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE oraz z unii celnej, co oznacza koniec wspólnej polityki handlowej pomiędzy tymi dwoma podmiotami. Rola przepisów celnych wzrosła także w związku z napaścią Rosji na Ukrainę, co przekłada się na stosowanie środków polityki handlowej w wymianie towarowej z Rosją i Białorusią.

W książce zawarto szereg komentarzy i praktycznych uwag odnoszących się do przepisów krajowego oraz unijnego prawa celnego, popartych obszernym orzecznictwem sądów administracyjnych i stanowiskiem doktryny.

„Jest to pozycja oczekiwana nie tylko przez biznes związany z międzynarodowym obrotem towarowym, ale i inne podmioty oraz instytucje zainteresowane taką książką – od samych celników i innych pracowników KAS, przez międzynarodowych przewoźników, spedytorów i logistyków, funkcjonariuszy Straży Granicznej, policjantów,
adwokatów, doradców podatkowych, agentów celnych, radców prawnych, sędziów i prokuratorów, ale i studentów wielu kierunków studiów – od studentów prawa czy ekonomii po politologów i specjalistów kierunków TSL. (…)
Nowoczesny komentarz do – przecież skomplikowanych regulacji międzynarodowego
handlu towarami – jest konieczny dla prawidłowej realizacji praw i obowiązków stron
włączonych w międzynarodowy łańcuch dostaw towarowych”.

Prof. dr hab. Wiesław Czyżowicz

Wykaz skrótów  | str. 13

Wprowadzenie  | str. 19

Ustawa z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne  | str. 123

Rozdział 1. Przepisy ogólne  | str. 125

Art.  1. [Zakres regulacji]  | str. 125

Art.  2. [Skutki prawne wprowadzenia towaru na obszar celny Wspólnoty lub jego wyprowadzenia]  | str. 139

Art.  3. [Zakres terytorialny stosowania Prawa celnego]  | str. 152

Art.  4. [Definicje legalne]  | str. 155

Art.  5. [Odpowiednie stosowanie przepisów o dozorze celnym]  | str. 162

Art.  6. (uchylony).  | str. 169

Art.  7. (uchylony).  | str. 169

Art.  8. (uchylony).  | str. 169

Art.  8a. [Delegacja ustawowa]  | str. 169

Art.  9. [Termin przechowywania dokumentów do celów kontroli celnej]  | str. 174

Art.  10. [Organy wystawiające świadectwa pochodzenia towarów oraz świadectwa potwierdzające niepreferencyjne pochodzenie towarów; wzory wniosków i świadectw]  | str. 177

Art.  10a. [Digitalizacja wymiany informacji z organami celnymi]  | str. 181

Art.  10b. [Podpis elektroniczny]  | str. 189

Art.  11. [Kurs wymiany stosowany w celu ustalania wartości celnej]  | str. 192

Art.  12. (uchylony).  | str. 193

Art.  13. (uchylony).  | str. 193

Art.  13a. [Delegacja ustawowa – szczególne warunki przeniesienia praw i obowiązków osób korzystających z wybranych procedur specjalnych]  | str. 194

Art.  13b. [Upoważnienie innych organów do wykonywania niektórych zadań organów celnych]  | str. 195

Rozdział 2. Wprowadzanie towarów na obszar celny Unii i regulowanie sytuacji towarów  | str. 199

Art.  14. [Otwarte przejścia graniczne]  | str. 199

Art.  15. [Delegacja ustawowa – wyznaczenie tras przewozu towarów]  | str. 105

Art.  16. (uchylony).  | str. 1110

Art.  17. [Urzędy celno-skarbowe, w których są dokonywane czynności przewidziane przepisami prawa celnego]  | str. 110

Art.  17a. [Pozwolenie na korzystanie z procedury TIR]  | str. 114

Art.  18. (uchylony).  | str. 120

Art.  19. [Wymogi zgłoszenia celnego. Zgłoszenia celne w obrocie pocztowym. Wyposażenie i sprzęt wojskowy]  | str. 120

Art.  20. [Termin zgłoszenia celnego towaru niemającego charakteru handlowego]  | str. 123

Art.  21. [Przesłanki i forma odmowy przyjęcia zgłoszenia celnego]  | str. 125

Art.  21a. (uchylony).  | str. 129

Art.  22. (uchylony).  | str. 129

Art.  23. [Obliczenie i wykazanie kwot należności przywozowych lub wywozowych]  | str. 129

Art.  24. [Termin podjęcia towarów zwolnionych. Przedłużenie terminu]  | str. 135

Art.  25. (uchylony).  | str. 137

Art.  26. [Ustanowienie i zniesienie wolnego obszaru celnego]  | str. 137

Art.  27. [Procedura rozpatrzenia wniosku o ustanowienie lub zniesienie wolnego obszaru celnego]  | str. 143

Art.  28. (uchylony).  | str. 149

Art.  28a. [Powiadomienie o rozpoczęciu działalności w wolnym obszarze celnym]  | str. 149

Art.  29. (uchylony).  | str. 154

Art.  30. [Postępowanie w sprawie zajęcia towaru]  | str. 154

Art.  31. [Zajęcie i przepadek towaru na rzecz Skarbu Państwa. Cofnięcie towaru poza obszar celny lub odmowa zezwolenia na opuszczenie tego obszaru]  | str. 160

Art.  32. [Zajęcie i przepadek towarów innych niż będące przedmiotem zakazów lub ograniczeń]  | str. 181

Art.  33. [Sprzedaż towaru objętego procedurą składu celnego]  | str. 185

Art.  34. (uchylony).  | str. 186

Art.  35. [Przyjmowanie towarów do depozytu urzędu celnego]  | str. 187

Art.  35a. [Pozwolenia na samoobsługę celną]  | str. 192

Art.  35b. [Obowiązkowa klauzula w rozliczeniu zamknięcia]  | str. 193

Rozdział 3. Zwolnienia celne  | str. 194

Art.  36. [Wniosek o zastosowanie zwolnienia celnego]  | str. 194

Art.  37. [Zwolnienie od należności przywozowych materiałów eksploatacyjnych niezbędnych do funkcjonowania środków transportu. Powstanie długu celnego]  | str. 197

Art.  38. [Zwolnienie od należności przywozowych środków spożywczych oraz zapasów pokładowych]  | str. 200

Art.  39. (uchylony).  | str. 201

Art.  40. (uchylony).  | str. 201

Art.  41. [Zwolnienie od należności przywozowych towarów w ramach stosunków dyplomatycznych]  | str. 201

Art.  42. [Zwolnienie od należności przywozowych stron Traktatu Północnoatlantyckiego]  | str. 204

Art.  43. [Jednostki i organizacje uprawnionych do korzystania ze zwolnienia od cła materiałów dydaktycznych, naukowych i kulturalnych]  | str. 207

Art.  44. [Prywatne instytucje uprawnione do korzystania ze zwolnienia od cła przyrządów i aparatury naukowej]  | str. 208

Art.  45. [Prywatne instytucje uprawnione do korzystania ze zwolnienia od cła zwierząt specjalnie przygotowanych do użytku laboratoryjnego oraz substancji biologicznych lub chemicznych]  | str. 209

Art.  46. [Instytucje i laboratoria uprawnione do korzystania ze zwolnienia od cła]  | str. 210

Art.  47. [Jednostki służby zdrowia oraz instytuty medyczne uprawnione do korzystania ze zwolnienia od cła]  | str. 211

Art.  48. [Instytucje kontroli jakości surowców używanych do produkcji produktów leczniczych uprawnione do korzystania ze zwolnienia od cła]  | str. 213

Art.  49. [Warunki, jakie muszą spełniać instytucje i organizacje charytatywne lub dobroczynne]  | str. 214

Art.  50. [Warunki, jakie muszą spełniać instytucje i organizacje działające na rzecz osób niepełnosprawnych]  | str. 216

Rozdział 4. Dług celny  | str. 219

Art.  51. (uchylony).  | str. 219

Art.  52. [Wykaz gwarantów uprawnionych do udzielania gwarancji. Wpis i skreślenie z wykazu]  | str. 219

Art.  53. [Złożenie zabezpieczenia w formie depozytu w gotówce]  | str. 229

Art.  54. [Określenie innych form zabezpieczenia]  | str. 232

Art.  55. [Odstąpienie od powiadomienia o długu celnym]  | str. 235

Art.  56. [Termin powiadomienia dłużnika o należności celnej]  | str. 236

Art.  57. [Termin dokonania zapłaty kwoty należności celnej]  | str. 246

Art.  57a. [Forma i treść zlecenia płatniczego na rzecz urzędów skarbowych]  | str. 250

Art.  57b. [Zapłata należności za pomocą innego instrumentu płatniczego]  | str. 251

Art.  58. [Kwota, powyżej której należności uiszcza się w formie bezgotówkowej]  | str. 254

Art.  59. [Delegacja ustawowa – określenie terminów płatności należności celnych i terminów składania wniosków o odroczenie terminu płatności]  | str. 256

Art.  60. (uchylony).  | str. 259

Art.  61. [Postępowanie zabezpieczające wykonanie należności celnych]  | str. 259

Art.  62. (uchylony).  | str. 263

Art.  63. [Termin wygaśnięcia decyzji o zabezpieczeniu]  | str. 263

Art.  63a. [Zabezpieczenie kwoty wynikającej z długu celnego]  | str. 267

Art.  64. (uchylony).  | str. 271

Art.  65. [Terminy płatności należności celnych. Przedawnienie zobowiązań celnych. Odsetki]  | str. 271

Art.  65a. (uchylony).  | str. 295

Art.  65b. (uchylony).  | str. 295

Art.  65c. [Zawiadomienie dłużnika o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia]  | str. 295

Art.  66. [Zakres zastosowania przepisów Ordynacji podatkowej oraz przepisów egzekucyjnych]  | str. 296

Art.  67. [Odsetki należne od organu celnego od zwracanych ceł antydumpingowych]  | str. 297

Art.  67a. [Zaokrąglanie podstaw naliczania należności celnych]  | str. 303

Art.  68. [Zaliczanie należności podlegających zwrotowi na zaległe lub bieżące zobowiązania]  | str. 304

Art.  68a. (uchylony).  | str. 305

Rozdział 4a. Wywóz, o którym mowa w art. 140 ust. 2 rozporządzenia delegowanego  | str. 306

Art.  68b. [Zaświadczenie potwierdzające wywóz towarów]  | str. 306

Rozdział 5. Organy celne i ich właściwość  | str. 310

Art.  69. [Organy właściwe w postępowaniu celnym]  | str. 310

Art.  70. [Właściwość rzeczowa dyrektorów izb administracji skarbowej]  | str. 324

Art.  71. [Właściwość miejscowa organów celnych]  | str. 336

Art.  72. [Spory o właściwość organów celnych]  | str. 340

Rozdział 6. Postępowanie w sprawach celnych  | str. 346

Art.  73. [Stosowanie przepisów Ordynacji podatkowej do postępowania w sprawach celnych, odwołań oraz wydawania zaświadczeń]  | str. 346

Art.  73a. (uchylony).  | str. 354

Art.  73b. [Organ właściwy w sprawie wstrzymania wykonania decyzji]  | str. 354

Art.  73c. [Spółka cywilna jako osoba]  | str. 360

Art.  73d. [Jedno postępowanie w sprawie należności celnych przywozowych, podatku VAT, podatku akcyzowego, opłaty paliwowej i opłaty emisyjnej]  | str. 364

Art.  74. [Prawa i obowiązki następców prawnych oraz podmiotów przekształconych]  | str. 371

Art.  75. (uchylony).  | str. 372

Art.  76. [Bezpośredniość skutków prawnych czynności dokonywanych przez przedstawiciela celnego]  | str. 373

Art.  77. [Upoważnienie do ustanowienia innego pełnomocnika przez pełnomocnika – substytucja]  | str. 379

Art.  77a. [Dorozumiane upoważnienie do dokonania zgłoszenia celnego na rzecz odbiorcy przesyłki]  | str. 381

Art.  78. (uchylony).  | str. 384

Art.  79. [Agent celny]  | str. 384

Art.  80. [Warunki wpisu na listę agentów celnych. Skreślenie z listy]  | str. 389

Art.  81. (uchylony).  | str. 395

Art.  82. [Uregulowanie sytuacji towaru osoby nieznanej]  | str. 395

Art.  83. [Domniemanie doręczenia pism osobom nieznanym z miejsca pobytu lub adresu oraz osobie nieznanej]  | str. 398

Art.  84. [Ustanowienie pełnomocnika do spraw doręczeń]  | str. 403

   | str.

Art.  86. [Dokumenty zagraniczne jako dowody w postępowaniu oraz ich tłumaczenie i legalizacja]  | str. 405

Art.  87. (uchylony).  | str. 414

Art.  88. [Wpływ odrębnych postępowań na prowadzenie postępowania celnego]  | str. 414

Art.  89. [Oświadczenie strony]  | str. 419

Art.  90. [Połączenie odrębnych postępowań]  | str. 422

Art.  90a. (uchylony).  | str. 425

Art.  90b. [Dane podawane w odwołaniu od decyzji organu celnego]  | str. 425

Art.  90c. [Decyzja w sprawie nieuwzględnienia wniosku o przywrócenie terminu]  | str. 429

Art.  90d. [Wypowiedzenie się w sprawie zebranego materiału dowodowego w postępowaniu odwoławczym]  | str. 432

Art.  90e. [Termin załatwienia sprawy w postępowaniu odwoławczym]  | str. 437

Art.  91. [Podmioty uprawnione do badania i analizy towaru]  | str. 441

Art.  92. [Opłaty za przeprowadzone badania lub analizy towarów]  | str. 443

Art.  93. [Opłaty pobierane przez organy celne oraz sposób ich obliczania]  | str. 446

Art.  93a. [Postępowanie w sprawie ustalenia opłat]  | str. 451

Art.  93b. [Postępowanie w sprawie zwrotu lub umorzenia opłat]  | str. 453

Art.  94. (uchylony).  | str. 454

Art.  95. [Zwolnienie z opłaty skarbowej pozwoleń]  | str. 455

Art.  95a. (uchylony).  | str. 456

Art.  95b. [Tajemnica celna]  | str. 456

Rozdział 7. Zasady postępowania z towarami objętymi Wspólną Polityką Rolną  | str. 466

Art.  96. [Czynności w ramach postępowania z towarami objętymi Wspólną Polityką Rolną w zakresie przewidzianym dla organów celnych]  | str. 466

Rozdział 8. Ewidencja i statystyka dotycząca obrotu towarowego z państwami członkowskimi Unii  | str. 475

Art.  97. [Definicje ustawowe]  | str. 475

Art.  98. [Dokonywanie zgłoszeń INTRASTAT]  | str. 485

Art.  99. [Dokonywanie zgłoszeń INTRASTAT przez przedstawiciela osoby zobowiązanej]  | str. 489

Art.  100. [Upomnienie za niezłożenie zgłoszenia INTRASTAT lub jego korekty]  | str. 493

Art.  101. [Administracyjna kara pieniężna]  | str. 496

Art.  102. [Ordynacja podatkowa w postępowaniu w sprawach statystyki handlu wewnątrzunijnego]  | str. 502

Rozdział 9. Przepis końcowy  | str. 505

Art.  103. [Wejście w życie ustawy – 1.05.2004 r.]  | str. 505

Wykaz literatury   | str. 509

Autorzy   | str. 515